Zoals aangekondigd in de rubriek Svn’s Essential Nine #23, verkaste het Brussels International Fantastic Film Festival vorig jaar voor het eerst naar Brussel Expo, Paleis 10 op de Brusselse Heysel. Nu wil het wel helpen dat tram zeven, die in een rechte lijn naar de Heizel raast, ter goeder trouw zo’n vijftigduizend bezoekers netjes op hun bestemming zal brengen. Dit is namelijk gemiddeld het aantal bezoekers dat het BIFFF jaarlijks aantrekt. Niettemin eist een dergelijke verhuis onvermijdelijk een gehele herdenking van het festival op. Geen paniek echter, want BIFFF kan zijn eenenveertigste kaars naar behoren uitblazen, door zich opnieuw in zijn totaliteit van de twee zalen van Paleis 10 te ontplooien. BIFFF staat namelijk al vier decennia garant voor een totaalervaring die in de Lage Landen – en bij uitbreiding de rest van de planeet – zijn gelijke niet kent en dat zal op deze 41Ste editie niet anders zijn. Alle fans van spectaculaire horror-, fantasy-, sciencefiction- en cultfilms blazen verzamelen voor vier wereldpremières, zes internationale en tien Europese premières, die onder de 72 speelfilms vertoond zullen worden tussen 11 en 23 april 2023.
Wat in 1983 begon als een filmfestival dat enkele vrienden samen organiseerden, is uitgegroeid tot een wereldwijd bejubeld fictiefilmfestival. Met één uitzondering – vanwege COVID-19 – worden er jaarlijks grosso modo 100 genrefilms vertoond, wat de teller op zo’n 4000 screenings plaatst. Maar daar stopt het echter niet, want zeker zo berucht is de randanimatie: gaande van de jaarlijks geselecteerde striptekenaar voor de coverart, de exceptionele exposities, masterclasses en Q & A’s met eregasten vanuit de hele wereld, al dan niet hoog oplaaiende debatten, adembenemende animaties, kunstprojecten, Freak Factory, Body Painting, Bloody Date Night, het bekende concept The Night of laten we zeker ook het jaarlijkse Vampierenbal niet vergeten. Nieuw is de actie BORN AFTER ARMAGEDDON, die iedereen geboren na 1998, een gratis ticket aanbiedt voor bepaalde films. Met de ondersteuning van de Afdeling Cultuur & Wetenschap van de Spaanse Ambassade, werd een programma uitgewerkt met de focus op Spanje. Zo zullen alvast acht Spaanse kortfilms hun Belgische première beleven en niet minder dan zeven Spaanse regisseurs worden uitgenodigd om het festival te verblijden met hun aanwezigheid. De Catalaanse regisseur Juan Antonio Garcia Bayona (°1975), die respectievelijk in 2007 met EL ORFANATO en in 2012 met THE IMPOSSIBLE hoge ogen gooide, wordt zelfs vereerd als Ridder in De Orde van de Raaf.
Onder het overweldigende aanbod dringt een nieuwe Svn’’s Essential Nine zich alweer op, maar vooraleer deze onderaan uit zijn startblokken schiet raden we U aan om een kijkje nemen naar de rubriek First Come, First Served #10 omdat Svn’s Unsane Vortex een aantal duo-tickets mag verloten. Alvast succes!
Svn’s Essential Nine
Enjoy…
Belgische première: CULT HERO (Can, 2022) – Jesse Thomas Cook @ Paleis 10, Cine 2 (14.04 – 23.59)
Vooreerst is het voor niet-ingewijden in dit geval nuttig om kort uit te leggen wat Live TV juist betekent. Het woord zegt het eigenlijk zelf: in tegenstelling tot een opname die eventueel later nog in de montagekamer bewerkt kan worden, wordt een live uitzending rechtstreeks en puur uitgezonden. Misschien is het U ook al opgevallen dat wat tv-zenders waar ook ter wereld goede televisie noemen, vaak bemand worden door oerdomme alfamannetjes of -vrouwtjes. Leedvermaak verkoopt nu eenmaal bijna zo goed als seks en zolang het gros van de mensheid deze posten blijft bezoeken, zullen er altijd van die ridicule shows blijven bestaan. What’s in a name indeed, maar Dale Domazar (Ry Barrett) is zo’n irritant ventje die in zijn uiteraard succesvol programma ‘CULT BUSTER’, het hardhandig opdoeken van geheime sektes tot zijn handelsmerk maakte. Ergo, als een regelrecht kijkcijferkanon loopt Domazars show als een geoliede machine, tot op het moment dat hij in de laatste aflevering niet alleen wordt geconfronteerd met een menselijk offer, maar de overige sekteleden daarbovenop ook nog eens Live op TV collectief zelfmoord plegen. Deze onherstelbare schade slaat Domazars carrière aan gruzelementen en hij komt in een slop te zitten. Gelukkig voor Domazar kampt ongeveer gelijktijdig makelaarster Kallie Jones (Liv Collins) met de gemoedstoestand van haar echtgenoot Brad, die blijkbaar alle levensvreugde heeft verloren. Eerlijk is eerlijk: ze heeft zelf haar eigen hyperdominante persoonlijkheid niet in het snuitje, maar een beetje weldenkende persoon zou het als een teken aan de wand kunnen beschouwen als haar volwassen echtgenoot zelfs zijn eigen onderbroek niet meer mag kiezen. Om deze miserie op te lossen vraagt Kallie onder niet zo lichte dwang aan Brad of hij zich een paar weken in deze overigens als afdeling van Het Leger Des Heils echt bestaande kuuroord Hope Acres wilt inschrijven, om daar hopelijk terug enige joie de vivre te vinden. Wonder boven wonder werkt haar plan, maar genereert het ook een averechts effect. Brad wilt namelijk niet terug naar Kallie en dat kan zij uiteraard niet verkroppen. Als de belichaming van Hell has no fury, as a woman scorned is Kallie ervan overtuigd goeroe Jagori een sekteleider is en weet ze precies wie ze moet inschakelen om haar echtgenoot terug te winnen. Alleen is Kallie duidelijk niet vertrouwd met de eeuwenoude filosofie van de Chinese wijsgeer Confucius, die reeds in zijn tijd verkondigde dat men geen kanon moet gebruiken om een mug te doden. Maar dat is nochtans exact wat Domazar is: een uiterst lomp levend kadaver dat onder zijn motto Infiltrate, Extract, De-Program, zo effectief is als een olifant in een porseleinenwinkel. U kan zich de schade al enigszins voorstellen? Eerlijk? Wij denken van niet!
Europese première: FOUR’S A CROWD (2022) – Alex de la Iglesia (Baskenland) @ Paleis 10, Cine 1 (15.04 – 19.00)
Film aficionado’s hebben waarschijnlijk geen Focus Op Spanje nodig om een rasartiest als Alex de la Iglesia (°1965) te (h)erkennen. In het verleden was hij reeds verschillende malen te gast om bijvoorbeeld parels als EL DIA DE LA BESTIA (1995), PERDITA DURANGO (1997) of BALADA TRISTA DE TROMPETA (2010) voor te stellen. Met andere woorden staan onze eigen antennes op scherp als zijn naam valt, met liefst een nieuwe film in het verschiet. Met deze Europese première van zijn nieuwste creatie FOUR’S A CROWD kunnen we alleen de perstekst maar beamen, die stelt dat de hersenkronkels van deze Bask al beginnen te chambreren bij het aanschouwen van een steen en slablaadje. In dit geval schotelt hij ons een volledig van de pot gerukte manier van carpooling voor, waarin hij al onze kleine kantjes te kakken zet. Julian, een vijftigjarige gescheiden manager in een high-tech bedrijf is een fervente aanhanger van het fenomeen carpoolen. Wekelijks onderneemt hij dan ook een rit van Bilbao naar Madrid en wordt hierbij vergezeld door de twintig jaar jongere Lorena, single en gewapend met een ontwapende glimlach. Gepland op een specifieke rit slaat Julians tikker meermaals een tel over, want hij heeft besloten zijn liefde aan de mooie Lorena te verklaren. Hoe doe je dat echter tegen 120 km per uur en als uitgerekend die zondag zowel Sergio, een met ontwapende glimlach gewapende adonis, die een foto van zijn obese broer heeft gebruikt om te kunnen carpoolen en Rodrigo, die op zijn beurt dan weer een eersteklas klootzak blijkt te zijn. Al beseft hij het nog niet goed, is dit echter allemaal het minste van Julians zorgen.
Samen met zijn vaste partner-in-crimescenario’s, Jorge Guerricaechevarria, creëren de heren met hun corrosieve dialogen zo’n magistraal gestoorde personages dat er oprecht kan worden gesproken van een van gitzwarte humor doorspekte duister fonkelende diamant. Maar ondanks al die ongebreidelde disfunctionaliteit uiteindelijk toch stranden op een waar liefdesverhaal; hoe doe je het Alex? Hoe doe je het?
Belgische première: SATANIC HISPANICS (Argentina, Mexico, USA 2022) – Collaboration @ Paleis 10, Cine 1 (20.04 – 21.30)
Zoals eerder vermeld bracht mijn diepgaande research voor de in de rubriek Urban Unrest Release #1 besproken filmboeken van Vanessa Morgan me helemaal tot aan de bodem van de nederwereld. Maar als die trip in het duister me iets heeft geleerd, dan zal het wel zijn dat mythes en legendes niets minder zijn dan spiegels van de cultuur die ze heeft gecreëerd. Hoewel deze in elke maatschappij, land of continent anders zijn, weerspiegelen ze zowel de hoop en dromen, alsook de vaak verscholen angsten en nachtmerries. Zowel in primitieve stammen als in de beau monde wordt een verschrikkelijk gewelddadig creatuur als afschrikmiddel gebruikt om vooral jongeren hun plaats te wijzen. Met onze sceptische Westerse blik verliest zelfs God dagelijks terrein ondanks onze nochtans katholieke opvoeding, maar via mijn specifiek onderzoek voor het essay ASWANG: THE UNEARTHING (1994) dat ik voor STRANGE BLOOD: 71 ESSAYS ON OFFBEAT AND UNDERRATED VAMPIRE MOVIES heb geschreven, mocht ik aan de lijve ondervinden hoe gewoon nog maar het woord Aswang Filipijnse inwoners ook in onze moderne tijden angst inboezemt.
In vergelijking denkt men bij Latijns-Amerika in de eerste plaats misschien aan de terreur die allerhande drugskartels ongegeneerd op hun kerfstok kerven, maar dat ook daar legenden en mythen leven, bewijst SATANIC HISPANICS (2022) – dankzij het all-star regisseursteam Eduardo Sánchez (THE BLAIR WITCH PROJECT, 1999), Alejandro Brugués (JUAN OF THE DEAD, 2011), Mike Mendez (DON’T KILL IT, 2016), Demián Rugna (TERRIFIED, 2017) & Gigi Saul Guerrero (BINGO HELL, 2021) – een soort gore versie van de Disney film COCO (2017) te zijn. Denk maar aan folklore als La Luz Mala of El Familiar in Argentinië, Wekufe in Chili, La Viudita in Zuid-Amerika, La Cegua in Costa Rica of La Tundra in Ecador & Colombia; stuk voor stuk creaturen die vaak een verleidelijke vrouwelijke vorm aannemen om hun gruwelijk doel te bereiken. SATANIC HISPANICS wordt dan ook vaak aangehaald als één grote piñata waarin enkele van meest creepy latino saga’s in huizen. Zeker in gebieden als El Paso waar bepaalde quota’s moeten behaald worden, wilt een raid om illegale Hispanics in het nauw te drijven altijd wel helpen om de statistieken een gunstig duwtje in de rug te geven. Maar wat als de politie hierbij onverwacht stuit op een dertigtal totaal aan gort geschoten lijken en één overlevende die wanhopig zijn hand probeert te amputeren met een bijl. Eenmaal op het politiebureel wordt getracht deze lugubere mesthoop te ontwaren, maar de zelfverklaarde reiziger lijkt op het eerste gezicht totaal krankjorum. Zo beweert hij niet te kunnen sterven, maar hij laat wel zijn vrees voor zijn nakende moordenaar voelen. Maar de angstaanjagende details die boven komen drijven naarmate het verhoor vordert, hebben in ieder geval de attentie van de ondervragers beet! In zijn quasi oneindig leven werd de reiziger geconfronteerd met demonen, mythische wezens, levende doden of occulte fenomenen uit de Latijns-Amerikaanse Folklore.
Belgische première: SATAN’s SLAVES: COMMUNNION (2022) – Joko Anwar (Ind) @ Paleis 10, Cine 2 (22.04 / 23.59)
Zoals Prince Edmund – als nieuwerwetse Archbishop of Canterbury – probeert duidelijk te maken aan de in wezen een pak minder heilige Duke of Winchester, die als grootste landeigenaar van Engeland op sterven ligt: ‘You see, the thing about heaven is that heaven is for people who like the sort of things that go in in heaven. Like, well, singing, talking to God, watering pot plants.’ Bijgevolg is het helemaal niet zo raar dat Satan pas na middernacht uit zijn nest komt gekropen om zijn helse daden te verrichten en vandaar nodigt het BIFFF de bezoeker alvast uit om zich om 23.59 te nestelen in Cine 2. In de rubriek Urban Unrest Release #1, kon U al vernemen hoe ik voor Vanessa Morgans filmboekenreeks WHEN ANIMALS ATTACK: THE 70 BEST HORROR MOVIES WITH KILLER ANIMALS (2016), STRANGE BLOOD: 71 ESSAYS ON OFFBEAT AND UNDERRATED VAMPIRE MOVIES (2019) en EVIL SEEDS: THE ULTIMATE MOVIE GUIDE TO VILLAINOUS CHILDREN (2021) persoonlijk de negen x negen cirkels van de hel ben afgedaald om Satans hellevegen in kaart te brengen. Vanwege deze anders-gepigmenteerde genderneutrale entiteit in het Westen zowat het monopolie rond evilness in handen heeft, zal het allicht verbazen dat Satan in het Oosten flink moet opboksen tegen talloze andere kwaadaardige geesten. Let wel, aan zijn motivatie zal het evenwel niet liggen.
SATAN’s SLAVES van regisseur Joko Anwar (1976) is op zich losjes gebaseerd op de gelijknamige Black Magic horrorfilm uit 1980 van de Indonesische regisseur Sisworo Gautama Putra (1938-1993). Hier volgt de film de nabestaanden van de Suwono familie, die na de dood van hun ooit beroemde moeder, worden belaagd door angstaanjagende geesten en Satanisten.
De sequel SATAN’s SLAVES: COMMUNNION (2022) toont hoe de Suwono familie op vlucht voor hun uit de dood weergekeerde, maar ronduit terroristische moeder verhuizen naar een nieuwe woonst annex schuilplaats in een halve wolkenkrabber in Jakarta. Maar hoe leg je in Beëlzebubnaam aan anderen uit dat de geest van je overleden vrouw je in je dromen opjaagt, je schoonmoeder door een Satanistische cult de bodem heeft bereikt of de duivel zelve een oogje heeft op je jongste kind. Toegegeven, het ijs zal onmiddellijk gebroken zijn, maar er zijn leukere dingen in het leven natuurlijk. Bijgevolg staat dat leven op een laag en onopvallend pitje. Zo gaat de familie dagelijks om 21.00 slapen en luisteren ze vooral niet naar achterste-voorwaarts afgespeelde platen om zo Satanistische sublimale boodschappen te vermijden. Voldoen deze maatregelen om te ontsnappen aan the all-seeing eye? Natuurlijk niet! Wat begint met een klassieke manifestatie van duivels ongein, zoals de ontdekking van onbekende graven en zijn bewoners in een aanpalend leegstaand pand of een defecte lift met een identiteitscrisis te laten fungeren als een mishmasher met een dozijn andere bewoners. Of zo blijft een enorme gloedgolf na een razend actuele black-out ook altijd lachen natuurlijk. Maar de nacht is nog jong en er is nog steeds een leger kadavers die wachten op hun begrafenisritueel, om nog maar te zwijgen over een resem kwelgeesten die een spelletje kat-en-muis met de Suwono’s wel kunnen smaken.
Als het de bedoeling was om bezoekers terug met het licht aan te laten slapen, Mission accomplished! En niet zonder succes trouwens, want niet alleen is SATAN’s SLAVES: COMMUNION de grootste internationale hit voor Joko Anwar en bij uitbreiding het derde grootste filmsucces van het land, maar het is tevens de eerste film in de nochtans rijke Indonesische filmgeschiedenis die op IMAX formaat werd uitgebracht. Anwar wordt als screenwriter met bijvoorbeeld of RATU ILMU HITAM (THE QUEEN OF BLACK MAGIC, 2019) of zijn eigen filmografie met onder meer PINTU TERLARANG (THE FORBIDDEN DOOR, 2009), PEREMPUAN TANAH JAHANAM (IMPETIGORE – 2019) beschouwd als één van de spilfiguren uit de zogenaamde new wave van Indonesische horror.
Zoals besproken in Urban Unrest Release #1, bracht mijn research voor met name Vanessa Morgans derde filmboek EVIL SEEDS: THE ULTIMATE MOVIE GUIDE TO VILLAINOUS CHILDREN (2021) me helemaal tot aan de uiterste poorten van de onderwereld van het Oosten. Via RIzal Mantovani zijn remake van BAYI GAIB (wat zoveel betekent als OCCULT BABY) uit 2018, kwam ik erachter dat Indonesië op filmgebied geen onbesproken blad is. Integendeel zelfs, want los van het huidige politieke klimaat, is het zo dat vanaf de internationaal bejubelde filmmaker en metalhead Jokowi in 2014 werd verkozen als de zevende president van Indonesië, er namelijk het één en ander is veranderd. U moet namelijk weten dat ondanks Jakarta niet minder dan vijf filmscholen herbergt, het regisseren van films tot 2016 op de nationale lijst van zogenaamde negatieve investeringen stond. Het was pas sinds Joko ‘Jokowi’ Widodo (°1961) zijn zogenaamde Indonesian Creative Industry Council er door kreeg dat men überhaupt pas van een filmindustrie kon beginnen spreken. Waar voorheen met schade en schande slechts een tiental films per jaar werden afgeleverd, mag Indonesië zich sinds 2020 meten met pakweg Holly- of Bollywood.
Belgische première: THE COFFEE TABLE (Spanje, 2022) – Cayé Casas (aanwezig) @ Paleis 10, Cine 2 (15.04 / 21.00)
Aangezien dit jaar de focus op Spanje ligt, richt Svn’s Unsane Vortex evenzo zijn pijlen op het rijkelijk aangespoelde aanbod dat BIFFF in samenwerking met de afdeling Cultuur & Wetenschappen van de Spaanse ambassade presenteert. Die liefde voor Spaanse film werd namelijk al eerder aangewakkerd, toen ik via Vanessa Morgan het in de rubriek BOOKS WILL FEED YOUR HEAD besproken boek SPANISH HORROR FILM (2012) van Dr. Antonio Lázaro-Reboll onder ogen kreeg. Persoonlijk linkte ik horrorfilms namelijk eerder aan Italië, maar dankzij deze docent aan de Universiteit van Kent, wordt het duidelijk dat Spanje heel wat heeft te bieden sinds de zogenaamde horror boom van de late jaren zestig/begin jaren zeventig uit vorige eeuw. De steeds meer op een Nieuwwelsh geletterde halte lijkende LGBTQIA+ beweging zou er zonder twijfel opnieuw van in transitie gaan, maar ten tijde van het – overigens stevig verholen – schrikbewind van Generalisimo Franco (1892-1975) werd homoseksualiteit niet bepaald met open armen ontvangen. Het is hoe dan ook een enigma hoe filmmakers er mee weg konden geraken, maar tussen 1968 en 1975 kwam er een hele generatie vile rabble uit hun verachtelijk oord van verderfs gekropen.
U weet wel, het soort kaliber: homo’s en lesbo’s, fetisjisten, nymfomanen, hoeren, sletten en sloeries, necrofielen, getraumatiseerde slachtoffers, junkies, schizofrenen, sadisten, weerwolven en uiteraard vampieren, die plots het witte doek kwamen bevuilen met hun moreel, fysiek en seksueel geweld dat uitmondde in een draaikolk van erotische misdaad & morbide orgieën. Absoluut een ideaal boek voor een doordeweekse koffietafel, maar wat als een volgens Maria afschuwelijk lelijke salontafel zelf een eigen agenda heeft? Dat is namelijk de originele insteek van regisseur Cayé Cassas (1976) dat hij overigens persoonlijk tijdens het festival zal komen toelichten. Wie zich nog het corrosieve KILLING GOD (2018) herinnert, weet dat de gitzwarte humor van Cassas doorheen elk merg snijdt als boter. Een oude gezegde dicteert echter dat blijven stilstaan, zoveel betekent als achteruitgang en dat heeft deze Spaanse regisseur goed begrepen. Alleen misschien niet perse op de manier dat u voor ogen had. Wie dacht dat de mentale hel die de Zweedse regisseur Mikael Håfström ontketent in zijn verfilming van het op Stephen Kings gebaseerde kortverhaal 1408 (2007), staat zich wellicht een kleine verrassing te wachten. Mea Culpa, want meestal worden waarschuwingen uiteraard weggelachen, maar in dit geval kunnen we slechts aanraden hier spaarzaam mee om te springen. Dus voor alle duidelijkheid: U bent gewaarschuwd…
Meer info:
bifff.net
SVN's Unsane Vortex 