Nadat de vorige editie noodgedwongen digitaal is gegaan, heeft het Brussels International Film Festival zelfs nog andere doortastende beslissingen moeten nemen. Het is namelijk geen sinecure om van een polyvalente Bozar te verkassen naar Paleis 10 om daar het hele festival te laten ontplooien. Niettemin werd die beslissing genomen en staat de Heysel voor het eerst 13 dagen lang in het teken van de Fantastische Film. Meer dan 70 films gaan hier in Belgische, Europese of gewoon in wereldpremière; reken daar nog de bekende randactiviteiten bij en men zou voor minder zijn triskaidekafobie aangezwengeld zien. Toegegeven, hoewel de première in Amsterdam doorging, maken de gratis vertoningen van de eerste twee afleveringen van de nieuwe GAMES OF THRONES spinoff HOUSE OF DRAGON, deze last meer draagbaar en dringt en nieuwe Svn’s Essential Nine zich op.
Svn’s Essential Nine
Enjoy…
AMERICAN BADASS: A MICHAEL MADSEN RETROSPECTIVE (2021, Internationale première) @ Cine 1 (03.09 / 18h30)
Dankzij regisseur Quentin Tarantino zal acteur Michael Madsen voor altijd op het netvlies gebrand blijven als de gewetenloze moordenaar, die een flik zijn oor wilt afsnijden terwijl hij een dansje placeert op de tonen van Stealers Wheel “Stuck in the Middle With You” (1973). Fair enough, want die scene is er eentje om in te kaderen. Maar het feit is dat Madsen in een tijdspanne van drie decennia meer dan 400 films op zijn conto mag griffen, wat sowieso het magisch vierkant van Benjamin Frankling mathematisch lijkt uit te dagen. Sterker nog: deze Amerikaanse bad boy speelt zelden een andere rol dan wat zijn lot hem heeft uitgestippeld. Daardoor spelen zijn massieve cojonos hem soms wel eens parten, maar onder die onafscheidelijke cowboyhoed schuilt wel degelijk een gevoelig zieltje. Deze emotionele paradox zal mogelijk te wijten zijn aan de kloof tussen enerzijds een autoritaire vader en anderzijds hippiemoeder die hem op het pad van poëzie en kunst plakte. Madsen? Poëzie? Really? Jazeker, want dit contrast kan men ontwaren in verschillende van zijn rollen, waarin hij stuk voor stuk een keiharde bikkel speelt met een verbazingwekkend fijn besnaard kantje. Aan de hand van getuigenissen van familieleden en vrienden als onder meer Quentin Tarantino, Ron Perlman, John Travolta, Daryl Hannah, Charlie Sheen, graaft deze documentaire diep in de ziel van Michael Madsen, mister übercool.
HANSAN: RISING DRAGON (2022, Europese première) @ Cine 1 (03.09 / 14h)
Voorganger THE ADMIRAL: ROARING CURRENTS (2014) die in 2015 op het BIFFF werd vertoond, staat nog altijd geboekstaafd als één van de meest bekeken films uit de Koreaanse filmgeschiedenis. Logisch dat deze langverwachte prequel – in de trilogie over de oorlogen geleid door Yi Sun-sin – hoge ogen gooit, want waar in THE ADMIRAL de strijd van Myeongnyang centraal stond, wordt ditmaal de historische veldslag om Hansando gereconstrueerd. We schrijven 1592. Korea wordt zodanig geteisterd door Japanse invasies, dat de koning op land zover naar het noorden is gevlucht dat hij gevaarlijk dicht bij Chinese grens strandt. Maar de echte oorlog wordt uitgevochten op zee, want de Koreaanse generaals beseffen maar al te goed dat indien hun op zich sterke zeemacht zou worden gekelderd, het koninkrijk Joseon ongenadig in handen van de Japanners valt. Helaas blijkt de Japanse vloot ook op zee de scepter te zwaaien, maar dat was zonder Admiraal Yi Sun-sin gerekend. Deze geniale strateeg zet namelijk alles op alles door middel van een uitgekiende extreem spel riskante zeeslag. Het zal erop of eronder zijn, maar hij heeft één extra troef. Een geheim wapen, Geobukseon, dat de Japanners kennen als het ‘zeemonster’ en dat uitmondt in een visueel epische veldslag, waarbij de cadans aangevende oorlogstrommels worden overstemd door het lijden van de galeislaven.
INU-OH (2021, Belgische première) @ Cine 1 (07.09 – 15h30)
Japan, 14de eeuw. In de geschiedenisannalen staat geschreven dat de rol van shogun werd over genomen door de machtige familie Ashikaga en het hoofdkwartier van de zogenaamde bakufu vestigde in de wijk Muromachi in Kyoto. Toevallig is van een brugje in Kyoto het orgelpunt in deze nieuwe animatieparel van Masaaki Yuasa, die zestien jaar na MIND GAME (2004) opnieuw de affiche van het BIFFF siert. Het begint allemaal met het feit dat een resem muzikaal aangelegde priesters en Noh-theateracteurs een 14de-eeuwse interpretatie van een cultureel verantwoorde zender oprichten. Een beetje zoals uit het hedendaagse leven: geaccepteerd tot in de hogere culturele kringen, maar helaas oersaai. Zelfs een dankbaar onderwerp als de legendarische strijd tussen twee rivaliserende samoerai-clans, de Heike en de Genji, weten ze op een niet-boeiende manier aan de man te brengen. Onder de vlag van deze artistieke schotelvod ontmoet de blinde muzikant Tomona, een andere misvormde paradijsvogel, Inu-Oh, op een bruggetje in Kyoto. Maatschappelijk gezien wordt de gehavende Inu-Oh zo goed als uitgebraakt en mag bij verschijning doorgaans rekenen op een paar welgemikte stenen als warm welkom. Maar een eigenschap van een blind persoon is dat deze door zijn visuele beperking minder snel geneigd is om overhaast te oordelen, of zelfs mensen begint af te wijzen op basis van eigen beperkingen. In plaats daarvan vormen verhitte discussies over muziek de hoofdmoot. Sterker nog: alsof Inu-Oh wordt bezeten door de diabolische tonen van Tomona, begint zijn kapot gestenigde lichaam onhoudbaar te dansen en groeit deze door de maatschappij als freak gestigmatiseerde paria gestaag uit tot zowaar de rockster van de middeleeuwen! Ver weg van poezelige poëzie die eigen is aan heel wat manga, boetseert Yuasa zijn film even tegendraads als zijn protagonist: rebels, maft en vooral klaar om het kleinburgerlijk denken met één daadkrachtige gitaarriff op het stort te kieperen. Zet U schrap voor een hallucinante en totaal overweldigende geanimeerde rockopera!
KIP KAP (2021, Wereldpremière) @ Cine 3 (06.09 / 20h30)
Geen enkel zichzelf respecterend lijstje over Belgische cultfilms zal het nalaten om de klassieker C’EST ARRIVE PRES DE CHEZ VOUS (1992) van Benoît Poelvoorde hoog in zijn regionen te plaatsen. Zelfs ruwweg 20 jaar later weegt zijn invloed nog steeds door en dat steekt regisseur Arno Pluquet – in combinatie met zijn eigen onnavolgbaar gevoel voor zwarte humor – niet onder stoelen of banken. In KIP KAP lijkt het leven van Joe simpel. Een frietje samuraisaus steken en een pint pakken met de vrienden lijkt ogenschijnlijk afdoende om het dagelijkse leven te doorstaan. Hoewel? U herinnert zich wellicht nog de ufo-observaties die België in de jaren ’80 in zijn greep hield, maar niettemin zachtjes weg leken te ebben? Wat als dit niet het geval zou zijn en sujetten als Joe een hardnekkige bezetenheid hanteren, omdat hij er rotsvast van overtuigd is dat ze in alle lagen van de bevolking zijn geïnfiltreerd? Over fundamentalisme gesproken: de nieuwe Messias is opgestaan, met als topdoelstelling dat alle groene aliens op Aarde eraan moeten! Foutje in het masterplan is dat die zogenaamde aliens helemaal niet groen zien en dat niemand Joe serieus neemt; wat uiteraard serieus begint te knagen. Als mogelijke oplossing voor dit probleem werft hij een filmcrew aan die zijn missie nauwkeurig documenteert. Kwestie van op dezelfde golflengte te zitten, ziet de crew quasi onmiddellijk het grote ‘Jambers’ potentieel, terwijl Joe zichzelf eerder ziet als een nieuwe Michael Moore. In tegenstelling tot The Demon Barber of Fleet Street (SWEENEY TODD, 2007) handelt Joe niet uit wraakgevoelens, maar heeft hij een onbedwingbare neiging om kipkap te maken van alles wat beweegt. Een straatmadeliefje hier, een verslaafde junkie daar, en dat alles verwerkt met een verbluffend arsenaal aan allerhande technieken. In principe worden in deze Brusselse specialiteit allerlei varkensrestjes geperst, maar weliswaar opgesmukt met een klatch buitenaardse smaakjes, vormen in Arno zijn recept gewurgde oudjes, rondspetterende hersenkwabben, etc de hoofdingrediënten.
LIMBO (2021, Belgische première) @ Cine 1 (30.08 / 20h30)
Dat Hongkong en shockelementen een goed huwelijk vormen, is geen nieuws onder de zon. Ze hebben er namelijk wel kaas van gegeten, maar de titel van meest shockende thriller wordt niet elke dag uitgedeeld. Daar zou deze bewerking van Mi Lei’s SWEETH TOOTH dus verandering in brengen, want in Soi Cheang’s nu al zo bestempelde meesterwerk LIMBO worden hel en vagevuur één in de ondraaglijk, klamme, verstikkende metropolis. Op jacht naar een seriemoordenaar die als visitekaartje de linkhanden van zijn slachtoffers afzaagt en bij het vuilnis dumpt, krijgt de eenzame flik Cham Lau van zijn superieuren een groentje in zijn schoot geworpen. Vanwege een auto-ongeval verloor Cam Lau zijn familie en flipt daar op, maar het wil ook echt niet helpen dat de onervaren nieuweling Will Ren, alles volgens het boekje wil doen lopen. Daarbovenop vervoegt de ex-crimineel Wong To het vierkant lopende team, maar die zelf gelinkt blijkt te zijn aan het verlies van Lau’s familie. Wat als de grootste dreiging van Lau zelf komen? Met kenmerken als wanhopig, brutaal, Messiaans en vooral diep nihilistisch die hoog in het vaandel worden gedragen, heeft LIMBO alles in huis om een bijzondere film te worden. Vergelijkingen met Kim Ki-duk’s prijzenkaper LA PIETA (2012) of David Finchers SEVEN (1995) doorstaan de test, maar dat wil niet zeggen dat we hier over een copycat praten. Integendeel, subliem is een meer accurate beschrijving.
THE BLACK SQUARE (2021, Belgische Première) @ Cine 2 (30.08 / 19h)
Toegegeven! Het plot deed me eerder gillend gaan lopen dan wel uitnodigen, maar het sommige zaken werken als een zwarte lap op een stierenoog. Eenmaal persteksten zwarte humor – in combinatie met kunst – als grootste aantrekkingskracht etaleren, staan de voelsprieten van ondergetekende als vanzelfsprekend op scherp. In dit geval is het Vincent en Niels net gelukt om Kasimir Malevich (1879 – 1935) wereldberoemde ZWARTE VIERKANT (1915) te stelen. Ook in het echte leven, wordt dit kunstwerk beschouwd als een meesterwerk binnen de Russische avant-garde en daarmee is het niet verwonderlijk dat hier heel wat kunstverzamelaars op zitten te azen. Laten we hopen dat het geen Russische roebels zijn, maar zeker als de prijs op 62 miljoen wordt beslecht, kan men al eens afspreken op een cruise op de Stille Oceaan. Maar helaas, schrap Stille maar alvast: hun handlanger die hen valse paspoorten en tickets op de afgesproken cruise zou bezorgen, komt maar niet opdagen. Ten lange leste besluiten de twee dieven de laatste twee incheckende passagiers uit te schakelen om zo aan te haal te gaan met hun paspoorten, cruisetickets en bagage. Perfect plan, ware het niet dat hun twee slachtoffers ingehuurde imitatoren waren van Elvis en David Bowie van uit zijn ZIGGY STARDUST periode (1972 – 1973). Het plan om zich gedeisd te houden tijdens deze cruise, liep diezelfde avond nog Zwart Vierkant mis. Zelden toonde een autodidact zich als een dergelijk meester in zijn vak, maar regisseur Peter Meister doet het wel degelijk. Op weg naar een duister, maar o zo komische locatie , ontvouwt de plot zich uiteindelijk als een knotsgekke rollercoaster, die schippert tussen Buster Keaton, Billy Wilder en ronduit pijnlijke verkrachtingen van songklassierkers. Een narratief pareltje van zwarte humor!
The Dick Maas Method @ Cine 2 (06.09 / 14h)
Er zijn er uiteraard nog een aantal, maar zonder enige twijfel behoort de Nederlandse Dick Maas (°1915) bij de meest brutale, vlijmscherpe regisseurs die onze Noorderburen rijk zijn. Recent werd de originele FLODDER (1986) nog op Belgische tv uitgezonden, die ondergetekende overigens alsof het niets was terug naar zijn eigen jeugd katapulteerde. Maar ook zijn debuut DE LIFT (1983) of AMSTERDAMNED (1988) staan in het Vlaamse collectieve geheugen gegrift. Of wat te zeggen van MOORDWIJVEN (2007) of SINT (2010), waar Dick dankzij de bijhorende filmposter alleen al, de Maas in Nederland deed overkoken. Wie de anderhalf uur durende documentaire reeds heeft gezien, weet dat rasentertainer Dick leeft naar zijn levensmotto: ‘The Sky is the Limit!’ Wie anders komt op het idee om alle Amsterdamse grachten af te sluiten in functie om de meest waanzinnige achtervolging ooit te filmen? Hoezo kan ik voor PROOI (2016)geen leeuw in hartje Amsterdam los laten? Je kan het zo gek niet bedenken of Dick heeft niet alleen al voor jou verzonnen, maar tevens al uitgewerkt. Cojonos die in verbinding staan met zijn visueel genie? Het is weinigen gegeven, maar zoals zijn naam het letterlijk spelt: Dick got the biggest of them all. Normaal gezien werd Dick verleden jaar reeds uitgenodigd, maar voor de bekende redenen is dit verschoven naar dit jaar. Een aanrader voor elke filmmaker!
THE DEVIL CONSPIRACY (2022, Wereldpremière) @ Cine 2 (10.09 / 19h)
Stel U voor: na jaren in het grootste geheim research is het machtigste biotech-laboratorium op de planeet er in geslaagd om via een druppeltje DNA, de groten der aarde te klonen. Wonderbaarlijk toch? Dit uniek staaltje wetenschap blijkt daarbovenop enorm lucratief te zijn. Sinds de voltooiing van dit proces worden absoluut clandestiene veilingen georganiseerd, waar klonen van historische figuren kaliber Machiavelli, Galileo, Michelangelo of Vivaldi worden aangeboden tegen woekerprijzen waarbij de kost van een jaarabonnement naar de maan verbleekt tot een enkeltje naar de Vlaamse Ardennen; in een kano wel te verstaan. Maar is het alleen om die gigantische winsten te doen of zit er meer achter? Zou het kunnen dat het team achter dit laboratorium in werkelijkheid een satanische sekte is, op jacht naar die kostbare stalenDNA? Het heeft het leven van een priester gekost, maar samen met de ontvoering van Laura – een Amerikaanse studente kunstgeschiedenis – heeft deze sekte net de Lijkwade van Turijn gestolen. Voor de niet-katholieken onder ons: dit bevat het DNA van Jesus Christus. Als de zoon van God gekloond kan worden, dan is the sky not the limit, but just the beginning. Een perfect plan om chaos te veroorzaken, ware het niet dat de vermoorde priester met zijn laatste adem de aartsengel Michaël smeekt om zijn lichaam te gebruiken om diabolische rampen te vermijden. Kost wat kost moet worden vermeden dat Laura bevrucht wordt en zo een kloon van Christus baart, die als ultiem offer aan Satan wordt aangereikt zodat zijn terugkeer naar Aarde bespoedigd kan worden om zijn woede te ontketenen. Regisseur Nathan Frankowski laat er geen twijfel over bestaan dat de mensheid er alle belang bij heeft om deze transactie te verhinderen. Zet U schrap voor een van ironie gespeend potje spektakel dat U doet afvragen of Christus zich hiervoor aan het kruis heeft opgeofferd.
THE FOUND FOOTAGE PHENOMENON (2021, Belgische Première) @ Cine 2 (29.08 / 21h30)
Zoals in Creative Inertia #11 wordt besproken met DUYSTER regisseurs Thomas Vanbrabant & Jordi Ostir, blijkt found footage momenteel één van de meest flexible vorm van horrorfilm te zijn. Sterker nog: volgens Jordi zouden er over de gehele wereld zowat elke seconden een tiental found footage films bewerkt worden in montagekamers. Als specialist ter zake zijn ze het er mondig over eens dat zowel Oren Perli’s klassieker PARANORMAL ACTIVITY (2007), Matt Reeves’ CLOVERFIELD (2008) maar meer nog de acht jaar eerder uitgebrachte THE BLAIR WITCH PROJECT (1999) van Daniel Myrick & Eduardo Sánchez, het genre definitief op de kaart hebben geplaatst. Daarmee mag het niet verbazen dat deze laatste regisseurs mee opdraven in deze diepgaande analyse over deze genrefilm. Iedereen kent de formule van een reguliere horrorfilm waar de kijker helemaal van in overdrive slaat, dankzij creepy decors en dito attributen, schrikwekkende make-up, waanzinnige special effects, een music-score, onvoorspelbare plot-wendingen, gruwelijke folteringen of meedogenloze moorden, die via uitgekiende camerashots zo eng mogelijk worden gecapteerd. Het relatieve jonge subgenre found footage horrorfilm gooit zo goed als al die elementen overboord en hanteert au contraire net een onstabiele camera, om met niet-professionele acteurs een haast hyperrealistische performance neer te poten. Zoals de naam doet vermoeden ging het oorspronkelijk over gevonden materiaal dat al dan niet in-of-uit de context werd geplaatst om zo een nieuw narratieve inhoud te creëren. Een nieuw genre definieert echter zijn eigen waarden en normen, maar er mag gesteld worden dat de zogenaamde documentaire-stijl kan tellen als grootste gemene deler. Deze dus wel echte documentaire reist vanaf vertrekpunt Bram Stokers DRACULA (1897)) en wel te verstaan Orson Welles radioshow THE WAR OF THE WORLDS, over naar de Europese Mondo Faux-documentaires en uiteraard de ultieme mijlpaal CANNIBAL HOLOCAUST, om zo uit te komen bij het gouden tijdperk in de 90ties en 00ties. Was het niet de Italiaanse regisseur Ruggero Deodato (°1939) die met zijn wereldschokkende voorloper op het found footage horrorfilm de woede van zowat elke jurycommissie op de hals haalde. Zijn CANNIBAL HOLOCAUST (1980) werd dan ook in 33 landen verboden om te spelen. De speciale effecten bleken in die tijd namelijk zo levensecht dat Monsieur Cannibal (zijn bijnaam in Frankrijk) zelfs even in de gevangenis belandde op verdenking van moord.
Maar ook recenter werk wordt niet geschuwd en daarvoor gingen regisseurs Sarah Appleton en Philip Escott op zoek naar de crème de la crème van de huidige generatie found footage filmmakers. Verwacht U aan gesprekken en inzichten van veteranen als Ruggero Deodato, maar onder meer ook eerder vernoemde Eduardo Sánchez & Oren Perli, Jaume Balagueró ([REC], Zilveren Raaf en Publieksprijs BIFFF 2008), André Øvredal (TROLL HUNTER, BIFFF 2011), Kōji Shiraishi (NOROI: THE CURSE), Rob Savage (HOST, BIFFF 2021). Deze documentaire is echter zoveel meer dan een lijstje bekende regisseurs, want zo wordt er bijvoorbeeld ook dieper ingegaan op wat het in dit tiktok-tijdperk mogelijk maakt dat dergelijke goedkope films zo populair maakt. En hoe ze inspelen op de culturele zeitgeist door de vinger aan de pols te houden van sociale en technologische veranderingen in de maatschappij. Of U nu liefhebber van het genre bent of niet, dit is zonder twijfel een must-see documentaire, die wie weet zelfs inspirerend kan werken.
Alle verdere info:
bifff.net
SVN's Unsane Vortex 