Incroyable, mais vrais, how time flies, maar het is wel degelijk feest. Le Guess Who? mag dit jaar namelijk vijftien kaarsen uitblazen. Op weg naar twee decennia eigenzinnigheid staat Le Guess Who? garant als hét ontdekkingsfestival bij uitstek. Neen, dit wil niet zeggen dat er geen andere festivals zich dezelfde insteek tot doel stellen, maar tot op heden laat Le Guess Who? mogelijke mededingers mijlenver achter zich en dat heeft alles te maken met de breedte en de diepte in de programmering. Het kan zelfs goed zijn dat U bepaalde bands niet kan smaken of zelfs luchten, maar net daarom zijn festival als Le Guess Who? (Utrecht), Roadburn (Tilburg), of het helaas ter ziele gegane Incubate (Tilburg) of All Tomorrow Parties (UK), zo significant essentieel . Hier wordt niet aan eenheidsworst gedaan. Elke band die geprogrammeerd wordt, staat daar met een reden. Een doel! De mogelijkheid dat deze bands kunnen brengen wat zij brengen, staat boven de individuele smaak van de bezoeker en mag bijwijlen verheven genoemd worden. Maar Le Guess Who? doet dit niet alleen. Elk jaar worden er een aantal curatoren aangeduid en dit jaar gaat die fakkel naar Animal Collective, Curl, Clipping en het machtige GNOD. Voor de eventuele nieuwkomers is de bedoeling van deze rubriek te fungeren als een kleine aanwijzing in het overweldigende aanbod, maar uiteraard valt er zoveel meer te beleven. Om overlapping te vermijden wordt er voor verschillende bands naar eerder geschreven artikels verwezen. Zo kan u voor The Bug featuring Flowdan & Logan terecht in de rubriek Svn’s Essential Nine #10: Roadburn 2022; Alabaster DePlume in de rubriek Svn’s Essential Nine #18: Jazz Middelheim; Bohren and Der Club Of Gore werd besproken in de rubriek Saorstát #11: Videodroom Film Fest Gent; Marina Herlop kreeg aandacht in de rubriek Saorstát #12: Nuit Sonores en voor de film DREAMING WALLS (2022) van Maya Duverdier en Amélie van Elmbt kan U enerzijds terecht in de rubriek Cinematic Conundrum #9, maar verwijs ik U evenzo graag door naar de gerelateerde rubrieken La Mirada Fuerte #1: Andy Warhol – The American Dream; Creative Inertia #2: ITV Kika De Silva – The American Dream en last but not least: Re-connecting The Dots Revisited #3: The Velvet Underground. Daar komt nog bovenop dat ondergetekende in een vorig leven nog de eer heeft gehad om de muzikale omkadering te verzorgen bij het concert van het evenzo op Le Guess Who? 22 aanrukkende flamenco icoon Estrella Morente (Muziekgebouw Frits Philips, Eindhoven, 2014). Als zevenjarige dochter aan de zijde van haar vader, Enrique Morente – algemeen beschouwd als één van de beste flamencozangers van Spanje – die naast songs en teksten van Leonard Cohen, vaak teksten en gedichten gebruikte van Federico Garcia Lorca – algemeen beschouwd als beste dichter van Spanje – kreeg zij reeds als kleine het gehele plaatje met de paplepel ingevoederd. En aangezien Lorca op zijn beurt onlosmakelijk was verbonden met Dali, die vaak Andy Warhols The Factory frequenteerde, is de cirkel rond. Maar om het overweldigend programma enige duiding te geven, dringt een nieuwe Svn’s Essential Nine zich op.
Svn’s Essential Nine
Enjoy…
Abdullah Ibrahim (ZUID-AFRIKA) @ Grote Zaal, Tivoli/Vredenburg (13.11 / 20:45)
Toen Selda Bağcan in 2014 de avond afsloot in de Grote Zaal van Tivoli/Vredenburg, was het voor iedereen duidelijk. Het Le Guess Who? Festival draagt politiek activisten voor de goede zaak een warm hart toe. Dit gegeven wordt echter versterkt sinds anti-apartheid activist Abdullah Ibrahim (°1934) werd toegevoegd aan dit select gezelschap. Dat vakpers als The Guardian Ibrahim op de troon van Hogepriester van de internationale jazz plaatst is nog tot daar aan toe, maar dat niemand minder dan Nelson Mandela deze meesterpianist als de Zuid-Afrikaanse Mozart ridderde, is toch van een gans ander kaliber. Maar om het in de woorden van de eerder dit jaar overleden Arno te stellen (1949 – 2022): “Music is the dope” en dat geldt uiteraard ook bij Abdullah Ibrahim. Het maakt overigens niet uit wat gelijk wie schrijft, want het blijft de muziek die zal moeten overtuigen en laat dat in het geval van onze ex-Dollar Brand nu geen enkel probleem zijn. Spring mee op zijn vliegend tapijt dat elke bezoeker een spirituele en seculiere rit belooft dwars door de verborgen valleien van de Amerikaanse klassiek, jazz, jive en gospel.
Bong-Ra (NL) @ dB’s – Indoor Stage (11.11 / 23:15)
Jason Kohnen mag dan in een vorig leven een breakcore pionier geweest zijn, maar hij heeft na diep te graven zichzelf muzikaal en spiritueel heruitgevonden. Roadburners weten vast nog dat Bong-Ra zich tijdens Future Occultism (Roadburn 2018) liet gelden als een ongrijpbare zandstorm, die zowat alle aanwezigen naar zijn muzikale oase zoog. Heftig beïnvloed door het stoïcisme, werd zijn tweede album MEDITATIONS (Tartarus Records, 2022) rechtstreeks geïnspireerd door Marcus Aurelius‘ gelijknamige klassieker, maar het gaat veel verder dan dit. Geruggensteund door Colin Webster op drums en saxofoon (wat een combinatie!) en Dmitry El-Demerdashi zijn eeuwenoude oud, zwiert de bas de plak, maar fusioneert monolieten sub-frequenties, ijle saxofoon, jazz percussie en rituele chants tot één monomorf geheel. Zoals besproken in Svn’s Essential Nine #1: Roadburn Redux was Neptunian Maximalism een mentale uppercut van jewelste, maar deze Brusseleirs worden onverbiddelijk door Bong-Ra in de nek geademd. Bong en Sun Ra samengevlochten? Entrada Bong-Ra!
Divide and Dissolve (AUS) @ Ronda, Tivoli/Vredenburg, Utrecht (10.11 / 22:00)
Als muziek doorheen de geschiedenis ons iets geleerd heeft, is het wel dat het een ongelooflijk krachtig contragewicht kan leveren voor onderdrukten. Denk maar aan de traditional slave-songs, flower power, heavy metal, punk, (original) gangsta-rap, etc, maar daar is Divide and Dissolve duidelijk nog niet bij gerekend. Dit doom-duo uit Melbourne met Takiaya Reed op saxofoon, gitaar en live effects en Sylvie Nehill op drums en andere live effects, gebruiken hun muziek namelijk om de strijd van hun voorouders te vervolgen om een halt toe te roepen aan de blanke suprematie en pleit voor een autochtone soevereiniteit. Hun jongste album GAS LIT (2021) werd geproduced door Ruban Neilson (Mortal Orchestra) en staat het hier vaker op dan ik wil toegeven. “Denial” uiteraard, want als dit live ook maar een fractie van deze killer-plaat teweeg brengt, zou het wel eens kunnen dat de Ronda vierkant draait.
GOAT (SWE) @ Ronda, Tivoli/Vredenburg, Utrecht (12.11 / 22:45)
If my memory serves me well, was mijn eerste live kennismaking met het destijds uiterst mysterieuze GOAT op Roadburn 2013 en dat was meteen een ontmoeting die het arme – toen nog bestaande – Tilburgse Patronaat op zijn heilige grondvesten deed daveren. Vreemd genoeg vallen deze Zweedse labelgenoten van GNOD niet onder hun curatorschap, maar dat weerhoudt het team achter Le Guess Who? 2022 niet om ze dan maar zelf te programmeren. Terecht, want het gekostumeerde GOAT is nog steeds gehuld in een waas van verwondering en verbijstering. Akkoord, er zullen altijd voor- en tegenstanders zijn, maar niemand had verwacht dat Zweudse geiten zulke unheimische wereld-doommuziek konden brengen en dat bewijst HEADSOUP (2021) nog maar eens dik en dubbel! Voor diegenen die GOAT nog niet live hebben meegekregen, is dit jullie kans!
GNOD (UK) @ De Helling, Utrecht (12.11 / 21:45) + Pandora, Tivoli/Vredenburg (13.11 / 22:30)
Laat hier geen twijfel over bestaan. Sinds hun ontstaan in 2006 en paar dozijn releases verder, blijft tot nader order het rotsvaste ingnodwetrust gelden! GNOD wisselt sneller van bandleden dan van onderbroek, maar het is echt niet elke band gegeven om zowat elke show anders te klinken en tot op heden nog nooit teleurgesteld te hebben. Ten slotte: ”We are many, they are few!’, dixit Chris Haslam en heeft dat stukje Madchester daar een punt zeg! Ondertussen worden de heksen nog op de vallei gezocht op het jongste album en staat HEXEN VALLEY (2022) hier op endless repeat! GNOD speelt op Le Guess Who? 22 zelfs twee shows, maar daarnaast vervullen ze net als Animal Collective ook nog een curerende rol. Het werd op Svn’s Unsane Vortex al vaker geponeerd, maar GNOD = GOD!
Holy Scum (UK) @ De Helling, Utrecht (12.11 / 20:15)
Wat te verwachten als een bende nozems kaliber Peter J. Taylor (Ex-Action Beat), Chris Haslam (GNOD) & John Perry (Shuck) met Mike Manteca (Dälek) achter de knoppen, zich een jaartje opsluiten op vervallen kamertje in Manchester? Wel, daar krijgt U op Le Guess Who? 22 de kans toe om het zelf te ontdekken, want Holy Scum staat te popelen om hun debuut STRANGE DESIRES (2022) op U los te laten. Dat hiertoe ongebreidelde feedback escapades behoren die U letterlijk doodknuppelen, spreekt voor zich. Zoals de bandnaam al laat vermoeden, kan U zich verwachten aan dissonant gegrom en getier, genadeloos luide uithalen off the beaten track en vooral een overweldigende muur van ontspoorde Hertzen! Dolletjes!!!
Idris Ackamoor & The Pyramids (US) @ Grote Zaal, Tivoli/Vredenburg, Utrecht (12.11 / 22:55)
Driemaal jolijt, want ondanks dat Idris Ackamoor zijn legendarische afro jazz-band wel eerder nieuw leven heeft ingeblazen, mogen de in 1972 opgerichte The Pyramids vijftig kaarsen uitblazen. Het is echter nog net iets te vroeg, want het dubbel album AFRO FUTURISTIC DREAMS wordt pas in 2023 via Strut/K7! Records uitgebracht, wat uiteraard niet wil zeggen dat er live al geen stukken onthuld kunnen worden. Door zijn legendarische status hoeven we hier zelfs niet veel woorden aan vuil te maken, buiten dan dat dit concert nu al getipt staat als één van thé must sees op Le Guess Who? 22. Sterker nog: Idris’ onnavolgbare culturele zwerftochten worden nog extra in de verf gezet via een vol met foto’s, posters en album covers gestouwde expositie.
Masayoshi Fujita (JAP) @ Janskerk (12.11 / 17:15)
Zoals in de rubriek Svn’s Essential Nine # 2: Jazz Bel Fest naar aanleiding van Wim Segers zijn vibrafoonspel bij Compro Oro al werd aangehaald, lopen vibrafonisten in verhouding tot andere slagwerkers sowieso helemaal niet dik. Laat daarom een Japanse vibrafoon-speler nu even helemaal iets exotisch zijn en al zeker omdat Masayoshi Fujita het romantisch idee vervult om zijn droom na te jagen door zich terug te trekken in het rurale bergdorpje Kami-Cho, Hyogo. Hier tracht hij één te worden met de natuur en door middel van zijn muziek wordt communicatie tot stand gebracht. Hetzij op zijn eigen geheel manier, want het mag gezegd worden dat hij zijn met kraaltjes, folie en andere materialen uitgebouwde vibrafoon als het ware heeft heruitgevonden en hierdoor kan Fujita zijn sonische quotiënt transformeren naar een geheel nieuwe klank die bij Erased Tapes zeer goed in de smaak valt. Getuige Masayoshi’s tiende album BIRD AMBIENCE (2021) dat effectief enige opfrissingen heeft ondergaan. Tot voor kort splitste Fujita zijn akoestische solo opnames en elektronische dub op onder zijn alias El Fog, waar zijn xprmtl improvisaties terecht kwamen bij leeftijdgenoten als Jan Jelinek. Maar niet alleen wordt er een zijsprong van hoofdinstrument genomen naar de marimba dat samen met drums, percussie, synths, effects en tapes centraal staat op BIRD AMBIENCE, maar is Fujita erin geslaagd om deze uiteenliggende facetten voor de eerste maal onder één unieke vlag samen te brengen. Altijd beducht voor uitspraken in de toekomst, zeker als het concert in een kerk wordt voorzien, maar breng voor alle veiligheid uw nieuwe dansmuiltjes toch maar mee.
OCH (SWE) @ De Helling, Utrecht (11.11 / 00:45)
In Scandinavië beslist Aurora Borealis daar op gezette tijden wel eens anders over, maar in onze contreien is het ’s nachts meestal donker en daarom bij uitstek geschikt om zogenaamde dark music geheel tot zijn recht te laten komen. Maar het is maar de vraag wat juist met donkere muziek wordt bedoeld, want daar willen de meningen wel eens over verschillen. Wat voor de één zwaarmoedig overkomt, kan voor de andere pure adrenaline betekenen en daar speelt het Engelse Rocket Recordings al ettelijke jaren gretig op in. Huis voor Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs, Shit and Shine, Sex Swing of het elders besproken Goat, Holy Scum & Gnod, behoort tevens OCH tot die van psychedelische baxters voorziene rangen. Op Le Guess Who? 22 paraat om voor hun tweede boreling PÖ OM PÖ (2022) zijn bestaansrecht op te eisen en bedoeld om de staat van bewustzijn net voor het begin van de slaap wakker te schudden. Wie met andere woorden zijn hypnagogia loos wil laten gaan via een mysterieuze, psychedelische en hypnotiserende stap in de grote mist, zit met OCH gebeiteld.
Alle verdere info:
leguesswho.com
SVN's Unsane Vortex 