Bent U klaar voor een nieuwe editie van wat zonder enige schroom bij de meest avontuurlijke muziekfestivals die België rijk is, mag gerekend worden? Summer Bummer brengt namelijk al zeven jaar muzikale musketiers samen op een manier die zijn gelijke niet kent. Regelrechte mastodonten staan zij aan zij met jong geweld om die oneindige melkweg-der-improv (of andere niet-conventionele muziek) steeds verder uit te diepen. Hier wordt niet aan recyclage of eenheidsworst gedaan, want als organisatie waakt Sound in Motion zorgvuldig over de muzikale innovaties die hun gasten te bieden hebben en zodoende groeiden Summer Bummer en Oorstof uit tot vaste ankerpunten in onze Belgenhaspel. Het unieke aan dit festival is dat het muzikanten uitnodigt om speciale allianties aan te gaan om zo tot unieke brokken muziek te komen, die al dan niet via het label Dropa Disc worden vereeuwigd. De Antwerpse Studio is opnieuw scene of the crime en gaat twee dagen spagaat voor een trip in spontane, avontuurlijke en gewaagde brouwsels aan de hand van een keur aan muzikanten en cultfiguren. U voelt hem al komen, want een nieuwe aflevering van Svn’s Essential Nine dringt zich misschien nog meer dan anders helemaal op.
Svn’s Essential Nine
Enjoy…
Andreas Bral – Stan Maris – Sam Shalabi – Radwan Moumenh (26.08)
U mag gerust stellen dat de hier tevens verschijnende Hanne De Backer stilaan een ware spil vormt op planeet improv, want terwijl de pandemie de wereld in zijn wurggreep hield, schuimde de nog jonge multi-instrumentalist en componist Andreas Bral al improviserend op harmonium en buffetpiano met haar de kust af. Hun kameel bracht Bral linea recta naar Visitations residentie (2022), waar aansluiting werd gevonden bij Raf Vertessen, Will Greene, Joe Morris, Tomeka Reed, Anke Verslype, Elisabeth Klinck, Ayako Kato en Rachel Bernsen. Accordeonist Stan Maris heeft zich eveneens reeds in allerlei bochten en krochten gewrongen met zijn niet zo vanzelfsprekend instrument, maar blijkt steeds terecht te komen bij goed volk als jawel, Hanne De Backer, Farida Amadou, Kreis, Ocean Eddie, Erem, Suura of Audrey Lauro. Reken daar nog de al even voor de hand liggende oedspeler Sam Shalabi bij – die ook al bij The Dwarfs of East Agouza zal aantreden – in combinatie met multi-instrumentalist Radwan Moumneh Ghazi (Jerusalem in My Heart) en U voelt de tektonische platen al verschuiven in toprichting Atlantis.
Christer Bothén 3 (27.08)
De band met Chister Bothén (°1941, klarinet), Torbjörn Zetterberg (°1976, contrabas) en jongeling Konrad Agnas (°1990, drums) is ontstaan als een gelegenheidsformatie, maar vormt ondertussen het vaste trio van de Zweedse klarinettist Bothén, die als leerschool kon genieten aan de zogenaamde Zweedse Organic Music Society. In het Brusselse Argos werd eerder dit jaar op de Don & Moki Cherry Expo geïllustreerd hoe de Afrikaanse/Amerikaanse/Chocktaw roots van Don Cherry niet alleen konden versmelten met latere echtgenote Moki’s Scandinavische erfenis, maar ook hoe dit kon uitgroeien tot een tot dan ongeziene vorm van totaalbeleving. Net als zijn mentor creëert Bothén muziek in een soort suitevorm, waarin passages spontaan komen en gaan op basis van zijn – in dit geval – veel jongere muzikanten. Wie de kans heeft gehad om via het Poolse Bovian het album OMEN (2021) in zich op te nemen, weet waar hij zich kan aan verwachten. Wie zijn wij om Mats Gustafsson tegen te spreken als hij zich in de liner notes als volgt uitlaat: “De optelsom van al die jaren ervaring, reizen en delen komen samen in een verbazingwekkende explosie van poëtische schoonheid (…) Deze muziek te horen in een trio-setting is voor mij een openbaring. Het is zo duidelijk. Zo scherp. Vol details en een stromende stroom van energie. Vol van leven.”
Christian Kobi – Hans Koch – Ann Eysermans (26.08)
Alle drie maken ze eveneens deel uit van het elders besproken Praed Orchestra, maar dat wil niet zeggen dat er geen andere samensmeltingen kunnen ontstaan. Zo is bassiste en harpiste Ann Eysermans – onder meer actief in Fenna en Fnussjen – sinds verleden jaar alvast vertrouwd met Summer Bummer, waar ze in het kader van de Visitations residency series nog in dialoog ging met Ananta Roosens, Pak Yan Lau, Nicolas Chkifi, Frans Van Isacker, Giovanni Di Domenico en Giotis Damianidis. Dit was voor het Belgische label Cortizona dan ook reden genoeg om haar debuutalbum FOR TRAINSPOTTERS ONLY (202Z) te vereeuwigen, waar haar exploratiedrang in verband met met de muzikale factor van treinen (!) in vorm wordt gegoten. De twee Zwitserse rietblazers Christian Kobi en Hans Koch werkte vroeger al samen met John Butcher en Ubr Leimgruber in het saxofoonkwartet S4, maar ook afzonderlijk hebben deze heren al heel wat op hun muzikale kerfstok. Zo leverde Koch contributies bij formaties als Koch, Schütz, Studer, Barry Guy New Orchestra en Cecil Taylor European Orchestra. Kobi deed dat op zijn beurt bij andere kleppers als Phil Niblock, Taku Sugimoto en Keith Rowe. Een hele mond vol inderdaad, maar het belangrijkste is dat dit trio werd gevormd voor Summer Bummer en dat zal sowieso schitteren in zijn opzet.
Kaja Drakster – Terrie Ex – Ab Baars (27.08)
In Re-Connecting The-Dots Revisited #1 werd mijn voorliefde voor The Ex en hun zijprojecten vakkundig gefileerd tot op het tot dan actuele bot, want ook anno 2022 blijft die ongebreidelde creativiteit niet bij te houden. Zo kwam in de jaren zeventig van vorige eeuw aan het licht dat het zogenoemde ADHD geen typische kinderziekte was die met de pubertijd verdween, maar dat zo’n 60% van de gediagnosticeerde volwassenen ook last bleef hebben van symptomen. Sinds de oprichting van The Ex in 1979 en de enorme output van Terrie Ex & Co die hiermee gepaard gaat, zou Freud hier alvast een fantastische kluif aan hebben. Je kan er namelijk donder op zeggen dat er op zijn minst kan gesproken worden van een Minimal Brain Disfunction. Weliswaar met die nuance dat een gemiddelde psychoanalist hier tilt van zou slaan, maar dat dit voor ons – music-geeks – simpelweg een geschenk uit de muzikale onderbuik is. Terrie en de zijnen hebben hun leven gewijd aan hun onstuitbare exploratiedrang naar klank en zijn werkelijk met niemand te vergelijken. Terrie bespeelt, bekrast, begeestert, betast, besnaart, begeert en bezeert reeds meer dan vier decennia zijn trouwste al dan niet zes-snarige houten metgezel en doet dit op zijn eigen onnavolgbare wijze. In navolging van het grote 33 ½ Ex-feest, begint het trouwens al te kriebelen voor een 44 ½ editie. Het is al langer geweten dat Polen een heuse vrijhaven blijkt te zijn op het gebied van vrije improv en daarmee is het niet geheel toevallig dat het debuutalbum WHEN THE HILLS RUN ACROSS THE FIELDS in 2018 live werd opgenomen tijdens het toepasselijke genaamde Konfrontationen festival in Nickelsdorf en vervolgens werd uitgebracht via het Poolse Fundacja Słuchaj. Ab Baars (ICP Orchestra) is trouwens maar één van de compadres waarmee in het verleden al meerdere keren werd samengewerkt en zal ook hier zijn riet doen trillen tot in ongekende registers. Voeg hier nog pianiste Kaja Drakster aan toe en zo blijkt Summer Bummer een act gestrikt te hebben die ongetwijfeld nog lang zal nazinderen.
Martin Küchen – Hanne De Backer – Michael Zerang – Alan Bishop (27.08)
Men kan er haast niet meer naast, want op zowat elk significant improv-spektakel siert Hanne De Backer de affiche. Dat is niet zo moeilijk te verstaan, want mogelijk is het U ook opgevallen dat men in het universum der improvisatie, rietblazen tot een nieuwe dimensie tracht te verheffen. Naast tal van andere aanrukkende muzikanten, zal ook de Antwerpse Hanne De Backer zich hier opnieuw van haar beste kant laten zien en horen. Na eerdere spraakmakende complotten-tegen-melodieën met onder meer Paals Nilssen-Love, Ingebrigt Håker Flaten, Henrik Munkeby Nostebø en Signe Emmeluth, breekt er een nieuw hoofdstuk aan met Martin Küchen. Nog zo’n ongeleid projectiel uit Scandinavië, die zijn sporen scoorde als saxofonist bij onder meer Trespass Trio of Angels. Het spreekt voor zich dat deze combinatie op zich al straf genoeg zal zijn, maar wat als hier nog twee prominente cultfiguren aan worden toegevoegd? Michael Zerang kent U hoogstwaarschijnlijk van zijn voormalig slagwerk bij onder meer Chicago Tenet, of de hier alsook aantredende Hamid Drake? Of Alan Bishop, die overigens ook meespeelt met The Dwarves of Agouza en deel uitmaakt van het unieke Praed Orchestra!? What can I say? Sound in Motion serveert hier een portie cult in zijn puurste vorm! Zeg dat Dj SVN het gezegd heeft!
Peter Brötzmann & Hamid Drake (27.08)
Wie weet verwekt tijdens Ein verloren Abend In Wien, maar voor niet-ingewijden is de Duitse gitaarheld Caspar wel degelijk zoonlief van iconische Peter Brötzmann (°1941). Hoe groot die liefde voor rietblazen-in-alle-vormen wel niet is, viel reeds in 1967 af te leiden van het debuut album FOR ADOLPHE SAX, waar met The Peter Brötzmann Trio + guest appearence van de in het begin van dit jaar overleden Fred van Hove (1937 – 2022) rechtstreeks een uiterst explosieve ode werd gebracht aan onze Waalse instrumentenbouwer, Adolphe Sax (1815 – 1894). Ondertussen zal met alle muzikale collaboraties samengeteld, de kaap van een plus 100-tal albums vlotjes overschreden zijn en zelfs na al de COVID 19-perikelen toetert de flink besnorde meesterblazer op zijn 83ste onverminderd verder. Sprekende voor mezelf is het van Roadburn 2019 geleden dat ik Peter nog een out-of-the-box legering zag smeden met ditmaal Black Mombain. Hoewel als live-duo eerder zeldzaam, is deze versmelting met drummirakel Hamid Drake (°1955) op zich eveneens een verderzetting van het verleden. Albums als THE DRIED RAT-DOG (1995) of het niets aan de verbeelding overlatende BRÖTZMANN & DRAKE (2010) spreken sowieso al boekdelen, maar wat te zeggen van het legendarische Die-Like-A-Dog Kwartet met naast Brötzmann & Drake, ook nog William Parker en Toshinoro Kondo onder zijn troepen. Alsof het een voorbode was, lieten Brötzmann & Drake – versterkt met de Marokkaanse Guimbrispeler Maâlem Moukhtar Gania – net voor de losbarsting van het coronavirus nog het licht fantastische THE CATCH OF A GHOST (2020) op de mensheid los. Ondertussen kent Peter België beter dan een gemiddelde Vlaming en mag dit nakende improv gebeuren gerust als een thuismatch worden gerekend.
Praed Orchestra: Raed Yassin, Paed Conca, Khaled Yassine, Martin Küchen, Christian Kobi, Hans Koch, Elisabeth Klinck, Alan Bishop, Sam Shalabi, Ann Eysermans, Maurice Louca, Michael Zerang, Els Vandeweyer, Radwan Ghazi Moumneh, Andreas Bral, Youmna Saba & Stan Maris (26.08)
Wie zich nog de glorietijden van zaal België in Hasselt kan herinneren, weet dat het team achter het in Antwerpen gevestigde Sound in Motion muzikanten stimuleert om al dan niet onverwachte muzikale allianties aan te gaan. En dat die fijne traditie vaak ronduit verbluffende resultaten kon/kan bewerkstelligen, zal ongetwijfeld ook hier in De Studio snel duidelijk worden. Los van enig geloof, realiseren liefhebbers van het Libanese duo Praed maar al te goed dat hun onweerstaanbare mix van Egyptische Shaabi of Arabische populaire muziek – opgepimpt met allerhande space-en freejazz, psychedelische rock en elektronica toetsen – niet bedoeld is om voor een zittend, gemuild publiek te spelen. Integendeel, berg de Rattenvanger van Hamelen maar terug op in de kast! Hier zijn Yassin & Conga; de slangenbezweerders van Beirut die voor de gelegenheid zowat elke muzikant op het festival uit hun comfortzone rukken om deze “Doomsday Survival Kit” compleet te maken! Zeker in de hoedanigheid van het uit de kluiten gewassen Praed Orchestra, waar niet minder dan vijftien klasbakken uit alle windstreken hen zullen bijtreden en die allen hun sporen in de (free)jazz, improv en alternatieve wereld dik hebben verdiend. Sterker nog; speciaal voor Summer Bummer werd in navolging van hun licht fantastische driedubbelaar Praed Orchestra: LIVE IN SHARJAH! (Rabih Beaini’s Morphine Records, 2018) nieuw materiaal geschreven en dat zal hier in première op het festival live gespeeld worden; Horen we daar misschien een in Vermout gedrenkte nieuwe, unieke Dropa Disc pruttelen? PS In verhouding tot de light-vorm bestijgen Yassin en Conga & percussionist Khaled Yassine (met die iconische percussieve darbouka uit het Midden-Oosten) op zaterdag nogmaals het podium als Praed Plus. Zoals U onderaan kan zien, geven in dit geval de saxofonisten Martin Küchen, Christian Kobi en Hans Koch zich op als Chinese vrijwillger voor de feestelijke afsluiter van het live gedeelte van het festival.
Tashi Dorji (26.08)
Toegegeven, oorspronkelijk komende uit Bhutan en hier op zijn ukkie, komt Tashi Dorji in verhouding tot de rest van de samengestelde formaties misschien wat over als de conciërge van de lonely planet, maar niets is minder waar natuurlijk. Om maar iets te zeggen nodigde Godspeed You! Black Emperor namelijk niet zomaar gelijk wie uit om hun eigengemaakte post-rock enige luister bij te zetten op hun tour in 2015. Na drie afgelaste tournees zou voor minder de moed in de schoenen zakken, maar gelukkig was Oorstof er verleden jaar ook als de kippen bij om Tashi, samen met Dave Rempis en Tyler Damon in te zetten voor hun reeks met Kuzu. Komende vanop het dak van de wereld, zal de confrontatie met de Westerse wereld, laat staan de US, wel behoorlijk overweldigend geweest zijn en leek de nu open weg naar punk en freejazz zijn muzikaal lot helpen te bepalen tot de veelgevraagde improv artist die Tashi Dorji nu is geworden. Ergo, weliswaar solo, maar laat U zich niet afschrikken: het staat in de eeuwige sneeuw geschreven dat dit de moeite loont.
The Dwarfs of East Agouza (26.08)
Effe terug spittend in mijn nogal woelig verleden, schat ik dat ik net zestien moet geweest toen er een compleet nieuwe wereld voor mij open ging. Oorspronkelijk net als Sun City Girls zelf ook trouwens, was ik als angry young teen vooral actief in het metal/hardcore/punk milieu. Maar mijn verbazing toen ik in de iconische Antwerpse platenzaak Brabo HORSE COCK PHEPNER (1987, Placebo – het label, niet Marc Moulins formatie) van Sun City Girls in mijn pollen kreeg geduwd, blijkt later bij toenmalige omstaanders op menig netvlies gebrand. Die hoes alleen al, met daarop een grasmaaiende tuinman van het kaliber waar zelfs de Mexicaanse nationale feestdag DÍa de Muertos voor geannuleerd zou worden en dan zwijgen we nog over de lyrics!! Was dit wel legaal? Of wie was er überhaupt zo gek om dergelijke totaal geflipte maftness uit te brengen? Wat was dit eigenlijk? (Daar komt trouwens nog bij dat omdat ik mijn spaarzaam opgespaarde centjes had uitgegeven aan deze totaal van de pot gerukte weirdness, ik noodgedwongen in de gietende regen naar huis moest liften, maar dat kon me allemaal geen bal schelen!) Had ik mijn absoluut (on)Heilige (non)muzikale Graal ontdekt? Aan de aanzienlijke output van Sun City Girls kan je sowieso een half leven wijden, maar als blijkt dat Alan of Rick Bishop, of ook Charles Gocher zich aan een nieuw project wagen dan wordt dit onverwijld uitgespit tot op het bot. (Laat ik maar niet uitweiden over pakweg het fantastische Master Muscians of Bukkake bijvoorbeeld.) The Dwarfs of East Agouza of أقزام شرق العجوزة in de volksmond, werd door John Doran van The Quietus samengeperst als hypnotische rock die ergens tussen Omar Khorshid, Circle, Can en The Groundhogs circuleert. Pittig samengebald en zeker niet verkeerd, maar toch voelt dit nog te dun aan. Het is namelijk zo dat de gebroertjes Bishop reeds op jonge leeftijd onder de indruk bleken te zijn van hun Libanese grootvader, die de oed bespeelde; niet voor niets beschouwd als de Midden-Oostelijke voorloper van de luit. Jawel Terrie, net als The Ex, werd Sun City Girls opgericht in 1979, maar moesten hun Arizona punk rock invloeden (met als vaandeldragers het alsook fantastische Meat Puppets, JFA, The Feederz, etc) naast de integratie van jazz, tape music, beat poetry, surf music etc, de muzikale tribune evenzo delen met elementen uit Zuid-Azië, Afrika, Zuid-Amerika, maar vooral ook uit het Midden-Oosten. Het lijkt alsof met The Dwarfs of East Agouza (een district in Caïro trouwens) een hele puzzel van jarenlang experimenteren eindelijk op zijn plaats valt. De repetitieve Noord-Afrikaanse ritmes, die worden opgeflurkt met sax, elektronica en een freejazzgitaar die jaren heeft liggen aanbakken in het West-Afrikaanse gedeelte van de Sahel, spreken alvast “Hungry Bears don’t Dance” geheel tegen. Net als het artwork van BES (2016) met een beetje fantasie al deed vermoeden, doet de aanstekelijke blend van gezandstraalde funk en korrelige freejazz een verlamde spontaan tapdansen en dat zal net als in de Brusselse Ateliers Claus (2017) ook in De Studio niet anders zijn. Tenslotte weet iedereen toch dat “Rats Do Eat Synthesizers”!
Alle verdere info:
soundinmotion.be
SVN's Unsane Vortex 