Na de alles lamleggende corona-perikelen mag gelukkig opnieuw een volwaardige Offscreen Film Festival editie doorgaan, die met volle moed voor de 16de maal van leer trekt. Compleet met verschillende modules, thema’s, conferenties, eregasten en uiteraard zoals alvast de in de rubriek Cinematic Conundrum #13 aangekondige openingsfilm LE MONTAGNE (2022), die overigens zelf wordt ingeleid door regisseur Thomas Salvador (°1973). Later volgt een aparte aankonding van de slotfilms van regisseur E. Elias Merhige (°1964), omdat onder de noemer A SCREEN OF THE SKY: POLIA AND BLASTEMA (2021), DIN OF CELESTIAL BIRDS (2021) & BEGOTTEN (1989) deze Heilige Drievuldigheid voor het eerst als één kosmisch geheel wordt vertoond op één van de grootste 360° koepelschermen in Europa, namelijk in het majestueuze Planetarium van Brussel.
Eregast van Offscreen 2023 is het Franse filmfenomeen Brigitte Lucie Jeanine Van Meerhaege (°1955) a.k.a. Brigitte Lahaie. (Jawel, U leest het goed, Brigitte haar achternaam heeft wel degelijk Vlaamse wortels en om het helemaal verwarrend te maken betekent “haeghe” natuurlijk “haag”, wat zich in het Frans als “Lahaie” laat vertalen.) Bij een eregast hoort als vanzelfsprekend ook een greep uit haar exuberante filmoeuvre, want Brigitte is namelijk een pateke om uw tanden in klem te zetten. Om een beetje historische context te kaderen moet U weten dat bijvoorbeeld pornografie in Frankrijk pas in 1975 werd gelegaliseerd. Hierdoor zag een hele golf nieuwe filmmakers hun kans schoon om via deze onothodoxe weg heilige huisjes in te trappen. Aangetrokken door dat bevrijdende karakter van deze tot voorheen ongeziene liberalisering, zette Brigitte sinds 1976 haar eerste stappen in de adult cinema en speelde ze mee in grosso modo meer dan honderd (al dan niet hardcore) erotische films.
Hierdoor werd Lahaie gebombardeerd tot hét icoon van de gouden eeuw van de Franse X-cinema, maar daar stopte haar ambitie niet. Daarbovenop groeide ze ook uit als de onbetwiste koningin van de zogenaamde Cinema Bis; de Franse benaming voor de overkoepeling van B-Films. U weet wel: vreemdsoortige thrillers, exuberante horror en (s)exploitation films, erotische komedies, etc.
Niet zonder enige trots verwijs ik U voor meer informatie omtrent het op Offscreen 2023 geprogrammeerde FASCINATION (1978) graag door naar mijn essay dat ik op vraag van auteur Vanessa Morgan heb geschreven voor het in de rubriek Urban Unrest Release #1 aangehaalde boek STRANGE BLOOD: 71 ESSAYS ON OFFBEAT AND UNDERRATED VAMPIRE MOVIES (2019). Ik ben juffrouw Morgan dan ook nog altijd dankbaar om me via haar eigen enthousiasme, kennis te laten maken met de gothische en tegelijk macabre wereld van de Franse regisseur Jean Rollin (1938-2010).
Zo wordt in dat essay onder meer de impact van de vanwege budgettaire beslommeringen, nochtans improvisoir gemaakte filmposter van FASCINATION belicht. Dat specifieke beeld van Brigitte Lahaie als een even sensuele als dodelijke geportretteerde vampier – die in een lange zwarte mantel gehuld vervaarlijk met een zeis staat te zwaaien – staat namelijk geboekstaafd als één van de meest iconische beelden uit de filmgeschiedenis.
Verder staat ook nog het elders besproken FACELESS (1988) van de Spaanse veelfilmer Jesús Franco Manera (1930-2013) op het programma. Overigens samen met die andere Jean Rollin film LA NUITS DES TRAQUEES (1980), of voor wie het allemaal wat pikanter mag zijn: JE SUIS A PRENDE en TOUCHEZ PAS AU ZIZI, beide uitgebracht in 1978.
De grootste module MACHINE LIKE US: ROBOTS IN SCIENCE FICTION CINEMA omvat naast een internationale conferentie, een matinee, een ludieke filmnacht, meer dan 35 films, die alle drie golven van robotfilms vertegenwoordigen. Het gegeven van Maschimemens ofte mens-versus-machine is namelijk geen onbesproken blad en daar heeft bijvoorbeeld de in de rubriek Spot On #1 belichtte Waalse grafische kunstenaar Laurant Durieux een eigen visie over. Op deze module wordt later dieper ingegaan door verschillende specialisten inzake robots aan het woord te laten.
Maar misschien toch interressant om apart te vermelden, is dat ik mijn persoonlijke eerste cinemaervaring dankzij deze module kan herbeleven. Als kleine Sven werd ik in de vroegere cinema Rex in Antwerpen namelijk via mijn eerste bioscoopbezoek met mijn vader recht in a galaxy far, far away gekatapulteerd, dankzij Irvin Kershners (1923-2010) eerste sequel, de epische space opera THE EMPIRE STRIKES BACK (1980) uit de gehele Star Wars Saga. Het machtsvertoon van de keizerlijke vloot, met als kroonjuweel Darth Vader persoonlijke gigantische Executor, die als een stretchlimousine op het scherm werd vertoond, staat op mijn netvlies gebrand. ‘Voor iedereen die daaraan twijfelt, een kleine herinnering van evll Lord Vader himself: “I find your lack of faith disturbing!‘ Mindblowing!
Niettemin zal een deel van mijn generatiegenoten waarschijnlijk spontaan aan de evenzo op deze 16de Offscreen editie geprogrammeerde Weimar-klassieker METROPOLIS (1927) van visionair Fritz Lang (1890-1976) denken, maar in werkelijkheid gaat de eer van de eerste science-fiction film naar de Fransman Louis Lumière, die reeds in 1895 met zijn CHARCUTERIE MECHANIQUE uitpakte.
Vele Fransmannen volgde dit spoor, zoals bijvoorbeeld de gebroeders Pathé, die er reeds in 1911 geen graten in zagen om mijn triskaidekafobie toen al wat aan te zwengelen, door zijn 13 minuten durende kortfilm HONDERD JAAR LATER te laten afspelen in 2011 en wel in een klimaat waar vrouwen letterlijk de broek dragen. Mannen hadden namelijk geen stemrecht en werden verplicht om een jurk te dragen. A prospos, dit feministisch idee werd niet door iedereen even warm onthaald.
Zeker zo baanbrekend is het op het gelijknamige boek van Alexei Tolstoy (1883-1945) gebaseerde AELITA, QUEEN OF MARS, de eerste Russische science fiction film die Yakov Protazanov (1881-1945) in 1924 uitbracht. Het is te zeggen, wel te verstaan totdat Glavrepertkom deze film in 1928 eerst censureerde en vervolgens op de zwarte lijst liet plaatsen. (Voor ons Westerlingen is censuur iets ondenkbaar, maar dat wilt niet zeggen dat dit overal zo is. Zeker tijdens de jaren na de Oktoberrevolutie in 1917, begon de Russische overheid geld te pompen in film als ultiem propagandmiddel.)
Langs de andere kant kan er in die eerste golf Automata ook verwezen worden naar James Whales zijn verfilming van Mary Shelly’s FRANKENSTEIN (1931).
Of naar Hickory, a.k.a. de tinnen man in (oorspronkelijk) Victor Flemings verfilming van F. Baums THE WIZARD OF OZ (1939).
Met de behulpzame Robby The Robot als spilfiguur, rees er een tweede golf waarin de robot aan de drie roboticawetten van Isaac Asimov (1920-1992) voldeed, al werden in de jaren vijftig toch evenzeer al behoorlijk wat vijandige robotten geboren.
De derde golf werd ingeluid door Ridley Scott’s (°1937) verfilming van de op Philip K. Dicks (1928-1982) klassieker (oorspronklijk zo getiteld: BLADE RUNNER:) DO ANDROIDS DREAM OF ELECTRIC SHEEP (1968) gebaseerde en de op het festival geprogrammeerde director’s cut van BLADE RUNNER (1982), waarin de relatie tussen mens, robot en allerlei tussendoortjes wordt onderzocht. Eerlijk is eerlijk: de evenzo in deze module opgenomen THE CREATION OF HUMANOIDS van regisseur Wesley Barry (1907-1994) bewandelde dit pad reeds in 1962.
Een ander belangrijk luik richt de schijnwerpers op Aristide Massacceci (1936-1999), ofte de Italiaanse exploitation maestro Joe D’Amato. In zijn carrière die meer dan vier decennia overspande, maakte hij meer dan 200 films in de hoedanigheid van regisseur, producent of DOP. Joe zag zichzelf als een echte ambachtsman van de cinema en was thuis in alle denkbare filmgenres: spaghettiwestern, oorlogsfilms, peplum, giallo, postapocalyptische science fiction of zelfs komedies. Dit is mede te danken aan de typische Italiaanse gehaaide exploitation filmindustrie, die gespecialiseerd was in het snel produceren en rentabiliseren van cycli low-budget imitaties en rip-offs van internationale kaskrakers. U kan zich voorstellen dat dit vooral veel overbodige pulp met zich meebracht, maar om de zoveel tijd werden in dat in een esthetiek van uitersten gedrenkt klimaat, hoogst bizarre, taboedoorbrekende genrebestuivingen vol zinneprikkelende en sensationele set pieces geboren.
Vergis U echter niet. Hoe kan het ook anders, want D’Amato’s cultreputatie scheerde evenwel de hoogste toppen door zijn horror, erotische en hardcore output. De liefhebbers van softerotica zijn waarschijnlijk wel bekend met de reguliere EMMANUELLE reeks, maar wist U dat er tussen 1976 en 1978 ook een serie van vijf verschillende BLACK EMANUELLE films zijn verschenen met de bloedmooie Indonesische Laura Gemser (°1950) in de hoofdrol? Met dank aan Joe D’Amato.
Zijn elders besproken DEATH SMILES ON A MURDERER (1973) met de onnavolgebare Klaus Kinksi als Dr. Sturges, is alvast één bijtend voorbeeld van Joe D’Amato cinemotagrafische kunsten. Maar mis ook zeker niet ANTHROPOPHAGUS (1980), EROTIC NIGHTS OF THE LIVING DEAD (1980), ENDGAME (1983), of de documentaire INFERNO ROSSO: JOE D’AMATO ON THE ROAD OF EXCESS.
U raadt het al. In dit overweldigende aanbod dringt als vanouds een nieuwe Svn’s Essential Nine zich op.
Svn’s Essential Nine
Enjoy…
A LIFE ON THE FARM – Oscar Harding @ Cinema Nova (11.03 / 17h)
Net als de spraakmakende documentaire DE HUMANI CORPORIS FABRICA (2022) van Lucien Castaing-Taylor & Verena Paravel, die ook op het komende Docville Film Festival zal worden vertoond, zou men dit ook verwachten van Oscar Hardings A LIFE ON THE FARM (2022). Beide documentaires bleken echter Offscreen cult-worthy en dat is niet zomaar. Waar DE HUMANI CORPORIS FABRICA bewijst dat gruwelijkheden evenzo wondermooi kunnen zijn, botst A LIFE ON THE FARM op een totaal ander beeld dan oorspronkelijk werd geanticipeerd. (Een beeld dat overigens correspondeert met mijn eigen hometown Geel. U mag namelijk weten dat zelfs de ouders van kunstpaus Jan Hoet (1936-2014) zich in hun tijd inzette voor kunst van psychiatrische patiënten. Vallend onder een brede paraplu, heeft naast het Geelse Kunsthuis Yellow Art, evenzo het Gentse Museum Dr. Guislain een aparte vleugel met het zogeheten Outsider Art.) Wat hier echter begon als een found footage docu met gevonden beeldmateriaal van dertig jaar geleden, ontvouwt zich als het ware een portret van een Outsider artiest. Nee, we hebben het niet over bestiale praktijken die met name op het platteland op verschillende continenten misschien wel een #Metoo beweging ambiëren, maar toch legde Charles Carson zijn leven vast op video. Hoewel deze Britse boer onvermijdelijk met beesten werkte, komt zijn leven wel heel bizar uit de hoek.
Misschien helpt dit om een mentale foto te vormen. Stel dat je zelf in de jaren negentig ergens op het Britse platteland van Sommerset leeft en je dichtstbijzijnde buur zo’n 15 kilometer verder woont. Op zich nog niet zo ongewoon, maar laat die buurman nu toevallig David Lynch zijn – die dwars als hij is – in plaats van zijn vrije tijd op te vullen met het verfilmen van zijn Lynchiaanse nachtmerries voor Hollywood, hij home video’s voor jou maakt. Dit overkwam namelijk Oscar Harding, die uiteraard niet van Lynch, maar van zijn eigen grootvader – die toevallig zo’n 15 kilometer van boer Charles Carson woonde – een wel heel speciale home movie erfde. Deze feature-length video werd de aanleiding om in het best wel obscure leven van deze creatieve uitvinder en pioneer van vergankelijkheid te duiken. Dat klinkt misschien erger dan het werkelijk is, want het verkregen materiaal is enerzijds behoorlijk verontrustend, maar tegelijkertijd ook enorm vertederend. Er zijn namelijk maar weinig personen die met dode katten als poppen of kippen met jassen spelen. Waarschijnlijk dat paarden die hoeden kauwen, placenta van een koe of het lijk van zijn moeder wel iets vreemder aanvoelen. Zeg nu zelf: boeiend en hilarisch, morbide en aandoenlijk; qua contrast kan dit tellen.
DEATH SMILES ON A MURDERER (LA MORTE HA SORRISO ALL’ASSASSINO) – Joe D’Amato @ Cinema Nova (18.03 / 21h30)
Nu wil het toeval dat regisseur Werner Herzog binnen een paar weken zijn nieuwe documentaire THEATER OF THOUGHT (2022) zal presenteren in de spiksplinternieuwe Docville module Scienceville, maar meer frappant is dat regisseur Joe D’Amato diens fetisj acteur Klaus Kinkski (1926-1991) heeft kunnen overhalen om als protagonist op te treden in DEATH SMILES ON A MURDERER (1973). U begrijpt dat als één van mijn persoonlijke favoriete enfant terrible’s meespeelt in een niet Herzog-film, het haast onmogelijk is hier geen aandacht geven. Zeker wanneer het niet pluis blijkt te zijn in een villa op het Italiaanse platteland, die wordt bewoond door Greta Von Holstein – a.k.a. Ewa Aulin (°1950), gewezen Miss Sweden (1965) en actrice in Christian Marquands cultfilm CANDY (1968) – en Dr. Sturges (Klaus Kinski). Het verhaal gaat over een man die een eeuwenoude formule ontdekt om doden te doen ontwaken en deze besluit te gebruiken om zijn eigen wraakgevoelens te voltrekken. De hele plot samenvatten is een ietwat onmogelijke taak zonder me schuldig te maken aan enige spoiling, maar belangrijk om te weten is dat D’Amato er als geen ander in geslaagd is om de klasse van de gothic uit de jaren zestig uit vorige eeuw te versmelten met de spaghetti splatter van een nakende generatie. As always, Kinksi is Kinky as hell!
ESCAPE TO THE SILVER GLOBE (UCIECZKA NA SREBRNY GLOB) @ Cinema Nova (19.03 / 21h30)
Filmregisseur Andrzej Zulawski (1940-2016) doet misschien niet onmiddellijk een belletje rinkelen, maar mogelijk wel zijn gestaag naar cultfilm uitgegroeide POSSESSION (1981). Over deze film alleen zou ik een heel essay willen schrijven, maar feit is deze Oostblok regisseur niet kon aarden in het Communistische Polen. Zijn tweede film THE DEVIL (1972) werd zelfs verbannen in eigen land en dat noopte Zulawski naar Frankrijk te vluchten. Na het succes van THAT MOST IMPORTANT THING: LOVE (1975) keerde hij echter terug naar zijn thuisland om er de volgende twee jaar aan zijn magnum opus ON THE SILVER GLOBE te werken, dat overigens was gebaseerd op het boek van zijn al even als subversieve beschouwde overgrootvader Jerzy Zulawski (1874-1915). Een super intens, ultra bloederig sci-fi epos dat was voorbestemd om één van die cinematografische onvoltooide meesterwerken te worden. Helaas was dit echter zonder rekening te houden met het communistisch regime dat zijn werk niet alleen onderbrak, maar vervolgens ook vernietigde. Geheel murw geslagen vluchtte Zulawski opnieuw naar Frankrijk om nu pas helemaal uit de kast te kruipen met zijn controversiële en gewelddadige art-house films, zoals bijvoorbeeld eerder genoemde POSSESSION. Voor documentairemaker Kuba Mikurda (°1981) was dit alles voldoende aanleiding om een visueel verslag te maken van dit egocentrisch genie, die gebukt ging onder een repressieve bureaucratie waar zelfs Kafka zou van smullen.
EX_MACHINA – Alex Garland @ Cinema RITCS (13.03 / 19h30)
Het zal je maar overkomen dat in dit geval Sony Pictures besluit om je filmdebuut niet in het Belgische filmcircuit uit te brengen. Helaas onderging de gevierde Britse screenwriter en regisseur Alex Garland (°1970) dit lot voor zijn eerste volwaardige boreling EX_MACHINA (2014). Tot overmaat van ramp werd dit (non)scenario in 2017 nog eens herhaald bij zijn opvolger ANNIHILATION en dit zelfs nadat EX_MACHINA in eigen land met de begeerde prijzen in de categorieën Best Screenplay, Best Director en Best Independent Film aan de haal ging. (De reden moet U niet ver zoeken, want dit betrof een deal tussen de producerende studio en de streamingdiensten, die de film exact 17 dagen na de Amerikaanse bioscooprelease aanboden op hun digitale platformen.) Gelukkig zijn er verschillende alternatieve filmorganisaties die wel scherp genoeg van geest zijn en zo kon EX_MACHINA voor een eerste maal in het kader van de Leuvense Zomerfilms (2014) in openlucht bewonderd worden; of werd de in de rubriek Svn’s Essential Nine #4 aangekondigde ANNIHILATION de openingsfilm van het Offscreen Filmfestival 2021.
Het ongemak van de voorziene houten bankjes ergens op een pleintje in Leuven werd gelukkig al snel vergeten door deze ronduit sublieme scifi-thriller die Alex Garland uit zijn mouw had geschud. In een nabij gelegen toekomst is Bluebook de meest gebruikte zoekmachine op de planeet, maar dergelijke technologie vereist uiteraard het nodige onderhoud. De schatrijke excentriekeling Nathan Bateman (Oscar Isaac) gaat op zoek naar de meest getalenteerde computerspecialisten en lanceert een wedstrijd waarbij zijn oog valt op winnaar Caleb Smith (Domhnall Gleeson). Deze weliswaar eenzame, maar briljante computerprogrammeur blijkt de ideale kandidaat en bijgevolg wordt Caleb een weekje uitgenodigd in Nathans luxevilla in het midden van een afgelegen gebergte.
Aangezien deze villa enkel per helikopter kan bereikt worden, is de ietwat wereldvreemde Caleb uiteraard onder de indruk en dat blijkt nog maar het begin te zijn hoe hij in de watten zal worden gelegd. Maar dat was niet gerekend met het temperamentvolle karakter van Nathan, die zoals het cliché betaamt een verborgen agenda heeft. Uiteraard in het uiterste geheim, werkt Nathan in werkelijkheid volop aan de ontwikkeling van een vrouwelijke robot en verwacht dat Caleb de mindblowing artificiële intelligentie uittest door middel van diepgaande gesprekken. Tot Calebs verbazing is het denkvermogen van deze vrouwelijke creatie echter zodanig geëvolueerd dat de zo gedoopte Ava (Alicia Vikander), haar naïeve tester waarschuwt voor de leugens van haar eigen labiele vader.
Een aparte vermelding verdient ook de door het architectenbureau Jensen & Skodvin ontworpen luxevilla, want de knipoog naar Hitchcock – die vaak gebouwen als personage liet opdraven – valt moeilijk te negeren. Om te beginnen is het misschien nuttig te vermelden dat dit ronduit magnifieke luxeoord tijdens het filmen, nog in volle opbouw was. Tenslotte verschijnen er maar een tiental personages in heel de film en deze zitten daarbovenop meestal in dezelfde met TL en LED verlichtte ruimtes. De voorziene vijf kamers moesten dus een belangrijke rol vervullen en daar bleek het momenteel zogenaamde Juvet Landscape Hotel in Noord-West Noorwegen zich uitstekend toe te lenen. Mogelijk nog belangrijker is het contrast tussen de ruwe natuur en de moderne architectuur, die als equivalent van het conflict tussen mens en machine opgevat kan worden. Hoe dan ook blijft de hamvraag wie the real guinea pig is in dit vreemdsoortig rivaliserende driehoekverhaal? Een persoonlijke Dj SVN favoriet trouwens.
FACELESS (LES PREDATEURS DE LA NUIT) – Jesús Franco @ Cinema Palace (11.03 / 21h30)
Vooreerst moet misschien vermeld worden dat de Franse regisseur Jean Rollin (1938-2010) en Spaanse regisseur Jesús Franco Manera (1930-2013) geen vreemden van elkaar waren. Integendeel, hoewel sommige bronnen dit ontkennen, zouden de twee regisseurs in 1990 samen aan THE PURSUIT OF BARBARA werken. Feit blijft echter dat Franco’s protegé Brigitte Lahaie reeds een klein decennium eerder door Jean Rollin werd geëngageerd om mee te spelen in onder meer THE GRAPES OF DEATH (LES RAISINS DE LA MORT, 1978) en vooral het elders vernoemde FASCINATION (1988). Mogelijk had dit ook iets te maken met het feit dat Brigitte op dat moment de vriendin was van de producer, maar hoe dan ook liet Franco zijn protegé in 1987 een eerste maal meespelen in zijn eigen film DARK MISSION (a.k.a. FLEUR DES MALS). Deze samenwerking kreeg nog een vervolg en dit over the top resultaat, FACELESS, kan U dankzij Offscreen nu in vol ornaat in Cinema Palace bewonderen.
Hoewel mijn eigen langdurige ziekenhuiservaring alleen maar supervriendelijke verpleegsters heeft opgeleverd (go team, Imelda!), blijkt dit achteraf toch misschien een ietwat vertekend beeld. Als een rechtstreekse ode aan zijn eigen vijfde film die algemeen als eerste horrorfilm van Spanje wordt beschouwd – THE AWFULL DR. ORLOFF (1961) – laat Franco in FACELESS namelijk eregaste Brigitte Lahaie zijn idee van pure evil belichamen. Bijgestaan door zijn ronduit sardonische assistente Nathalie (Brigitte Lahaie), wilt Dr. Flamand (Helmut Berger) zijn verminkte zus oplappen door gezichten van gekidnapte vrouwen af te snijden. De beoogde plastische chirurgie vangt voorlopig echter bot en zo komen deze hallucinante praktijken in het gedrang wanneer de New Yorkse zakenman Hallen (Telly Savalas) zijn modemodel en dochter Barbara (Caroline Munro) wilt terugvinden door middel van de privédetective Sam Morgan (Chris Mitchum) in te huren. Alsof dat allemaal nog niet waanzinnig genoeg is, kan Dr. Flamand nog altijd andere extreme elementen inschakelen zoals zijn kettingzaag liefhebbende slaaf of de voormalige nazi-dokter (jawel!) Dr. Orloff (Anton Diffring), die beide vanuit ieder zijn standpunt folteren tot hun passie rekenen. (P.S. Bian Lian – wat zoveel betekent als letterlijk Change Face – is overigens een traditionele techniek die vaak in Chinese opera wordt gebruikt. Hoewel de screenwiters Mike Werb en Michael Colleary de film WHITE HEAT (1949) echter als inspiratie voor John Woo’s (°1946) flitsende sci-fi action flick FACE/OFF (1997) aanhaalde, reist hier desalniettemin toch een licht vermoeden dat ook Franco zijn insteek hier iets mee te maken heeft.)
LA MORT TROUBLE (DEATH DISTURBS) – Claude d’Anna & Férid Boughedir @ Cinema Nova (23.03 / 21h30)
Zoals eerder vermeld, wordt de term Cinema Bis in Frankrijk gebruikt als het gaat over het overkoepelende B-Film spectrum. Maar er bestaat dus ook een Belgisch luik en daar is deze zeldzame film een exponent van. LA MORT TROUBLE (1970) gaat van start met drie zusters die hun schatrijke oom op zijn privé-eiland bezoeken. Onverwacht komt deze echter te overlijden en blijven de drie zusters achter met zijn Tunesische butler. Maar om terug aan het vasteland te geraken, wordt er op een boot gewacht die maar niet blijkt te komen. De spanningen lopen op en er ontstaat een ware menage-a-quatre, die al snel ontploft door de machtspelletjes, koloniale en raciale spanningen, seks en vernederingen. Gerestaureerd door Belfilm Vzw en Mondo Macabro wordt deze Belgische coproductie van Pierre Drouot en Paul Collet en voorzien door de muziek van Arsène Souffriau – alsook ingeleid door Pet Se Tombs van Mondo Macabro – vertoond in Cinema Nova.
NEW RELIGION – Keishi Kondo @ Cinema Nova (09.03 / 19h)
Meer dan ooit wordt toegegeven, bulkt onze Westerse (alsook de Oosterse overigens) maatschappij zonder enige gêne van seksuele prikkels. Ze zijn letterlijk overal aanwezig: kleding, lifestyle, economische status, etc. dragen hier allemaal hun steentje tot bij. Je moet al stekeblind zijn om het niet te zien, maar daarbuiten is er ook nog de factor fantasie. Op zich is hier niets mis mee, maar het blijft een eeuwig enigma hoe onze Japanse medemens er telkens opnieuw in blijft slagen om een totaal nieuwe dimensie aan te boren. Zo dringt fotograaf Joan Sinclair in zijn boek PINK BOX (2006) bijvoorbeeld door in de geheime wereld van de zogenaamde fuzoku (commerciële seks) in Japan, waar met de grootste zorg en oog voor detail tegemoet wordt gekomen aan zowat elke denkbare fantasie. (Of zo bracht de erotische filmstroming Pink Eiga in zijn hoogdagen jaarlijks tussen de 100 en 700 Pink films uit, maar deze zogenaamde Japanese Eroduction is een stille dood gestorven omdat ze niet kan wedijveren met de moordende concurrentie.) Wat niet wil zeggen dat er geen innovatieve filmmakers meer actief zouden zijn. In tegenstelling tot pakweg Takashi Hirose zijn totaal krankjorum liefdessprookje BRUTAL (2017), zuigt regisseur Keishi Kondo (°1985) met zijn debuut NEW RELIGION (2022) het bloed recht uit de ziel. De gescheiden Miyabi begint na de dood van haar dochter te werken als escorte en ontvangt klanten van allerlei slag. Nogmaals, er is niet mis met fantasie, maar wat als op een gegeven moment een eerder bizarre klant liever haar ruggengraat wilt fotograferen dan daadwerkelijk seks met haar te hebben? Sterker nog: de bloedmooie Miyabi merkt dat telkens als deze klant een ledemaat van haar fotografeert, ze bizar genoeg dichter bij haar verloren dochter komt te staan. Easy money? Of de rituele start van een op zijn zachtst gezegd unieke, maar verontrustende Lynchiaanse meets Kiyoshi Kurosawa fantasie?
PIAFFE – Ann Oren @ Cinema Nova (24.03 / 21h30)
Nope, tenzij misschien recht evenredig met de zorgwekkende toestanden dat het zogenoemde kleine spreeuwtje steeds wist te veroorzaken, heeft de derde langspeler PIAFFE (2022) van de Israelische Ann Oren (°1979), niets te maken met de Franse zangeres Édith Piaf. Normaliter ontstaan er voor elke film zowel voor- als tegenstanders – smaken verschillen nu eenmaal – maar als één bepaalde prent zoveel stennis kan schoppen in de interne keuken van wat zonder meer geldt als meest cutting edge filmfestival van België, dan begrijpt U pas echt dat dit een must-see met enige prioriteit is. (De reacties tijdens het in de rubriek Svn’s Essential Nine #25 besproken Film Festival Gent waren alvast navenhand.)
Wie zich nog de sublieme film BERBERIAN SOUND STUDIO (2012) van de Britse regisseur Peter Strickland kan herinneren, weet hoe intens zogenaamde Foley artiesten kunnen opgaan in hun taak, ongeacht of dit nu over een onverhoopte Italiaanse Giallo gaat of over de oorspronkelijk beoogde paardengeluiden. In PIAFFE wordt van een jonge Foley artieste alvast verwacht dat zij deze gelijknamige – in de paardensport gebruikte – term voor een specifieke plaatselijke draf, doet weergalmen. Op zich is dit niet zo spectaculair tot op het moment dat een mysterieuze botanist haar bij wijze van therapeutische transformatie helpt open te bloeien en de hele opdracht uiteindelijk een staartje krijgt. En dat mag U letterlijk nemen, want een paardenstaart krijgt hier opnieuw zijn oorspronkelijke betekenis toegedicht. Hoewel ik me persoonlijk ten stelligste afvraag wie ondertussen nog iets begrijpt van de steeds meer op een Welsche treinhalte trekkende LGBTQIA+ beweging, kijkt in het Westen hier amper nog iemand van op. Vroegere reizen hebben me geleerd dat Tel Aviv op allerlei vlakken zeker tot één van de meest progressieve steden in Israël behoort, maar de rest van het Heilige Land deelt die vooruitstrevende visie vooralsnog niet. Net daarom is het zo verwonderlijk dat een film waarin de complexiteit van de hele genderthematiek tot op de spits wordt gedreven en wel door de grenzen tussen planten, dieren en mensen af te tasten op een op zijn liefst gezegd onorthodoxe manier, uit Israel komt. Een enerzijds ijskoude en anderzijds zinderende fetisj fabel, die je vel tegen het scherm plakt. Een rasechte You Love It Or Hate It Movie! Of zoals de dus uiteindelijk visionair gebleken, maar op dat moment schuldeisende Baby Eating Bishop of Bath and Wells tegen een geld-verschuldigde Blackadder meedeelt onder het knedend genot van nekmassage:
STRANGER (STORONNIY) – Dmitriy Tomashpolskiy @ Cinema Nova (12.03 / 19h)
Omschrijvingen als droge humor, tijdreizen en fantasie-tartende logica werken bij ondergetende nog steeds als een rode lap op een stier en dat lijkt op het eerste zicht de lading te dekken bij STRANGER (2019) van de Oekraïense regisseur Dmitriy Tomashpolskiy (°1958). Misschien is dat in Oekraïne helemaal niet zo vreemd, maar zo verdwijnt er halverwege hun training plots een team van syncroonzwemmers, terwijl een detective een verblijf boekt in hydrotherapie-kliniek om er het verband tussen vismensen, Thomas Mann en de psychische betekenis van niezen te onderzoeken. Nuff said?
Alle info:
offscreen.be
SVN's Unsane Vortex 
Eén opmerking over 'Svn’s Essential Nine #30: Offscreen Filmfestival @ Different Locations, Brussel (08.03-26.03.2023)'