Voor de zesde keer op rij markeert de jazz-liefhebbende aficionado zijn agenda het laatste weekend van mei voor het Brussels Jazz Weekend. Een overigens gratis festival waarmee onze hoofdstad wordt volgestouwd met jazz in de breedste zin van het woord. Meer dan 100 acts op talloze pleinen, cafés en concertzalen vullen gans het weekend. (Inter)nationale gevestigde namen worden ondersteund door jong talent, om nog maar te zwijgen over de door de stad trekkende brass-parades die een heuse New Orleans feeling veroorzaken. Om mijn door mijn research voor het in de rubriek Urban Unrest Release #1 besproken filmboek EVIL SEEDS: THE ULTIMATE MOVIE GUIDE TO VILLAINOUS CHILDREN opgelopen triskaidekafobie verder aan te zwengelen, wordt voor bijvoorbeeld Naima Joris met plezier doorverwezen naar Saorstát #13, of voor Nabou en Compro Oro naar zowel Svn’s Essential Nine #2, alsook Creative Intertia #4 (Paard.), of voor AKA Moon naar Svn’s Essential Nine #8. Naar goede gewoonte parkeren de grote(re) namen zich namelijk op de Grote Markt, maar het jong geweld kan U meestal terugvinden in de Beursschouwburg of pleinen als het Beursplein, St-Kathelijnplein of Kapellenmarkt. Maar ook buiten het overvolle centrum eisen de gemeentes Sint-Gilles, Anderlecht en Etterbeek hun plek op door Jazz at The Canal of gratis minifestivalletjes op het Van Meyelplein. Zelfs de Pianofabriek of de grosso modo vijftig cafés of indoorlocaties laten zich niet onbetuigd om dit overweldigend programma mee helpen in te vullen.
Sta me echter toe toch ook even een kleine bedenking te delen. Aangezien keer op keer wordt bewezen dat de Belgische overheid en cultuur niet bepaald het beste huwelijk vormen, zijn sponsors natuurlijk van vitaal belang om evenementen te organiseren. Dit is geen nieuwe informatie, waar zelfs de grootste kunsthuizen onderhevig aan zijn. Maar soms gaat het te ver! Het is dan ook niet de eerste keer dat een sponsor het zover gepusht krijgt dat hun logo in feite het evenement draagt, maar wordt het niet tijd dat hier een wet tegen komt? (Of kan U me bijvoorbeeld bij een bepaalde electroketen – als jarenlange vaste sponsor van pakweg Gent Jazz – één werknemer aanduiden die ook maar iets met jazz te maken heeft?) Niettemin biedt Brussels Jazz Weekend voor elk wat wils en zodoende dringt een nieuwe Svn’s Essential Nine zich alweer op.
Svn’s Essential Nine
Enjoy…
Brussels Jazz Orchestra w/ Camille Bertault @ Grote Markt (26.05 / 21.30)
Happy Birthday Brussels Jazz Orchestra!!! Toen Frank Vaganée, Serge Plume, Marc Godfroid & Bo van der Werf dertig (!) jaar geleden een big band wilde samen stellen, hadden zij waarschijnlijk nooit kunnen dromen hoe dit projectje uit de hand zou lopen. Wat in 1993 nog een losse bedoening was, werd sinds 1999 structureel ondersteund door de Vlaamse Gemeenschap en mondde uit in uitnodigingen op jazz-podia in binnen- en buitenland. Een beetje jazzliefhebber moet zelfs al moeite doen om ze niet te zien en in België denk ik spontaan aan pakweg Brosella of Jazz Middelheim. Evengoed in het buitenland waren er vele haltes zoals onder meer het Paris Jazz Festival of Jazz à Vienne in Frankrijk, Concertgebouw in Amsterdam of Jazz at Lincoln Center (New York). Het mooie aan BJO is dat ze vaak gasten uitnodigen en dat zijn er ondertussen heel wat geweest. Gaande van Toots Thielemans (1922-2016), de in de rubriek Svn’s Essential Nine #18 aankondigde Bert Joris, of de in de rubriek Saorstát #10 aangekondigde Philip Catherine, naar internationale kleppers als de in Re-Connecting The Dots # 5 aangehaalde Dave Douglas (US), McCoy Tuner (US), Joe Lovano (US), Dave Liebman (US), Tutu Pueno (Zuid-Afrika), Enrico Pieranunzi (I) etc.
Voor dit nieuwe project dat een ode brengt aan het Franse icoon Serge Gainsbourg (1928-1991), werd Camille Bertault uitgenodigd om de vocale vertolkingen waar te maken. Deze Franse zangeres balanceert op sensuele wijze tussen jazz, chanson en humor en is met haar verleidelijke subtiliteit en virtuositeit daarom de geknipte persoon om dit project vocaal te dragen.
De oorspronkelijk zogenaamde Lucien Ginsburg blijft ook postuum nog steeds een figuur dat fascineert, provoceert en onvermijdelijk inspireert, want zijn met humor, erotiek, subversie en vaak briljante woordspelingen doorspekte repertoire gaven hem de status als één van de meest invloedrijke artiesten op de planeet. Brussels Jazz Orchestra baseerde zich naast de originele songs, evenzeer op Gainbourgs spraakmakende persoonlijkheid en zeker de in die tijd ongeëvenaarde stempel die hij als muzikale kameleon (overigens met roots in de jazz) op de Franse muziek drukte. Twaalf nummers werden voor dit project gearrangeerd door (vrienden van) BJO leden, waaronder de klassiekers “Coleur Cafe” en ”Je suis venu te dire que je m’ en vais”, uiteraard live gebracht met een twist en de nodige improvisatie. Voor de fans een must en voor de nieuwe generatie jongeren misschien een eerste kennismaking met Gainsbourgs oeuvre. Hoe dan ook, aanrader!
BSFOE @ Kapellemarkt (26.05 / 19:50)
Joos Vandueren (sax, electronics, voice), Leonard Steigerwald (synth), Gionata Giardina (drums) Het blijft een gok natuurlijk, maar gezien de bandnaam heeft naar alle waarschijnlijkheid één van de leden wel ooit eens Charles Baudelaire (1821-1867) gelezen. Een stempel als Black Flowers and The Flowers of Evil laat namelijk weinig ruimte voor interpretatie, in tegenstelling tot de muziek dat dit trio voortbrengt. Knipogen naar saxofonist Donny McCaslin (oa op Bowie’s finale album BLACKSTAR uit 2016) of The Comet is Coming te over op BSFOE zelfverklaarde elektro-akoestische mix van psychedelische spirit-jazz-geïnspireerde riff-rock. Een hele mond vol, maar overtuig vooral uzelf van hun rauwe melodieën die U in een dance-trance zullen plaatsen.
Don Kapot @ Biestebroekkaai 90B, Anderlecht (28.05 / 17.00)
Jakob Warmenbol (drums), Giotis Damianidis (bass), Viktor Perdieus (bariton saxophone)
Naast het volgeladen centrum vechten ook dit jaar ook gemeentes als onder meer Anderlecht mee als volwaardige locatie. Maar om mensen te lekken heeft men kleppers nodig en daar speelt Don Kapot alvast een belangrijke factor in. De naam is zelfs goed gekozen, want dit trio improviseert er op los als een kip zonder kop , maar blijft zonder meer een regelrechte aanslag op de heupen. Een funky afrobeat feel sprankelt automatisch op, maar de onderliggende free-jazz attitude valt gewoon te proeven. Wie er een paar jaar geleden bij was op Forest Sounds (2021), weet waarover ik het heb, maar overtuig gerust uzelf met onderstaand fragment.
Echoes Of Zoo @ Beursplein (26.05 / 20.15)
Nathan Daems (sax), Bart Vervaeck (gitaar), Lieven Van Pée (bas), Falk Schrauwen (drums)
Voor één van de andere projecten van naamgenoot Nathan Daems – in dit geval Black Flower – verwijs ik graag door naar Svn’s Essential Nine #15, maar amper een paar weken geleden deden Nathan en Co nog de Hnita Jazz Club nog overkoken met Echoes Of Zoo. Het stond dan ook tussen de blauwe noten gegrift dat deze in 2018 opgerichte muzikale beestenboel op dergelijk festival thuishoort. Het (opkomende) tweede album SPEECH OF SPECIES (W.E.R.F. Records) mag U inderdaad interpreteren als communicatie tussen dieren onderling, waar ditmaal de inspiratie werd gehaald om opnieuw hun ongebreidelde energie te kanaliseren. Deze explosieve cocktail, waar in wezen punk het onderliggende DNA van vormt, scheurt over de gehele aardkloot alsof het niets is. In één song kan U op het verkeerde dub-been gezet worden, om geleidelijk over te sluizen naar een psychedelisch duizend-en-één-nacht sprookje en zo te eindigen in een heuse zandstorm op de Braziliaanse toendra. In zowat alle significante muzikale annalen zult U terugvinden dat West-Afrika de moeder-der-muziek is en dat heeft ook Nathan goed begrepen. Om dierlijke communicatie muzikaal te vertalen dient er echter hoger worden gemikt en zodoende worden op speelse en o zo energieke manier evenzeer (Midden)Oosterse en Balkan-geluiden versmolten met bijvoorbeeld microtonale gitaren. In short: Echoes of Zoo is niet minder dan een ve®assende jazzgroove voor psych-heads! Fiësta gegarandeerd!
Jungle By Night @ Beursplein (26.05 / 22.00)
Om even in cijfers te praten, zet Jungle By Night met hun cross-cutting musick al meer dan een decennium lang dansvloeren in de fik op meer dan 600 (!) festivals en podia in 34 landen. Met zes albums onder de oksels slaagt dit zevenkoppig instrumentale collectief er moeiteloos in mensen in extase te vervoeren door jazz, dance, funk & krautrock te vermengen tot één organisch geheel dat generaties verbindt Van jazz tot pop en van dance tot hiphop. Ladies and Gents, put on your dancing shoes, want dat wordt stomen op de Grote Markt vanavond! “Laat me nu niet in de steek!”
NØ Steam @ Grote Markt (27.05 / 21.30)
Jean Paul Steffens (trumpet), Hervé Letor (saxphone), Dominique Della Nave (trombone), DJ Odilon (turntables), Igor Gehenot (keys), Fabrizio Graceffa (guitar), Federico Pecoraro (bass), Michel Seba (percussions), Martin Méreau (drums)
Aangezien NØ Steam in 2022 werd opgericht door bezielers Igor Gehenot en Fabrizio Graceffa, mag dit nonet letterlijk gezien worden als één van de jongelingen uit het programma. Wat geenszins wilt zeggen dat deze heren hun sporen niet eerder zouden hebben verdiend. Integendeel zelfs, want de genregrenzen aftastend ondernam Gehenot in het verleden bijvoorbeeld al verschillende muzikale collaboraties met rapper Kaer (van wijlen Starflam) en Dj Champion Eb-Kaito. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat bij NØ Steam de turntable door Dj Odelin als waardig instrument wordt bespeelt. Uiteraard in samengaan met de groove van de ritmesectie, de kracht van het koper, de uitgekiende arrangementen, waar ook plaats is gelaten voor bovendrijvende improvisaties. Maar het gaat nog verder, want door middel van nieuwe composities wordt de luisteraar rond de oren geslagen in de koorts van de electro-jazzperiode door deze te versmelten met zeer hedendaagse invloeden. Een hybride vorm van jazz, funk en hiphop? NØ Steam!
Schroothoop @ Beursplein (27.05 / 17.00)
Rik Staelens (wind-scrap), Margo Maex (percussion-scrap), Timo Vantyghem (string-scrap)
Eerlijk is eerlijk: in mijn muzikaal DNA huist nog steeds een industrialverleden kaliber Test Department of Einstürzende Neubauten, wat maakt dat instrumenten vervaardigd uit afval voor mij persoonlijk nogal een normale zaak is. Hoewel het Congolese Konono No 1 reeds van 1966 bezig zijn, komt daar nog eens bovenop dat ik deze Congolese muzikanten – die instrumenten bricoleerde uit het afval van postkoloniale tijden – pas heb leren kennen toen Crammed Discs hun CONGOTRONICS (2004) album uitbrachten. Nog later mocht ik ze ook verschillende malen live meemaken om telkens opnieuw omver geblazen te worden. U begrijpt bijgevolg dat een naam als Schroothoop mijn antennes onmiddellijk doet spitsen, en al zeker als de instrumenten van scrap gemaakt blijken te zijn. Wat niet wilt zeggen dat deze Brusselse multi-instrumentalisten hier geen hypnotiserende en tribal trip uit zouden kunnen puren, waarbij jazz door de blender gaat met reggaeton, Oosterse muziek, Noord Afrikaanse Chaabi en Cubaans-Afrikaanse ritmes. Met alles wat ze op straat kunnen vinden worden instrumenten gemaakt en krijgt allerhande afval zowaar een herbestemming. Of het nu conservenblikken, potten en pannen, werfemmers, jerrycans, wasdraad, pvc-buizen betreft, dit custom-made instrumentarium helpt Schroothoop om een unieke, energieke, maar toch ook een zwoele sound te creëren. Indien U bij de gelukkigen was die één van de bejubelde op 15 exemplaren limited home-cut uitgebrachte mini-albums KLEIN GEVAARLIJK AFVAL (2020) kon bemachtingen, weet U waar ik het heb. Geen paniek echter, want momenteel wordt in Les Atelier Claus hard gesleuteld aan een nieuw album. Ondertussen hebben ze reeds heel wat podia versleten, maar dat zullen Rik, Margo en Timo ongetwijfeld ook tijdens Brussels Jazz Weekend niet nalaten.
Theon Cross @ Beursplein (27.05 / 22.00)
In de jazzwereld lopen tuba-spelers – net als vibrafonisten – niet echt dik. Wat niet wilt zeggen dat er geen zouden bestaan en dan denken we onmiddellijk aan Theon Cross. Die naam doet misschien niet onmiddellijk een toeter afgaan, maar ik durf er alweer een ledemaat van uw vriendin voor verwedden dat de wijlen Londense wervelstorm Sons Of Kemet dat wel doet. Nochtans verklaart Theon zelf in tijden van isolatie, waardoor onze perceptie van controle over onze omstandigheden twijfelachtig wordt, momenten van rust te zoeken om mentale helderheid te verkrijgen door middel van het proces van meditatie en zelfredenering. De muziek van INTRA-I (2021) fungeert hierbij als een muzikale weergave van deze filosofie, waarin levenservaringen in het geluid worden verwerkt. Mooie filosofie, maar door de mogelijkheden van de tuba te onderzoeken in het licht van de bascultuur in de diaspora – of wat hij zelf ADM ofte Afro-Diaspora noemt – en te sleutelen aan de ontwikkeling van het volledige sonische spectrum van zijn instrument om het te transformeren naar een door adem aangedreven totaal geluidssysteem van de 21ste eeuw. Met behulp van het vermogen van de tuba om de subklanken, bas, middentonen en toppen te produceren, creëert Theon complete geluidslagen, opgebouwd uit ritme en bas om zo tot melodie te komen. Gebruikmakend van het eerder verwaarloosde vermogen om complexe multiphonics en aanhoudende pedaalklanken te genereren, kan Theon kleur, textuur en sfeer oproepen. Hij is dan ook één van die zeldzame muzikanten wiens visie hun instrument heeft geherdefinieerd door zijn sonische mogelijkheden op revolutionaire wijze uit te breiden en waardoor de tuba opnieuw kan worden behandeld als cruciaal aspect van het hedendaagse jazzensemble. Door zijn visionaire combinatie van technisch meesterschap, studio-intelligentie en uiteraard diepe muzikale kennis, heeft Theon de status van de tuba in de moderne muziek heruitgevonden. Theon is dan ook niet voor niets afgestudeerd aan de Guildhall School of Music en een alumnus van de legendarische Tomorrow’s Warriors. Als Dj Svn één band op het hele festival zou moeten aanraden? Without a doubt Theon Cross!
The Whodads @ St-Katelijneplein (27.05 /20.30 + 22.00)
Even in mijn muzikaal verleden gravende, moet het alweer van een paar maanden voor de eerste lockdown geweest zijn dat ik de The Whodads nog aan het werk zag. Meer bepaald op Topo’s & Slammy’s olijfolie-afhaalfeest, maar ondanks de ogenschijnlijke stilte werden hun verschillende 10 inches via Wagon Music heruitgebracht en net als Barry Adamson hen voordeed, wist de meest recente single “James Bond Is Black” zelfs de meest White Trash Britse radio-s(k)tations over de brug te krijgen. Dankzij deze Gentse Big Band vertoeft de filmnoirfan helemaal in zijn nopjes door hun uitgesmeerde mambo meets authentieke surfjazz, die schippert tussen John Barry, Link Wray, Henri Mancini, Les Baxter, Mel Tormé, Jack Constanza, en Perez Prado. Helemaal ontwrongen uit onvervalst Tijuana-koper, fender-fequenties en afgesleten hammondhout, brengen The Whodads hun favoriete filmnoir-instrumentals uit een tijd dat een auto tegelijkertijd ook een amfibie was.
Meer info:
https://www.lottobrusselsjazzweekend.be/
SVN's Unsane Vortex 