In Memoriam #4: Angelo Badalamenti (1937-2022)

Toen in 1989 bekend werd gemaakt dat regisseur David Lynch zou werken aan wat later als moeder der series zou worden bestempeld, rezen de verwachtingen over heel de planeet de pan uit. Het zal wel zijn, want wat zou de cultregisseur ditmaal verzinnen, gezien deze eerder al gestalte gaf aan het duister achter zijn gitzwarte filmuniversum in bijvoorbeeld ERASERHEAD (1977), THE ELEPHANT MAN (1980), DUNE (1984), BLUE VELVET (1986) & WILD AT HEART (1990). Zelden werden filmverwachtingen zo ingelost als ergens begin jaren negentig ook in België eindelijk TWIN PEAKS op de buis verscheen. Het is moeilijk vergelijken in deze tijden van streaming, maar naar sterk vermoeden was er geen enkele andere serie in dat tijdperk waar de alternativo’s wekelijks zo consequent letterlijk alles voor opzij gooide. Niet voor niets duikt TWIN PEAKS tot de dag vandaag nog steeds op in allerhande best off lijstjes.

Hoewel het de combinatie van beide factoren was dat de serie zo kop en nek boven andere feuilletons deed pieken, verkreeg de soundtrack van TWIN PEAKS een evenwaardige iconische status. En deze filmscore werd gecomponeerd door de Italiaanse componist Angelo Badalamenti, die afgelopen zondag in zijn thuissituatie, met vrouw en dochter in New Jersey, op 85-jarige leeftijd onze wereld verliet.

Angelo wie?

Misschien herinnert U zich de scéne in BLUE VELVET (1986) waarin de bloedmooie Isabella Rossellini samen met een vaag persoon de piano bespeelt? Benieuwd hoe U zou reageren indien U zich realiseert dat dit dezelfde persoon is als de koffie-verslaafde gangster Luigi Castigliane in MULHOLLAND DRIVE (2001). Correcto mundo: dit zijn de cameo’s van Angelo Badalamenti, die gerust als de fetisj componist van David Lynch mag worden beschouwd. Wat niet impliceert dat de Italiaanse componist exclusief voor Lynch zou werken. Zeker niet, want weliswaar onder zijn alias Andy Badale zou hij dankzij zijn job als music publisher eerder nog werken met Nina Simone en Shirley Bassey.

Zijn eerste filmscore was Ossie Davis’ GORDON’s WAR (1973); zijn derde BLUE VELVET (1986). Later zouden nog tal van artiesten kaliber David Bowie, Liza Minnelli, Pet Shop Boys, Marianne Faithfull, LL.Cool J. of zelfs Paul McCarthney op zijn stoep staan smeken voor eventuele muzikale collaboraties. Moest echt geen enkele artiest U iets zeggen, dan herinnert u zich vast wel “The Flaming Arrow” (“La Flecha De Fuego”) voor de Olympische Spelen van 1992 in Barcelona.

In een later stadium zou hij nog met regisseurs als Paul Schrader, Jean-Pierre Jeunet, Jane Campion, Danny Boyle en Eli Roth werken. Of zo werd Badalamenti’s muziek gebruikt in films als A NIGHTMARE ON ELM STREET 3: DREAM WARRIORS, NATIONAL LAMPOON’S CHRISTMAS VACATION, SECRETARY, A LATE QUARTET en de remake van THE WICKER MAN.

Voorafgaand aan het succesverhaal van TWIN PEAKS, waren er al eerdere samenwerkingen met Lynch voltrokken. De eerste was namelijk BLUE VELVET (1986) waarvoor Badalamenti als stemcoach werd ingehuurd. Lynch had hem gevraagd om een nummer voor de score te schrijven, maar had hierbij – wat had je gedacht? – zeer duidelijke instructies.“Let it float like the tides of the ocean, make it collect space and time, timeless and endless”, had Lynch voor oren. Gezongen door de überzwoele Julee Cruise resulteerde deze aanwijzingen in “Mysteries of Love”. Het leek de gerustgestelde regisseur allemaal wel te bevallen en daarom legde Lynch zijn componist nu op ineens de hele score te maken. Uiteraard nooit gratuit, legde Lynch de druk nog wat hoger door aan Badalamenti te vragen of hij zo kon zijn als Shostakovich? “Heel erg Russisch! Maak het de mooiste song die je kan maken, maar maak het donker en een beetje angstaanjagend”, dixit Lynch.  

Het waren echter net die instructies die het succes vormde van de soundtrack van het latere TWIN PEAKS. Een paar jaar geleden herinnerde Badalamenti zich hoe hij aan het “Laura Palmer” thema werkte en dat op een gegeven moment een nogal opgewonden Lynch zijn kleine kantoortje tegenover Carnegie Hall bezocht. Lynch vertelde hem zijn idee voor een nieuwe show die NORTHWEST PASSAGE zou heten, maar had nog geen enkel beeld vastgelegd. Lynch zat naast Badalamenti aan het klavier en vertelde hoe hij het zag. Terwijl die Lynchiaanse droom zich steeds verder ontvouwde in een donker bos met een uil op de achtergrond en met een wolk voor de maan. Terwijl de esdoornbomen zachtjes hun lied fluisteren in de wind, wandelt een mooie maar bezorgde vrouw uit het bos recht op de camera af…

Zonder ook maar één beeld gezien te hebben, werkte deze voorstelling zo inspirerend dat volgens Badalamenti de noten gewoon zichzelf schreven. Zowel componist als regisseur werden weggeblazen met wat er als vanzelf uit dat keyboard kwam gekropen. We praten kiekenvel over het hele lijf; we praten tranen in de ogen! Als geslagen door een bliksem zag Badalamenti letterlijk TWIN PEAKS en wilde alles mee naar huis nemen om er verder aan te werken. Waarop Lynch hem uitdrukkelijk verbood ook maar één noot te veranderen. Wisten beide veel dat dit vertelseltje later een Grammy en drie Emmy nominaties zou opleveren. En dan zwijgen we nog over de toen nog waardevolle GOUDEN PLAAT status in 25 (!) verschillende landen!  

Badalamenti vond dat die inspiratie ook in twee richtingen kon werken en daarom bezocht hij soms de set om daar live te beginnen spelen tijdens het draaien, zodat de acteurs zich beter zouden kunnen inleven. Later zou Lynch verklaren dat Angelo’s intuïtief aanvoelen ook voor hemzelf heel inspirerend werkte. Hoewel Lynch beweerde niets van muziek te kennen, maar vooral gefocust was op atmosfeer en bijbehorende geluidseffecten, zou Badalamenti zijn woorden daar ter plekke gewoon gespeeld hebben.

Beide heren hadden trouwens ook nog een jazzalbum gemaakt, maar dat heeft twee decennia geduurd vooraleer THOUGHT GANG begin jaren negentig uiteindelijk uitgebracht werd. De twee platen met Badalamenti, Lynch en Cruise FLOATING INTO THE NIGHT (1989) en THE VOICE OF LOVE (1993) zijn wel netjes verschenen.

Badalamenti verkreeg in 2008 op de World Soundtrack Awards de fel begeerde Life Time Achievement Award en in 2011 overhandigde Lynch hem persoonlijk de prestigieuze Henry Mancini Award op de American Society of Composers, Authors and Publishers.

FIRE WALK WITH ME

Rest In Purity, Angelo!  

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

%d bloggers liken dit: