L’Epoque Floue #4: Na recent faillissement Gent Jazz & Jazz Middelheim, nieuwe schokgolf door alternatief muziekland door verplichte sluiting van twee iconische Brusselse muziektempels: Magasin 4 en FUSE.  

Iedereen die me beetje kent, weet dat ik me – ondanks in dit geval de nochtans onverhoopte, maar niettemin sterke gelijknamige film – normaliter mijlenver weg hou van publieke sensaties zoals de sluiting van pakweg het levend geworden oord des verderfs Zillion. Aangezien recente beslissingen echter mijn eigen directe leefwereld in het nog maar startend 2023 aantasten, is zwijgen geen optie.   

Vers van de pers:

Evenementenbureau Greenhouse Talent neemt het failliet verklaarde Gent Jazz over, maar dit terzijde.

Vers van de pers #2

Fuse heeft besloten opnieuw zijn deuren te openen, hetzij met een handleiding. De oorspronkelijke eis van 90 decibel en opgelegd sluitingsuur om 02.00 uur zou niets minder dan een vergiftigde doodsteek betekenen en zijn uiteraard onhaalbare voorwaarden.

Echter: zoals onderaan uitgelegd mag een zaak zichzelf in een zelf verkozen categorie plaatsen. Fuse is van club getransformeerd naar een café met luide muziek, dat in zijn piekmomenten 100 decibel mag halen. Zowel bij de opening, als de (herbekomen) vroege uurtjes tot aan de sluiting zullen technobeats gemiddeld echter rond de 94 decibel draaien.

Dan is er nog de kwestie van toegelaten openingsdagen, die niet meer gelijkstaan met andere horecazaken. Een goed draaiende horecazaak is namelijk 24/7 open en wel voor de volle 365 dagen, maar in het geval van Fuse wordt dit beperkt tot 90 openingsdagen. Ideaal? Verre van! Fuse heeft zich van in het begin altijd constructief opgesteld naar de onmiddellijke omgeving toe, maar het moet gezegd dat dit verhaal van één (ik-herhaal-één-rotambetante) buurman ronduit surrealistische proporties heeft aangenomen.

Nu zal elke zichzelf respecterende musick-afficionado met een hart voor muziek ondertussen wel op de hoogte zijn, maar de geruchten blijken dus waar te zijn. Zowel het alternatieve muziekwalhalla Magasin 4, alsook techno-tempel FUSE sloten (of sluiten binnenkort) hun deuren. Voor alle duidelijkheid: in tegenstelling tot de drugsheisa die bijvoorbeeld de Gentse Kompass Klub heeft ondervonden, gaat het hier in beide gevallen over beweegredenen vanuit een stedelijk karakter.

Een eerste Fun Fact dat bijvoorbeeld niet als dusdanig in de recente documentatieserie THOSE WHERE THE DAYS werd aangestipt, is dat beide muziektempels quasi gelijktijdig in Brussel werden opgericht in het magische jaar 1994 en dat beide teams hierachter wel degelijk dezelfde ongezonde dosis liefde voor alternatieve muziek delen.

In het geval van Magasin 4 manifesteert zich dat in muzikale alternatieve uithoeken als hardcore, punk, alternative rock, metal, noise, kraut, industrial, avant-hop, psychedelics, space pop, ska, xprmtl, jazz, electro of zelfs Franse chansons in al hun gefusioneerde vormen. De lijst van gepasseerde bands in al die verschillende genres is waarlijk ongezien en Magasin 4 mag zich zonder enige schroom tot de meest progressieve en muzikaal alternatieve clubs van Brussel en ver daarbuiten rekenen. Het was natuurlijk al bekend van het moment dat de locatie op de Havenlaan werd betrokken, dat dit slechts een tijdelijke invulling zou zijn. Maximaal bedoeld voor een paar jaar, maar ondertussen is het 14de jaar aangebroken. Of eerder afgebroken, want vanwege wat in de bouwsector als opwaardering van een buurt wordt genoemd, is er geen plaats meer voor een alternatief hol als Magasin 4.

Nu zijn er al talloze vergaderingen met Stad Brussel geweest en daaruit kon men afleiden dat er – slechts een beetje verderop – een spiksplinternieuwe locatie zou worden gebouwd waarin Magasin 4 zijn werking zou kunnen verderzetten. Nu kon ik daar verleden week nog mee passeren, maar daar blijkt dus nog geen steen gezet te zijn. Niettemin werd de beslissing genomen en het brutale nieuws dat Magasin 4 op de huidige locatie moet vertrekken, sloeg in het alternatieve muziekland dat Brussel rijk is dan ook in als een bom. Voor alle duidelijkheid is effectief het voortbestaan voorlopig onduidelijk, maar dit wil niet zeggen dat de eigenlijke werking zal stoppen. Er zal hoe dan ook een tussenoplossing moeten komen, maar zoals bijvoorbeeld respectievelijk aangekondigd in de rubriek Cat Flap #47, CF #49 & CF #50 zijn er nog tot begin februari concerten die plaatsvinden onder de noemer Closing Party.

Muzikaal is er een significant verschil met FUSE, die resoluut de visie nastreefde om de destijds opkomende techno te promoten, die – onder meer via events van het pionierende R&S Records uit Gent –  sinds midden jaren ’90 stilaan vaste voet aan wal begon te krijgen in onze Belgenhaspel. Want vergis U niet: toen de West-Vlaamse bezielers Peter Decuypere en Thierry Coppens de stap naar Brussel hadden gezet en de deuren van discotheek FUSE voor het publiek in de Blaesstraat 208 opengooiden, kon er niet onmiddellijk worden gesproken van een volksverhuizing. Ver in het tegendeel zelfs! Er was effectief van in het prille begin een diehard fan-base, maar die was hoegenaamd niet voldoende om wekelijks de capaciteit van 800 personen te halen. Dit in tegenstelling tot zijn nakende komst van tram drie, die er ook in januari 2023 volle bak tegen aan zou vliegen, maar dus alles heeft gecancelled.

Ergo, ondanks dat alles er op leek te wijzen dat niemand zat te wachten op een techno-club in de Marrollenwijk, bleef het geloof in het kersverse concept hardnekkig aan de ribben kleven. Zeker tijdens de beginmaanden draaide FUSE op flink verlies en bleef het zwarte sneeuw regenen, maar voor eens en voor altijd: onderschat dus nooit de ondernemende koppigheid van een West-Vlaming.

Met enerzijds een pertinente no-bullshit filosofie die zo eigen was aan reguliere dancings en anderzijds met een doorgedreven programmatie die elke andere club het nakijken gaf, brak uiteindelijk FUSE stapsgewijs doorheen de landsgrenzen en begon deze volk aan te trekken vanuit heel Europa. Of kent U misschien nog veel venues die in dat tijdperk zomaar een Aphex Twin konden boeken, terwijl Richard D. James quasi altijd zijn kat stuurde? En dat is uiteraard maar één voorbeeld, want die lijst van het toenmalig aanrukkende dj-geweld – waartoe ook DJ SVN en vele andere bevriende dj’s behoren – is schier oneindig.

Echter over creativiteit gesproken: zoals besproken in Svn’s 2021 Chapter I: Top 30 Concerts, kon men toen FUSE zichzelf ten gevolge van de coronamaatregelen tot een museum had omgebouwd, op de bovenste verdieping talloze (houten) medailles zien hangen van dj’s die de dansvloer hier ooit hebben doen kraken. Nu kunnen onder meer de dance-events die bijvoorbeeld de vorig jaar aan borstkanker overleden DJ Lady Aïda (1958-2021) mid jaren ’90 onder de noemer Fluid in de (oude) Effenaar in haar geliefde Eindhoven organiseerde, niet genegeerd worden (of wat te zeggen van haar dj-school Rebelbass), maar laat het duidelijk zijn dat een dergelijke dj-parade in dat era simpelweg zijn weerga niet kende. Voor de geschiedenis van FUSE verwijs ik U echter graag door naar onderstaande short-docu, want zijn er andere katten te geselen omdat momenteel gerechtelijke donderwolken het voortbestaan van FUSE bedreigen.  

Voorlopig althans, lijkt het doek voor FUSE te vallen en de vraag is hoe deze nakende sluiting van de voormalige cinema en Spaanse discotheek überhaupt mogelijk is? Wat is er nu exact aan de hand?

Om een eerste misverstand de kop in te drukken: de recent door het Brussels Gewest opgelegde beperkingen behelzen dat er slechts 95 dB mag geproduceerd worden in de club (buiten op straat is dat in Brussel 33 dB, om U een idee te geven) en de club die normaal tot 8 uur ’s morgens open was, zou zijn deuren met onmiddellijke ingang vanaf heden om 02.00 uur moeten sluiten. Afdeling Brussel Leefmilieu maakt zich sterk dat zij hoegenaamd geen sluiting hebben opgelegd, maar in praktijk zijn deze regels de facto een doodsteek voor een club als FUSE. Dit hadden ze echter beter op die bewuste vergadering gedaan en zo een eventuele sluiting helpen voorkomen, maar helaas bleek Stad Brussel dus afwezig.

Nu is het inderdaad zo dat een dancing, discotheek of concertzaal wordt opgezadeld met allerlei maatschappelijke vrije radicalen. U weet wel: “kweekvijvers van drugs” is ongetwijfeld het meest populaire argument, want ook anno 2023 blijft dit bij wet verboden. Maar dat er tal van wettelijke mogelijkheden en achterpoorten zijn, weet ook die ene – ik herhaal; ENE (!) – bewoner, die sinds 2010 een aangrenzend huis heeft gekocht en sinds 2014 de ene na de andere klacht heeft neergelegd.

FUSE heeft trouwens altijd getracht zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de opgelegde eisen, die niet alleen veel geld kosten maar daarbovenop ook nog eens bakken energie vergen. Trouwens, waarom dienen tenslotte al die verplichte en vereiste prijzige (milieu)vergunningen dan eigenlijk, zou men zich kunnen afvragen?

Nu heeft elke burger uiteraard recht op zijn nachtrust, maar FUSE had nog maar net zijn 25ste jubileum gevierd en gedurende die voorbije kwart eeuw had de club dankzij een goede communicatie met de gehele omringende buurt, een wederzijds respectvolle basis opgebouwd met zowel stad Brussel alsook de eigenlijke wijk. Misschien heeft de nieuwe bewoner daar niets aan, maar dit is wel degelijk een valabel argument om zich terecht af te vragen wie hier juist het recht van spreken heeft. Een nachtclub met internationale uitstraling, die wekelijks bijdraagt tot het culturele leven van Brussel en ver daarbuiten; of au contraire, een kersverse nieuwe eigenaar die zich – wie weet??? – niet realiseerde dat zijn huis in werkelijkheid de living van de aanpalende club is? Het is sowieso moeilijk voor te stellen dat bijvoorbeeld de makelaar niet bij elke potentiële koper heeft aangekaart dat er naast zijn mogelijk nieuw huis, daadwerkelijk een club is gevestigd. Als men naast een vliegveld gaat wonen, moet men toch ook niet verschieten dat de lucht wel eens zou kunnen verduisteren door opstijgende of landende vliegtuigen, n’est-ce pas?

Naast deze eerder filosofische kwestie, kunnen we misschien eerst eens kijken naar de wettelijke regelingen: de zogeheten Vlarem-wetgeving die de geluidsnormen in België bepaalt. (Hoewel ik vanuit mijn eigen dj-ervaring doorheen gans Europa, al onmiddellijk kan beamen dat in de praktijk geluidsnormen aanzienlijk kunnen verschillen van land tot land.) Echter wonende in België is dat als vanzelfsprekend niet zo eenvoudig als het lijkt; zo is zelfs het begrip decibel bijlange niet zo eenduidig als vaak wordt voorgesteld.

Ruwweg komt het erop neer dat er drie categorieën horecazaken en dito geluidsnormen zijn. (Het straffe is dat men als uitbater zelf mag kiezen onder welke categorie je de muziekactiviteiten in jouw zaak wil laten vallen?!)

  1. Categorie 1: maximaal geluidsniveau ≤ 85 dB(A) LAeq, 15min
  2. Categorie 2: maximaal geluidsniveau > 85 dB(A) LAeq, 15min en ≤ 95 dB(A) LAeq,15min.
  3. Categorie 3: maximaal geluidsniveau > 95 dB(A) LAeq,15min en ≤ 100 dB(A) LA,eq,60min.

LAeq staat voor het gemiddelde geluidsniveau gemeten over een bepaalde tijd, meer bepaald 15 of 60 minuten al naargelang de categorie.

Voor gedetailleerde uitleg hieromtrent verwijs ik U graag door naar deze link over geluidsnormen, maar in het kort komt het erop neer dat de eerste categorie horecazaken als restaurants, koffiehuisjes of praatcafés omvat. De tweede categorie slaat meer op kleine fuiven of kleine concerten, waar al wat meer verplichtingen (met bijbehorende kosten) aan vasthangen en de laatste categorie doelt op liveoptredens of festivals, waar professionele apparatuur en bijbehorende kosten sowieso verplicht zijn.

Het spreekt voor zich dat elke uitbater zich aan deze wettelijke bepalingen heeft te houden, maar het is wel zo dat deze naast al die verplichtingen, deze uiteraard ook rechten heeft. Elke klacht – zoals in dit geval van één opgenaaide buurman – moet met andere woorden evengoed voldoende worden afgetoetst of deze daadwerkelijk aan de wettelijke bepalingen inzake klachten voldoet. (Anders zou men zich bij wijze van spreken voor elke knagende rotdag kunnen uitleven op het eerste nabije café of kermis.)

De ronduit surrealistische hamvraag blijft dan ook hoe één – nogmaals EEN(!!!) – duidelijk kwaadwillende persoon er in slaagt om de afdeling Brussel Leefmilieu zover te krijgen dat ze een club simpelweg boycotten, terwijl de Belgische politiek zich tot ieders verbazing op dit punt uitspreekt in de het voordeel van FUSE. Zelfs Brusselse burgemeester (met de wel heel toepasselijke achternaam) Philippe Close (PS) erkent dat “dit monument zoveel heeft gedaan voor onze hoofdstad” en belooft dan ook zijn handen uit de mouwen te steken om FUSE zo snel mogelijk terug te heropenen, want deze onverwachte sluiting van de club zal zich onvermijdbaar vertalen in een invloed op de lokale economie, het Brusselse culturele leven of zelfs toerisme. Tenslotte houdt FUSE – met in het weekend tot 80 werknemers – al 29 jaar huis op dezelfde locatie en dan zwijgen we nog over de opgelopen schade door corona.

Indien we huidige directeur Olivier Ramoudt mogen geloven, zijn er ondertussen de nodige beroepen aangetekend tegen deze disproportionele beslissingen en de Brusselse minister van Leefmilieu, Alain Maron (Ecolo) heeft bevestigd dat er ondertussen vergaderingen zijn geweest met zowel de milieupolitie, als de uitbater van FUSE om mogelijke oplossingen te bekijken, maar in de (inter)nationale volksmond blijft dit weer zo’n typisch only in Belgium verschijnsel…

Indien U zich net als 20.000 personen voor U, geroepen voelt om uw handtekening te laten gelden in deze van de pot gerukte situatie, dan kan U dat via onderstaande link.

https://www.change.org/p/sign-the-petition-to-support-fuse-club-in-brussels-belgium

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: