Als voorloper van de L’Epoque Floue rubriek werd naar aanleiding van het digitaal gehouden Bel Jazz Fest (zie ook Svn’s Essential Nine #2) een interview gehouden met Karen Willems, U welbekend als vroegere drumster bij oa Zita Swoon, Arno, Novastar, Mauro Pawlowski, Dirk Serries, Kreng, Eric Thielemans, Rutger Zuydervelt, Jean DL, Stijn Dickel, Pascal Deweze, Frederik Coene, etc…
Ik moest zelf al even in mijn geheugen graven, maar samenzittend op één van de eerste open terrasjes in de Gentse stationsbuurt bleek al snel dat onze eerste ontmoeting dateert van toen Karen nog bij Yuko zowel in binnen- als buitenland de podia onveilig maakte. Way back indeed. Later rees ook nog het sublieme trio Inwolves op waar zij naast haar eigen drumwerk wordt geruggensteund door de synths en gitaar van Ward Dupan en Jürgen De Blonde (aka Köhn, of ook actief in The Portables).
Ondertussen is via talloze gesprekken met muzikanten en kunstenaars duidelijk geworden dat iedereen zijn eigen reactie op de opgedrongen stilstand der moeder natuur hanteert, maar vreemd genoeg laat Karen (als één van de zeldzame vrouwelijke drumsters in onze Belgenhaspel) dit niet aan haar hart komen. Sterker: net als haar vroegere revalidatie ten gevolge van een auto-ongeval de gewezen majorette pas echt de knoop deed doorhakken voor volledige toewijding naar muziek toe, noopte het tot voor kort lamgelegde concert-circuit op zijn beurt tot een diepere inkijk in haar creatieve zelf.
Met trouwens een eervolle vermelding van ons eigen Geelse Taping Policies die als eerste mee op Karen’s vliegend tapijt sprong, werd het resultaat vereeuwigd via vier tapes die samen het project TERRE SOL vormen. Verder kon U pas nog Karen solo aantreffen op Citadellic, of als vijfde Beatle in Rudy Trouvé’s muziekcollectief Zwerm dat sinds de unlock onder meer via het recent bejubelde GREAT EXPECTATIONS met hun album voorstelling op het Leuvense Artefact Festival en de openingsweek van Het Bos de stroomspanning wat snediger deed knetteren. Hoe dan ook, zelfs ingetogen spuwt Karen Willems meer passie uit dan een ezel zal balken en krijgt ze hier volledige vrijheid om ook eens haar normaliter relatief zwijgzame zelf expressief te uiten betreffende haar ervaring in deze steeds meer surrealistisch wordende omstandigheden.
Svn’s Unsane Vortex: Hallo Karen, dank je dat je even tijd voor me wilt vrijmaken in deze bizarre tijden, maar ik was uiteraard heel curieus naar je ervaring met het pas gehouden Bel Jazz Fest. Ten slotte was dit de eerste groter opgezette live/not live activiteit in een lange tijd.
Karen Willems: Hallo Sven, Ik was uiteraard blij met die uitnodiging voor Bel Jazz Fest, maar het was toch een vreemde ervaring. Het is pas op het moment dat je daar dan staat, als de techniekers die je hebben geholpen zich stilaan terugtrekken, dat je begint te beseffen: “Help, ik sta hier alleen!?” De licht- en geluidstechnieker uiteraard niet meegerekend, maar het is niet dat je daar een vrolijk babbeltje met iemand kan slaan voor je moet beginnen.
SUV: Het mag worden gezegd, technisch gezien zag het er goed uit.
KW: Waren er op vrijdag niet enkele technische storingen?
SUV: Bert Cools werd inderdaad wel aangekondigd, maar op het voorziene uur was er helaas geen teken van leven. Nu werd dat opgelost door daags nadien een speciale extra uitzending in te lassen.
KW: Ah OK, ik heb achteraf zelf ook wel een aantal concerten meegepikt, want op het moment zelf was ik te druk bezig, maar ik heb er wel van kunnen genieten.
SUV: Waren er bands die er volgens jou uitsprongen?
KW: Wat ik zeker de moeite vond, een heuse verrassing zelfs, was dat jong meisje, Nabou. Op zo’n jonge leeftijd trombone spelen is op zich al een rariteit, maar ze heeft ook een hele mooie sound. (Afgelopen editie op Gent Jazz heeft Nabou de prijs gekaapt in de categorie van ‘Jong Talent’, nvdr.)
Misschien minder om zo aan je laptop gekluisterd te zitten, maar op zich is Mâäk’s Spirit, (tegenwoordig kortweg Mâäk) altijd wel een belevenis. Die Belgisch-Franse band die ondertussen al meer dan 20 jaar steeds opnieuw letterlijk het dak er af blaast, je moet het toch maar doen hé. Op zich is De Beren Gieren zeker de moeite, maar dat heb ik bij wijze van spreken al duizend keer gezien en dat nieuwe slijt er toch wat af. Iemand die ik een heel straffe muzikant vind, maar wiens muziek toch gevoelig blijft liggen is Bert Cools, die probeert twee moeilijke verenigbare werelden op te zoeken. Waar uiteraard niets mis mee is, integendeel zelfs. Luister maar naar het muziekproject Book of Air dat hij samen met zijn broer Stijn heeft opgericht. Enerzijds grasduint hij in de traditionele wereld en anderzijds wroet hij in de speeltuin van de fusion, maar dat laatste is voor mij persoonlijk echt niet mijn ding. Maar dit is mijn eigen gevoeligheid en dat kan bij anderen uiteraard gerust helemaal anders liggen.
SUV: Voorlopig is Bel Jazz Fest uiteraard nog klein bier tegenover pakweg het Eurovisiesongfestival, maar toch kaapte dit de prijs weg als eerste echte grote digitale festival.
KW: Ja, zeker. Daar schrok ik ook van, want ik heb nog niet veel festivals op deze manier beleefd. Ik vrees echter dat dit misschien wel een paar keer zal lukken, maar mensen gaan dit niet blijven doen waarschijnlijk.
SUV: Zo is het bekend dat de aandachtsspanne van met name jongeren afklokt op enkele luttele seconden. Ongelooflijk toch, dus wees maar blij met dat uitstervend ras – mezelf incluis – die alles uitkijken.
KW: Ja, dat is toch gek hé. Ik kan me voorstellen dat als jongeren me bezig zien met mijn cymbalen ze al meteen weg zappen. Nu goed, ik heb het mezelf ook niet gemakkelijk gemaakt natuurlijk. Typisch voor mij, maar ik had veel te veel gerief bij en ik kreeg maar drie kwartier om op stellen. Maar als ik thuis op mijne zolder zit, moet ik er ook in duiken natuurlijk.
SUV: Dat goed gevoel straalde je wel uit trouwens. Zo van: ‘Ik zit hier goed met al men muzikale spulletjes’, je zolder op verplaatsing als het ware?
KW: Ja, eigenlijk wel. Het was anders, maar ik zat daar eigenlijk goed en op mijn gemak. Dit is ook een ervaring en voor mij is dat niet perse negatief ofzo. Het was wel grappig, want mijn moatje Eric (Thielemans, nvdr) stond opgesteld in de locatie naast mij en die heeft me blijkbaar op een gegeven moment horen roepen. Wat op zich weer fijn was om erna een babbeltje te slaan met één van de weinige andere aanwezigen.
SUV: Zo voor een lege zaal spelen blijft toch iets abstract. Ik probeer me dit in te beelden als een soort van repetitie waar meestal ook geen publiek aanwezig is, maar zo moeten spelen zonder enige vorm van appreciatie lijkt me toch heel raar. Of was je bezig met de zichtbaar aanwezige digitale bezoekers en hun chats?
KW: Nee, met die chats enzo ben ik totaal niet bezig geweest. Uiteindelijk zat ik daar af en toe in mijzelf wat te lachen, want ik wist het soms ook niet zo goed. Maar dat repetitiegevoel, daar klopt wel iets van. Alleen speel je wel degelijk je set natuurlijk.
SUV: That’s the spirit, maar het besef dat de meeste muzikanten en/of dj’s net hun essentiële energie uit de feedback van het publiek halen, lijkt nu toch meer dan ooit prominent aanwezig? Tenslotte stond er op het eind ook die zeer jonge dj geprogrammeerd, maar hoe vreemd is dat?
KW: Ja, dat klopt. Voor mezelf sprekende heb ik natuurlijk ook liever dat er volk bij is, want dat zorgt sowieso voor een gans andere dynamiek. Ik moet echter zeggen dat als ik op mezelf ben ook wel in mijn trip geraak hoor.
SUV: In normale omstandigheden word je uitgenodigd om jouw set te spelen, maar ik vroeg me af of je omwille van deze rare tijden misschien gevraagd werd om in een bepaalde richting te gaan?
KW: Ah nee. Dat lijkt me ook wel raar eigenlijk, tenzij er inderdaad rond een bepaald concept gewerkt wordt. Dat was hier echter niet het geval. Ik werd uitgenodigd om gewoon mijn ding te doen en dat was heel fijn.
SUV: Ten tijde van dit interview was er nog geen enkel perspectief naar live concerten toe. Hoe zie jij dit verlopen? Wat denk je dat er gaat gebeuren?
KW: Ik kan niet in de toekomst kijken, maar eerder moeizaam vrees ik. Zo krijg ik zelf af en toe wel een aanvraag, zoals Rogé met zijn Citadelic jazzconcerten en dat lijkt me allemaal haalbaar. Ieder in zijn bubbel, geheel op het gemakje; het is tenslotte in openlucht. Maar indoor-concerten, ik heb echt geen idee hoe dit gaat verlopen eenmaal ze terug toegelaten zullen worden. Het klinkt ook allemaal nog ver weg. Ik veronderstel met bubbels of zoiets?
SUV: Voor luister-concerten vormt dit op zich allemaal niet eens zo’n punt, maar vanaf dat het wat energieker gaat worden, zeg maar dansbaar, dan schieten alle remmen pas echt los waarschijnlijk?
KW: Ja, vele bands teren op die energie, die feedback, die interactie met het publiek en dat gaat voorlopig nog niet gaan. Gelukkig spelen veel bands dan nog in groep, zodat er onderling nog uitwisselingen kunnen ontstaan, wat toch een groot verschil is als je solo speelt.
SUV: Los van die noodzakelijke feedback, vroeg ik me nog een aantal andere dingen af. Nu is het op zich mooi dat er een samenwerkingsverband met in dit geval elf andere organisaties kan gevormd worden, maar helaas voelt de digitale bezoeker dit niet zo aan. Schiet deze uit de kluiten gewassen collaboratie daarom zijn doel niet wat voorbij?
KW: Als je kijkt hoeveel bands er spelen of speelden, zal het allicht wel dankzij verschillende ondersteunende organisaties zijn dat dit mogelijk is. Wat zich dan weer vertaalt in toch zo’n 3000 betalende bezoekers, dacht ik?
SUV: Zeker. Qua interesse mag er niet geklaagd worden, maar het voelt aan of Flagey dit op zijn eentje ook wel had kunnen organiseren. Wat zich logischerwijze op zijn beurt misschien zou kunnen vertalen in wat meer gewicht voor de nobele doelstelling om muzikanten correct te verlonen. In mijn hoofd schiet namelijk spontaan de gedachte op dat indien elf organisaties elk hun stukje van de taart willen, dit maakt dat er uiteindelijk niet veel zal overschieten voor de muzikanten zelf?
KW: Er werd sowieso een artist-fee afgesproken, maar tegen ons werd ook gezegd dat mogelijke giften ook eerlijk verdeeld zouden worden. Wat op zich wel een mooi gebaar is natuurlijk.
SUV: Ah, dat is nieuwe informatie. Laten we hopen dat de bezoeker zijn portemonnee wilde opentrekken, want het besef dat zovele muzikanten, kunstenaars, creatieve geesten tout court, al meer dan een jaar zonder enig inkomen kwamen te vallen of zelfs door de mazen van het net van verschillende opgerichte initiatieven vielen, was helaas niet denkbeeldig.
KW: Ja, in dat opzicht heb ik het geluk dat mijn vriend een vaste job heeft en mijn huis is ondertussen ook afbetaald, maar in mijn eigen vriendenkring zijn er minder gefortuneerden. Ik ben zelf tussendoor ook bij bevriende archeologen aan de slag.
SUV: Nu heb ik al veel zogenaamde omgeschoolde muzikanten ontmoet, maar archeologie? That’s a first one. Om het in de woorden van Dr. Indiana Jones te stellen (terwijl hijzelf op een mega grote X stond): ‘X never marks the spot!’ Bedoel je dus werken met steentjes en opgravingen etc?
KW: Jawel, zeg maar gerust stenen. Fysiek labeur met de schop en de kruiwagen, want het zijn grote constructies. Het is precies werk, maar niet met zo’n pikhouweeltje en een borsteltje dingen fijn maken ofzo. Op een bizarre manier helpt mij dat om mijn hoofd leeg te maken en dat komt mijn creativiteit dan weer ten goede. Ik heb al ondervonden dat het bij mij niet zo goed werkt om constant in je metier te zitten omdat het moet. Ik heb afwisseling nodig, maar ik heb het gelukkig altijd fijn gevonden om met objecten of met instrumenten bezig te zijn die ik niet perse ken. Zo blijven dingen ook nieuw en uitdagend natuurlijk.
SUV: Je hebt ondertussen ook al een palmares om U tegen te zeggen bijeen getrommeld. Blijf inderdaad maar eens origineel of uitdagend, maar dat blijkt voor jou geen probleem?
KW: Het enige dat echt werkt is jezelf steeds opnieuw proberen heruit te vinden, denk ik. Ik ben in die zin toch wel wat veranderd: ik vind het nog steeds te gek om platen te maken, maar ben toch wel teleurgesteld in heel het gebeuren errond. Een plaat maken betekent per definitie een nieuwe investering op zowel financieel als creatief vlak. Die met plezier wordt opgebracht, maar om er dan mee weer maar eens mee te gaan leuren terwijl zij in feite naar jou zouden moeten komen… Vervolgens weegt de onzekerheid naar al dan niet potentiële optredens toe steeds zwaarder door. Vandaar dat ik dit idee van een journey-through-tapes echt super vind.
SUV: Jij hipster, wie had het ooit kunnen vermoeden dat tapes terug hot zijn? Sterker: onze eigen Geelse Taping Policies nam hier zelfs het voortouw zowaar.
KW: (Lacht). Ja, ik schrok er ook van, want zelfs voor Corona had ik mezelf voorgenomen om meer aan mijn eigen ontwikkeling te sleutelen. Dit ontaarde in een project dat ik TERRE SOL heb gedoopt en Taping Policies heeft me inderdaad gevraagd of ik eventueel geïnteresseerd was om samen te werken. Op zijn tape-label resulteerde dit in de eerste release GRONDWERKEN WILLEMS 01, alsook de finale stap SCHREVE 04 maar in tussentijd zijn er nog twee andere tapes uitgebracht op andere labels. De bedoeling was om mijn solowerk uit te diepen via verschillende tape-releases, maar soms werk ik samen met verschillende guests. Zo kon ik net voor Corona nog naar Istanboel, waar ik veel field recordings heb gemaakt en met bijvoorbeeld Barking Engine heb samengewerkt.
SUV: Nu zijn er altijd tape-liefhebbers geweest, maar dat blijft een kleinschalige niche natuurlijk. Misschien zijn we zelfs ooit te verwend geweest, maar ik vraag me al langer af wat de functie van een platenlabel nog werkelijk betekent. Ik heb de indruk dat dit niet meer als dusdanig bestaat?
KW: Nu zullen het wel moeilijke tijden zijn voor iedereen, maar uiteindelijk wordt alle risico vermeden en bij de artiest zelf gelegd, die heden ten dage al met een afgewerkt product moet afkomen om eventueel in aanmerking te komen. Terwijl de platenfirma’s in feite toch naar jou toe zouden moeten komen. Maar vooral dat leuren met je nieuwe album, het (on)geloof in je werk, is het wel verkoopbaar genoeg etc, daar heb ik allemaal niet zo’n zin meer in.
SUV: Dit klinkt inderdaad behoorlijk demotiverend. Maar digitale wegen of de herrijzenis van een tape-label reiken hier toch nieuwe paden aan.
KW: Gelukkig zagen zowel Taping Policies, alsook bijvoorbeeld W.E.R.F. Records mijn nieuw project onmiddellijk zitten en hebben ze hier mee hun schouders onder gestoken. Dat is inderdaad het verschil met een tape-release. Je mag echt niet vergeten dat een tape-release aanzienlijk goedkoper is dan een album-release. Het kan aan mij liggen, maar ik heb de indruk dat mensen in het algemeen minder platen kopen.
SUV: Dat zou ik durven tegenspreken. Het is zeker waar dat er veel meer dan vroeger met kleine gelimiteerde oplages wordt gewerkt, maar nog steeds worden er massa’s platen verkocht. Kijk maar op concerten alleen al: meestal blijkt alle merchandise uitverkocht.
KW: Akkoord, als een concert gesmaakt wordt zie je inderdaad de platen in het rond vliegen, maar dan moet je eerst nog concerten hebben hé.
SUV: En met dergelijke zalen ben je in België op die manier snel rond natuurlijk. Waar ik overigens nog steeds perplex van sta, is dat amper een paar maanden voordat de coronacrisis insloeg als een splinterbom, er net daarvoor eerst nog een aantal op elkaar volgende besparingsronden werden doorgevoerd die effectief fataal bleken voor verschillende organiserende instanties. En bij uitbreiding dunt dit op zijn beurt de potentiële speelkansen naar artiesten toe ook nog eens uit. De cirkel is rond?
KW: Het is superfijn om bijvoorbeeld in zalen als Handelsbeurs of de Voo?uit te spelen, maar in België ben je snel rond natuurlijk. Nu is het wel zo dat ik zelf meer genot haal van de kleinere optredentjes die dicht bij de mensen zelf staan in plaats van de grote concerten, maar de balans hangt inderdaad helemaal scheef. Sowieso maak je om te beginnen een album met het vooruitzicht om concerten te spelen, maar als de budgetten van die zalen worden beknot zullen zij noodgedwongen op meer populairdere bands gaan mikken om mogelijk verlies te compenseren. En zo is de cirkel inderdaad helemaal rond.
SUV: Dank je wel voor dit hartelijk gesprek en hopelijk zien we je snel terug bezig.
KW: Heel graag gedaan en jawel hoor, er komen nog dingen aan.
Alle verder info & merch:
SVN's Unsane Vortex 
Eén opmerking over 'Creative Inertia #5 : ITV KAREN WILLEMS @ Terrasje, Gent (Daterend van tijdens de eerste versoepelingen)'