Naar mijn bescheiden mening mag dit veel meer gebeuren, maar MIRROR MIRROR is wel degelijk een samenwerking tussen twee gerenommeerde musea. In dit geval hebben het Gentse Museum Dr. Guislain en het Modemuseum MoMu in Antwerpen de handen in elkaar geslagen om een dubbeltentoonstelling uit te werken rond het universeel thema dat letterlijk op de huid kleeft van (bijna) elke persoon op de planeet:
Mirror Mirror on the wall…
Mode & Psyche.
Zoals U in het nakende jaaroverzicht Svn’s 2022 Chapter I (concerts) zal kunnen vaststellen, stonden de laatste maanden nogal in het teken van old skool punk. Niet dat dit ooit is weggeweest, maar de obligate regenboogkleurige hanekammen, studs, pins & needles blijven steeds vaker achterwege in de kast. Niettemin heeft een subcultuur als bijvoorbeeld punk evenzeer een specieke dresscode, die in bepaalde middens tot de dag vandaag wordt gehanteerd in het dagelijkse leven. En laat nu net in de spraakmakende documentaire WHO KILLED THE KLF (2021) van regisseur Chris Atkins, de Engelse hardcore band Extreme Noise Terror als ultieme stoorzender aan bod komen waar ondergetekende in zijn angry young teens als vanzelfsprekend naar pakweg Zaal Netwerk in Aalst lifte.
Een kleine terugblik op weg naar bijna veertig jaar actieve dienst achter de draaitafels, leert dat Dj SVN van jongs af aan op meer dan genoeg hardcore punkconcerten de muzikale omkadering verzorgde en bijgevolg deze unieke subcultuur van dichtbij kon zien evolueren. Daartegenover werd in een latere fase Dj SVN evenzeer vaak uitgenodigd om de muzikale honneurs waar te nemen op de fashionshows die de elite modeontwerpers op de catwalks in Parijs loslieten. (Die elite mag overigens evengoed als een subcultuur beschouwd worden, want uiteindelijk zijn het slechts the happy few die deze uit de meest exclusieve stoffen vervaardigde creaties te dragen zullen krijgen.)
Waarom wordt dit bovengehaald, hoor ik U denken? Wel, waar punx hun doelbewuste shock-value gebruiken om aan te stippen dat het in de maatschappij vaak helemaal niet zo rooskleurig rolt dan dat de overheid het voorstelt, geeft die expressieve kledingexplosie uiting aan een vatbaar engagement. Daartegenover is het steeds een raadsel gebleven waarom een bepaalde ontwerper de naad uit zijn bil zou naaien om zijn ziel in een peperduur kledingstuk te leggen, waarvan men in verhouding overigens met dat vaak exhuberant prijskaartje een hongerlijdend dorp zou kunnen voeden.
Uiteraard zijn dit slechts kleine voorbeeldjes in een kluwen van oneindige modieuze varianten, maar de grootste gemene deler rond mode is het aanmeten een identiteit. Mode kan een bepaalde boodschap uitstralen of zelfs diepe verlangens belichamen. Een bepaalde kledinglijn kan accentueren bij een bepaalde (sub)cultuur te willen horen, of nét niet.
Zo duikt bijvoorbeeld spontaan de film COLORS op, die Dennis Hopper negentien jaar na EASY RIDER (1969) terug in de regisseurszetel plakte en handelt over hoe notoire L.A. gangs als The Crips en The Bloods, etc elkaar letterlijk omverknallen voor het dragen van een verkeerd gekleurde bandana. Moest hij nog leven, William Shakespeare (1554 – 1616) zou zijn comedy MUCH ADO ABOUT NOTHING (1598) promt herschrijven.
Een nogal achterhaald idee is het cliché dat voornamelijk vrouwen met mode bezig zijn. Maar is dat wel echt zo? Stand-up comedian Arjen Lubach maakt alvast duidelijk dat er veel te veel kleding wordt gecreëerd/gekocht en dat dit maar eens afgelopen moet zijn. Volgens de hierbij aansluitende statistieken staan vrouwen nog steeds op kop met hun kledingkoopgedrag, maar nergens hoor ik vermelding van de nieuwe man die toch ook zeker zijn best doet om er eigentijds bij te lopen. Of wat te zeggen van deze tijden waarin de gender-thematiek zo overheersend primeert en mode/fashion/lifestyle een uiterst delicaat onderwerp blijkt te zijn waarmee de (veranderlijke) menselijke psyche onlosmakelijk is mee verbonden. MIRROR MIRROR – Mode & Psyche wil dan ook de connectie onderzoeken tussen mode, psychologie, zelfbeeld en identiteit.
Een belangrijk aspect dat in Dr. Guislain wordt onderzocht, is vanwaar een bepaalde stijl eigenlijk ontstaat? Wie bepaalt wat er modieus is, en wat niet? Zijn het enkel losgeslagen modeontwerpers die hun fantasie ongebreideld de vrije loop gaan en zo het straatbeeld bepalen? Of kan net zoals muziek vaak start vanuit een zolderkamertje, mode bijvoorbeeld zijn geboorte vinden in een petieterig naaiatelier? Sterker nog: met zijn medische achtergrond als psychiatrisch ziekenhuis wordt in Dr. Guislain de piste bestudeerd of mode niet vanuit isolatie kan ontstaan.
Museum Dr. Guislain verzamelt hiervoor uitzonderlijke kunstenaars die op hun eigengemaakte manier textiel gebruiken als middel om zichzelf te verzekeren van een plaats in de maatschappij. Vaak blijven echter hun creaties verborgen, of au contraire niet zonder trots gedragen op de catwalk van de straat. Hierbij komen ook allerlei psychologische aspecten als bijvoorbeeld fetisjisme aan bod.
Ergo, waar in Museum Dr. Guislain eerder de psyche-verbonden-aan-mode onder de scanner wordt gehouden, staat in het Antwerpse MoMu dan weer de persoonlijke lichaamsbeleving centraal. Door middel van kunstinstallaties en avant-garde mode met elkaar in debat te laten gaan, worden allerlei thema’s belicht als bodydusmorphia of de symbiose tussen kunst, mode en technologie. U weet wel: avatars en cyborgs.
By your command…
Misschien ligt het aan mijn Geelse roots, maar Museum Dr. Guislain behoort sowieso tot mijn favoriete museums waar doorheen de jaren al talloze off the grid exposities hebben plaatsgevonden, die steeds aanzetten tot het verwerven van niet-geanticipeerde inzichten en gewaagde perspectieven.
Alle verdere informatie:
museumdrguislain.be
SVN's Unsane Vortex 