SVN’s 2021 Chapter I: Top 30 Concerts

Volgers van mijn vorige websteks herinneren zich misschien nog wel Svn”s Impeccable Top 51. Ooit begonnen als een grap, maar uiteindelijk evolueerde deze best off tot een volwaardige rubriek die met name in professionele kringen zijn gading vond. Samengevat: met het idee dat ook ik recht heb op tenminste één week vakantie, werd dus jaarlijks mijn top 51 samengesteld uit een niet-aflatende stroom concerten die elk betreffend jaar passeerde. (Nu we eindelijk in Richard Fleicher zijn year of doom 2022 uit SOYLENT GREEN (1973) zijn aangekomen, kan ik om U een idee te geven meegeven dat in betere tijden als bijvoorbeeld 2018 of 2019 de kaap van duizend concerten ruim werd overschreden. Uiteraard met volgepropte festivals bijgerekend, maar wat dus in schril contrast staat met de impact van COVID-19 waardoor bijvoorbeeld in 2021 nauwelijks op honderd optredens werd afgeklopt.) Daar komt nog bij dat ik vanwege allerlei omstandigheden in deze verwarrende tijden nog veel gemist heb. Ik denk spontaan aan Summer Bummer, Duyster Festival, 24 Hours of Deep Listening, Alcatraz, Desert Fest, Condor Gruppe plays Daughters Of Darkness, Amen Ra ochtendconcert, Wolvensnest Kerkconcert en zo kan ik helaas nog wel even doorgaan. Ondanks dat constante culturele ja-dan-wel-niet-jojo-spel dat zowel 2020 als 2021 aan deed voelen alsof er een enkele miezerige broodkruimels werden gestrooid om braaf te blijven, ben ik uiteraard dankbaar dat het mogelijk was om tenminste nog een kleine resem broodnodige goodies mee te kunnen meepikken en daar vindt U onderaan een selectie van. (Kleine noot: indien een concert op een speciale locatie doorging of met andere specifieke bijkomstigheden in de verf werd gezet, vind U deze terug in de opkomende aflevering ‘Specials’ in deze meerdelige review cyclus. ) Weliswaar zal muziek dit jaar zijn troon moeten delen met onder meer cinema en expo’s, maar onderaan alvast dé optredens die zijn blijven hangen, die me het meest wisten te triggeren omdat ze een verschil wisten te maken in deze asociale tijden of die me gewoon wisten te voeden om mentaal gezond te blijven, quoi! So, here goes…

Svn’s 2021 Part One : Top 30 Concerts!

Aksak Maboul @ Het Bos, Antwerpen (14.10)

Zoals reeds in Cat Flap #6 werd onderstreept: als we al eens over een Belgische legende mogen spreken, hoort het nochtans obscure Aksak Maboul zeker thuis in deze eregalerij. Knal in het oog van de in London alles omverblazende punkorkaan, besluit Marc Hollander in 1977 in eerste instantie een solo project te beginnen dat door het deconstrueren van allerlei genres zijn eigen muzikale taal ontwikkelt. Vermoedelijk gebaseerd op de protagonist van George Méliè’s A LA CONQUÊTE DU PÔLE (1912) en oorspronkelijk gespeld als Aksaq Maboul, zou de naam alleen al een tipje van de sluier kunnen oplichten. Hoe dan ook, aangetrokken als een zalm in een tegendraadse rivier, sloot eerst de latere Congotronics specialist Vincent Kenis zich aan en vervolgens werden ook toetsenist Marc Moulin en percussionist Chris Joris bereid gevonden de gelederen te versterken, om vervolgens een eerste bommetje te laten exploderen. Geruggensteund door tal van gastmuzikanten, staan het debuut ONZE DANSES POUR COMBATTRE LA MIGRAINE (1977) – hetzij in een andere bezetting – alsook het daarop volgende UN PEU DE L’AME DES BANDITS (1979) – in de muziekannalen geboekstaafd als regelrechte avant-garde klassiekers. Hoewel er nog een scheve schaats werd gereden met The Honeymoon Killers (met als resultaat dat Véronique Vincent voorgoed in de ban werd geslagen om het vocale gedeelte te verzorgen), besloot Marc zich volledig te smijten op zijn geliefde Crammed Discs en volgde er een 30-jarige hiatus voor Aksak Maboul. Er volgden hierna nog enkele albums om uiteindelijk in residentie van het Brusselse Les Atelier Claus (2015) een eerste reeks concerten te presenteren die nog lang zijn blijven nazinderen. Toen in 2020 het album FIGURES uitkwam werd bewezen dat er nog steeds niet werd ingeboet op de volstrekt unieke labyrintische werkwijze die Aksak Maboul zich eigen heeft gemaakt. Zowel op plaat als live wordt de luisteraar/bezoeker steeds opnieuw op een verkeerd spoor gezet, om vervolgens te verdwalen in een muzikaal niemandsland dat zowat elke mogelijke cultuur met elkaar verweeft. Het zou kunnen dat sommige luisteraars hier reisziek van worden, maar een concert van Aksak Maboul is niet minder dan een interstellaire road trip die je op plaatsen brengt waar je niet eens van wist dat ze bestonden. Nu al heimwee naar het onbekende!

Nuits du Beau Tas presents Barbara Drazkov Drążkowska @ Le Lac, Brussel (15.06)

Nogmaals, 2021 voelde aan alsof er soms enkele muzikale snoepjes werden gestrooid, vandaar ook de rubriek L’Epoque Floue #1, maar als er iemand was die me bij mijn nekvel heeft gegrepen dan zal het wel Barbara Drazkov Drążkowska zijn. Zoals de naam al verraadt zijn er Poolse roots aanwezig, maar in realiteit woont Barbara al enige jaren in Brussel. Het is ook niet nieuw wat ze doet, want als we de geschiedenis van de zogenaamde prepared piano van onder het stof halen, wordt algemeen aangenomen dat John Cage (1912-1992) hier een pionierende rol in heeft gespeeld. En terecht, alleen wordt hier vaak vergeten dat Cage zelf zijn mosterd bij Henry Cowell (1897-1965) is gaan halen. Hoe dan ook zijn in een later stadium vele vooraanstaande muzikanten deze techniek ook gaan toepassen. Denk maar aan Dave Brubeck (1920-2012), die het nummer ‘Blues Roots’ van het gelijknamige album uit 1968 van een koperen honky-tonk sound voorzag. Of hoe zou ‘All Tomorrow’s Parties’ van The Velvet Underground & Nico zonder John Cale’s (°1942) paperclips geklonken hebben? In de meer dan 60 uren tape die ‘Good Vibrations’ van The Beach Boys opslorpte, zit ergens een zogenaamde (van koperen plaatjes voorziene hamertjes) tack piano vescholen. Overigens dezelfde waar later Ray Manzarek van The Doors tijdens de opnames van het album MORRISON HOTEL (1970) zijn Wurlitzer Electric piano voor inwisselde. Zelfs componist Brian Eno kon de verleiding niet weerstaan op het nummer ‘Little Fishes’ van het nu razend-actuele album ANOTHER GREEN WORLD uit 1975. Of wat te zeggen van de Japanse pianiste Aki Takase, laat staan Aphex Twin op DRUKQS (2001) of meer recent het overigens sublieme Hauschka op het toepasselijke THE PREPARED PIANO (2005). Wat Barbara echter uniek maakt is, is dat zij zich – in tegensteling tot een reguliere prepared piano –  niet tot doel stelt een catchy klinkend parallel pianospel aan te boren, maar daadwerkelijk een afgeschreven piano een tweede adem wilt geven. Zo werkt ze graag met jongeren aan een aftands model dat traag maar gestaag aan zijn tweede leven begint. Muzikaal gezien weerklinkt een duidelijk klassiek geschoolde pianiste die de confrontatie aangaat met het experiment. In dit geval zelfs in extremis want een gebroken vinger is nu eenmaal een handicap in een tien-vingerig spel. Zonder meer een mooie kennismaking.   

20 Years Of Gent Jazz presents Bandler Ching @ De Bijloke, Gent (17.07)

Dat Ambroos de Schepper een fan is van de razend populaire Amerikaanse sitcom FRIENDS zal voor iedereen wel duidelijk zijn, maar wat als Bandler Ching ook echt sax zou kunnen spelen? Wel, het is zo. Dit jong Brussels gezelschap voelt zich duidelijk als een vis in een subtropisch zwembad en in plaats van zich te beperken tot één genre bedient het zich van alle mogelijkheden voorhanden. Ten slotte: waarom zou je je beperken tot één stukje taart, terwijl heel de patisserie volstaat met een schat aan smaken. In afwachting van hun komende opvolger onderstreept het eerste wapenfeit SUB SURFACE (EP op Sdban Records, 2020) van dit combo dat urban beats soms ook best wel abstract jazzy kunnen klinken, dan wel als ijle soundscapes, of hier en daar zelfs een potje space-noise. Het sleutelwoord is hier vrijheid en dat ligt De Schepper duidelijk zeer nauw aan het hart. Zeker als Vieze Meisje (zie ook Cat Flap #5) op het podium op het matje wordt geroepen, voel je hoe diep urban in hun DNA zit verweven. Door hun onstuimige maar uitgesproken dynamische benadering wordt de bezoeker maar al te graag op het verkeerde been gezet, maar dat draagt allemaal bij tot het motto dat er weliswaar wordt vertrokken van een jazz vertrekpunt maar dat hier een eigen attitude wordt aangemeten. En dat bewees dit zootje geregeld ongeregeld hier op Gent Jazz ten volle.

Five Years Rotkat presents Brik Tu-Tok @ OLT, Antwerpen (05.07)

Dat muziek in de Arteveldestad leeft behoeft geen betoog, maar  misschien iets minder bekend is dat Gent evengoed een bakermat van theater is. Mogelijk stimuleert het Gentse KASK die mogelijkheden tot combinatie, maar wat als die twee disciplines verstrengeld geraken? Dit gegeven is op zich niet nieuw, maar er zijn verschillende manieren om iets te brengen en dat moet ook de voelsprieten van theatermakers Maxim Storms en Linde Carrijn getikkeld hebben. Enerzijds is er hun door Dijf Sanders geproduceerde album THE GIFFLE GALLERY (Rotkat Records, 2021), dat zelfs in het land der surrealisme valt te catalogiseren onder surrealistisch. Neem de single ’Badass‘ alleen al en U begrijpt misschien waar ik het over heb. Gesteund door de weergoden werd dit theatraal facet ter ere van het 5-jarig bestaan van Rotkat Records het druilende decor van bizar poëtisch, excentriek dadaïsme van de 21^ste eeuw (zie ook Cat Flap #3)  Gerenommeerde dadaïsten Tristan Tzara en Hugo Ball mogen op hun beide oren slapen, tenslotte: “it’s getting worse, and worse, and worse”…

Frontporch #1 presents Crys Cole @ Les Ateliers Claus, Brussel (15.10)

In principe sierde Nik Void de affiche om de elders besproken Drew McDougall (zie ook Cat Flap #7) te vergezellen op deze eerste aflevering van het zogeheten Frontporch #1, maar vanwege de precaire internationale corona-perikelen moest deze helaas op het laatste moment afhaken. Een substituut werd gevonden in Crys Cole, die al gepland stond om tijdens Frontporch #2 samen met Oren Ambarchi het podium te bestijgen. Met alle respect voor Nik Void, maar het moet gezegd dat de vervanging met deze van oorsprong Canadese sound artist alvast mijn spanningsboog strak wist te te houden. Ergens het midden houdend tussen een improv-performance, klanken-installatie of zelfs soort van foley artist, weet deze ondertussen Berlijnse geluid-fluisteraar een brug te slaan tussen digitale mogelijkheden en analoge middelen die op een onorthodoxe manier gebruikt worden. Slechts gewapend met een smartphone (en zoals me nadien werd toegelicht: met specifiek ontworpen bijbehorende apps) en een aantal alledaagse zaken als een borsteltje, potlood, schaar, reepjes papier of andere niet per se als geluidmakende ontworpen voorwerpen die je ruwweg in de schuif van de keuken vindt, gaat zij uiterst geraffineerd te werk om een heus klankentapijt te weven waar je als luisteraar jezelf maar al te graag in nestelt. Het lijkt wel of haar subtiele werkwijze een zodanig bedwelmend effect heeft dat het binnenwerk van het slakkenhuis gestimuleerd wordt om klanken op een andere manier waar te nemen. En zeg nu zelf: is een innerlijke oor/brein massage ten slotte niet waarom wij allemaal naar concerten gaan?

20 Years of Gent Jazz presents Dishwasher @ De Bijloke, Gent (17.07)

Dat Gent door de gespecialiseerde website ALL ABOUT JAZZ in 2019 het tot de 14^de plaats in de top 50 van beste jazz-steden in de wereld schopte, hoeft niet echt te verwonderen. Voor diegenen die het willen zien leeft en ademt jazz zowat overal in de Arteveldestad. Daarom niet perse in de traditionele vorm, en dat moet ook het jonge Gentse trio Dishwasher gedacht hebben, want wat is er mis met jazz en een wolkje kraut misschien? Helaas kon ik vanwege logistieke omstandigheden dit concert slechts van in de verte horen, maar zelfs vanop een afstand was er voelbaar iets broeiende. Er gebeurde namelijk vanalles op het podium.  Zonder dat saxofonist Werend van den Bossche en drummer Arno Grootaers hun eigen tradities vergeten, is het duidelijk dat de electronics van pakweg Richard D. James (Aphex Twin) of Tom Jenkinson (Squarepusher) deze jonge generatie ook doet watertanden naar nieuwe muzikale vormen. Ten slotte: bestaat dat eigenlijk nog? Genres? In het oog te houden, deze Gentse rekels.

Dave Gisler trio featuring Jaimie Branch @ Kunstencentrum Nona, Mechelen (28.10)

Eerder lichtte Cat Flap #10 al uit dat deze Zwitsers-Amerikaanse muzikale collaboratie een kracht der natuur is om rekening mee te houden. Gezien de opgelegde beperkingen ten gevolge van Covid-19 zal het vermoedelijk de eerste keer zijn geweest dat de fundamenten van het vernieuwde Kunstencentrum Nona van de eerste tot de laatste noot werden dooreengeschud. Mogelijk de jongste onder het combo, maar door middel van Dave Gisler zijn snarenspel wordt onmiddellijk duidelijk waarom deze onconventionele geluidsarchitect het trio + Jaimie aanvoert om onverwijld de diepte in te duiken. Samen met de contrabas wordt het moment afgetast, bespeeld en vervolgens terug uitgebraakt, om zo de bezoeker als het ware op een vrijgevochten noten-tsunami te trakteren die van meet af aan overweldigt tot op je ruggengraat. Misschien bevat de Zwitserse kaas dan toch meer calorieën dan wordt aangenomen, want het blijft een raadsel waarom de drummer niet één grote spierbundel is. Het tempo waarop deze zijn drumkit laat roken, zou menig black-metal drummer met de staart tussen zijn benen naar huis doen kruipen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de uit Chicago komende Jaimie Branch (°1983), die middels haar begeesterd trompetgeschal hier een complementaire rol lijkt te belichamen met de overige gedreven jeugdvleugels. Rechtstaand, zittend, hurkend of  gewoon liggend in de zaal; de beloofde gensters verlichtten de zaal en zullen niet licht vergeten worden. Wat een wervelstorm daar in Mechelen.

Surround & 20 Years of Gent Jazz presents Dijf Sanders @ CC De Werft, Geel (23.10) & De Bijloke, Gent (17.07)

Het is niet dat er geen andere goede concerten zouden geprogrammeerd staan op deze twintigste editie van Gent Jazz, maar algemeen wordt aangenomen dat deze zaterdag de knaller van het gehele festival zal worden. En dat is ongetwijfeld mee te danken aan Dijf Sanders, de Gentse multi-instrumentalist die ik bizar genoeg in de nasleep van mijn eigen bijna-dodelijk accident heb ontdekt. Je zou kunnen zeggen dat een album met als titel HOMESICK (2008) ongeveer samenbalde waar ik de jaren die volgden mee te kampen kreeg. (Niet perse letterlijk, dan wel figuurlijk. Het blijft dan ook opmerkelijk om vast te stellen dat nu corona iedereen in zijn greep houdt, ik effectief een pak meer begrip heb verkregen voor mijn eigen toenmalige maatschappelijke patstelling, die mij ten gevolge van dat ongeval jarenlang in een persoonlijke lockdown dwong.) Maar wat een geluidskunstenaar is deze jonge rekel uit Ledeberg toch. #Underhiseye van een in kleermakerszit boven zijn hardware hangende Dijf als opperpriester, voelde het openen aan alsof het publiek naar een Oosterse Black Mass werd geleid. Wie Dijf al eerder heeft gezien op bijvoorbeeld vroegere edities van Gent Jazz, weet dat zijn muziek letterlijk vanuit elke steen op aarde kan voortspruiten. Die Oriëntaalse sfeer is bijgevolg niet van de pot gerukt, want voor albums als bijvoorbeeld JAVA (2017) of PUJA (2018) werd effectief naar de andere kant van de wereld getrokken om in dit geval Indonesische of Nepalese invloeden aan den lijve te ondervinden en vervolgens te verwerken doorheen verschillende albums. Nee, U slaat niet door indien U dacht een Indonesische kikker of Nepalese monnik te ontwaren. In deze opstelling geflankeerd door dat ander stel ras-muzikanten, Simon Segers (De Beren Gieren en Stadt) en Mattias De Craene (MDCIII en Nordmann) kan het moeilijk mislopen natuurlijk. Hoewel van een gans ander slag, wordt Simon wel vaker vergeleken als de jongere editie van Dave Grohl, maar gelukkig laat hij die vergelijking niet aan zijn hart komen en drumt er lustig op los bij verschillende Fulco Ottenvanger projecten. Geen idee wie die vaak bizarre ritmes aanbrengt, maar laten we er vanuit gaan dat het een samenloop van verschillende hersenspinsels en buikgevoel zal zijn, want zo werkt Dijf het liefst: puur en onbezonnen. Deze op zich al zeer straffe Black Magic wordt daarbovenop nog eens verder aangedikt door Mattias De Craene, die met zijn vaak ijle saxofoonspel de transcendentale mantra compleet maakt. Oh boy, hebben we dat geweten. Brave communiezieltjes als we zijn, konden we een paar maanden later ook terecht op de Black Mass tijdens het Surround Festival in Geel (Zie ook Cat Flap #9).

Dirk Serries @ Café Boom, Brussel (06.10)

In een vorig leven, zo vanaf midden jaren tachtig van vorige eeuw, gold Dirk Serries zijn geesteskind VidnaObmana als de Belgische dark ambient artiest bij uitstek. Later volgden dan nog samenwerkingen met talloze muzikanten, maar sinds geruime tijd werkt Dirk Serries onder zijn eigen ondertussen gevestigde naam. Dat wil niet zeggen dat er geen samenwerkingen meer gebeuren en dat bewees alvast deze avond in het Brusselse Café Boom. Het was wel spijtig dat er letterlijk twee man een paardenkop aanwezig waren, want de afwezigen hadden echt wel ongelijk. Samen met Tom Jackson op klarinet, alsook Tom Malmendier op snare drum in combinatie met allerhande geritsel, ging de gitaar van Dirk de vrije dialoog aan om al improviserend een akoestische en intieme avond te bekomen. Hoe kan het ook anders? Dirk en Tom Malmedier – die deel uitmaakt van het Luikse improvisatiecollectief L’oeil Kollectif of het duo met de elders besproken Farida Amadou (zie ook L’Epoque Floue #1) – leerden elkaar naar eigen zeggen kennen tijdens een impro-avond in de Christuskirche te Bochum of all places. Blijkbaar klikte dat zo goed dat een nieuwe formatie werd geboren, waar daar bovenop ook nog eens de klarinet van Tom Jackson als extra element bij betrokken werd. Ook Tom 2 heeft reeds zijn sporen verdiend bij toonaangevende ensembles als Lontano, Apartment House of orkesten als British Sinfonietta, National Chamber Orchestra of Wales of New London Sinfonia. Maar hoe fijn is het dat zelfs die hele hoop ronkende namen niet kunnen verhullen hoe klein en nietig muzikanten kunnen zijn in hun zoektocht naar nieuwe muzikale avonturen. Net die uitgesproken broosheid maakte deze improv-sessie zo fragile, dat ze recht naar de keel greep. Er waren amper aanwezigen, maar voor de muzikale avonturiers is er platenwerk te vinden op het Belgische label A New Wave Of Jazz. Hieronder een captatie zonder de twee Tom’s, maar wel een mooie weergave van EPITAPH (Consouling Sounds 2018) via het Geelse Taping Policies.

Frontporch #1 presents Drew McDowall @ Les Atelier Claus, Brussel (15.10)

Voormalige Coil-spil Drew McDowall, die zich ondanks de huidige precaire omstandigheden nogmaals op Belgische bodem waagt om zijn skills als ultieme reisleider op spaceship Modular Drone 2.0. aan te reiken. En wat een trip was dit alweer? Verzonken in diepgang, kabbelend in kosmos, zwevend op alfa waves; dit gaat niet over luisteren, dit is het soort concert dat je ondergaat. Alsof je vacuüm wordt getrokken in een space-time continuum,  om er volledig bedwelmd uit te komen. Indien de bezoeker er zich kan voor openstellen, wordt hij getrakteerd op zowaar een Turks stoombad voor de ziel dat niet alleen reinigt, maar vooral ook vervult. Voor een diepere kijk in McDowall’s klankenspectrum: zie ook Cat Flap #7.

Opening week presents Farida Amadou @ Het Bos, Antwerpen (17.06)

Eerder deze week werd het nieuwe seizoen al ingeluid via het elders besproken Artefact en Le Lac en werd meteen duidelijk dat xprmtl hier de boventoon zal voeren. In deze serie kon dus ook Farida Amadou gelijk mee aanschuiven, want niet voor niets was ze eerder al resident artist in het Leuvense Stuk. Wie deze uit Luik komende bassiste al eerder aan het werk zag, weet dat deze autodidact werkelijk alles uit haar viersnarige partner tracht te pleuren en wel liefst op zo’n onconventionele manier mogelijk. Bijna kind aan huis in Café Oto – hét Londense huis voor improv en free jazz – wordt Farida dan ook gelauwerd als één van die opwindende jonge gangmakers in de Europese free & xprmtl music scene. Ze speelt vaak in duo’s en trio’s met ronkende namen als Thurston Moore of Steve Noble, maar vergis je niet. Met haar vaak zeer rauwe manier van spelen, staat Farida ook solo haar mannetje. Onnavolgbaar worden reguliere basposities afgewisseld met zittende of hangende poses, maar voor hetzelfde geld kan er eveneens plat vanuit de grond geopereerd worden. Sinds 2011 is de bas haar trouwe metgezel, maar ondertussen slingeren er links en rechts ook de nodige effecten en andere electronics rond die haar drone-esque frequenties danig verbreden. Zoals haar passage in Het Bos bevestigde, laat Farida Amadou je niet koud. De bezoeker wordt als het ware mee in haar ongepolijste klankkast gezogen om er behoorlijk gehavend terug uit te sukkelen. Een juffrouw om in het oog te houden, zoveel is zeker! (Zie ook L’Epoque Floue #1)

Artefact presents Geoffrey Burton & Sarah Yu Zeebroek @ Stuk, Leuven (10.06)

Vanwege de steeds wisselende covid-19 regelingen was het effectief wachten tot de opening van Artefact festival, vooraleer Geoffrey Burton zijn schitterend debuut ME TA PODIA (2020) kon voorstellen. Zoals we in L’ Epoque Floue #1 reeds konden lezen: een album dat mogelijk vanwege zijn fragmentarisch karakter misschien wel als mijn persoonlijke soundtrack van de lockdown kan gelden. Live werd er echter nog een stap verder gegaan en wel door Burtons kaleidoscopische snarenpluksels voor de eerste maal te combineren met de surrealistische vormtaal die partner Sarah Yu Zeebroek door middel van twee overheadprojectors de zaal instuurt. (Zie ook La Mirada Fuerte #1) Deceptively naive phrases with more complex underlying sounds and structures, not necessarily associated with the guitar.

40 Years of Democrazy presents Gert Keunen @ De Centrale, Gent (04.11)

Dat Gert Keunen een duivel-doet-al is, zou misschien wel een klein understatement kunnen zijn. Naast professor, auteur, bierbrouwer, kaasmaker en reclame-mannequin, is Gert ook nog eens muzikant. Wat zeg ik, een multi-instrumentalist zelfs. (Zo had ik bijvoorbeeld Gert nog niet eerder met een gitaar in de hand gezien.) Misschien dat Briskey of Briskey’s Big Band bij sommigen nog een belletje doet rinkelen, maar in dit geval fungeerde de lockdown-periode als de ultieme periode om zichzelf heruit te vinden. Weliswaar live geflankeerd door drumster Hélène Deklerck, Nelle Bogarts op de cello en vocals en Zjef Van Steenbergen op contrabas, werd het volledige nieuwe album van a tot z door Gert in elkaar gestoken; van compositie tot uitwerking, van instrumentaria tot field recordings, van recording tot mastering. Waar men voorheen nog naar pakweg Fins of Zweeds Lapland diende te reizen om met een beetje geluk te proeven van het natuurfenomeen Aurora Borealis, kan men nu de ijle sferen oproepen met HEIS (2020). Postrock meets chillbeat electronics die het klankenweefsel vormen voor een tripje binnenin een imaginaire film volgestouwd met wolkjes prikkelende fantasie alsook onverwachte spanningskabels. Zeker als men zich er live voor kan openstellen, lag de soezende droomwereld aan je voeten en zelfs de eerder nostalgische bezoekers werden op hun wenken bediend met tracks als ’Le Desir de l’Autre‘ en ’The Man With An Olied Moustache That Ends in Two Short Pikes‘ uit Briskey’s laatste boreling BEFORE-DURING-AFTER (2009). Dromerige Klasse! (Zie ook: Svn’s Essential Nine #6)  

Insect Ark @ Café Central, Brussel (29.09)

Insect Ark zag tien jaar geleden zijn geboorte tegemoet als het initiële solowerk van Dana Schechter. Een naam die op zich misschien niet onmiddellijk een alarmpje doet afgaan, maar wat als onder meer bands als SWANS, JG Thirlwell, Angels of Light, GNOD, Zeal & Ardor, GNAW of Orannsi Pazuzu haar onder de arm namen om met name bas, vocals, keyboards, electronics, piano, of zelfs lap steel gitaar te spelen. Jawel, Dana is een muzikale juffrouw om rekening mee te houden, zoveel is duidelijk. In eerste instantie werd solo nog niet zo letterlijk genomen en volgde een eerste reeks albums in samenwerking met verschillende gastmuzikanten. Maar na negen jaar puurt zij op het recente uitgebrachte FUTURE FOSSILS (Consouling Sounds, 2021) haar beoogde experimental ambient-noise-metal verder uit, die wordt verweven met horror-soundtracks, metal, psychedelica alsook klassieke componisten. Hoewel Dana het naar eigen zeggen fijn vindt om muzikale verbanden te smeden met andere muzikanten, is er tegelijkertijd het besef dat om dat ultieme gevoel van ontdekking te handhaven – of om muzikaal ongerept territorium te bereiken, of gewoon de vrijheid te hebben om te anticiperen in het moment zelf – dit enkel kan geschieden als soloartiest. En dat probeert Schechter ook live te laten proeven. Gewapend met uiteraard bas en een batterij aan electronics laat ze met haar dark ambient de zaal trillen tot in zijn core. Toegegeven, wie in ideale omstandigheden een Swans concert heeft meegemaakt, weet ook dat het transcendentale effect dat Michael Gira uit volume weet te puren, amper te benaderen valt. Niettemin, weet Dana perfect waar ze mee bezig en is het meer dan begrijpelijk dat ze de rangen van Swans relatief recentelijk vervoegt. Solo of in formatie, check out Insect Ark.  

40 Years of Jazz Middelheim presents John Zorn, Laurie Anderson, Laura Cromwell @ Park Den Brandt, Antwerpen (14.08)

Als niet minder dan drie iconen die al een halve eeuw het voorfront van de avant-garde vormen aangekondigd worden en hier werden uitgenodigd om samen te spelen, dan wil je dat niet missen. Zoals mijn digitaal stanbeeld in de rubriek Re-Connecting The Dots Revisited #5 al laat voelen, ben Ik de tel kwijt in hoeveel formaties ik John Zorn (°1953) al heb bezig gehoord, maar het is echt niet zomaar dat deze extreme duivel-doet-al bekend staat als de ultieme muzikale veelvraat. Heilige huisjes dienen nu eenmaal om ingetrapt te worden en dat is dan ook al meer dan vijftig jaar het motto. U mag het letterlijk nemen dat geen enkel genre veilig is voor deze idiosyncratische wandelende controversie, of het nu klassieke composities zijn, (al dan niet free) jazz, kerkorgel, filmmuziek, soundscapes, rock, metal of pure noise, John is zo iemand die zijn demonen verwelkomt in plaats van er onder gebukt te gaan. Zonder meer is Zorn een van de invloedrijkste muzikanten die in de muziekannalen opduikt. (Deze ware uitputtingsslag is upcoming, maar in het verleden ben ik ooit zo gek geweest om een soort overzicht van ‘s mans oeuvre proberen samen te stellen. Schier onbegonnen werk, maar niettemin liet hij me later weten daar uiterst tevreden over te zijn.) Laurie Anderson (°1947) kennen de meesten als de vrouw van Lou Reed (1942-2013), maar minder bekend is haar eigen werk. Dat is nochtans wel wat, want niet voor niets wordt een muzikante – en filmregisseur, alsook auteur van acht boeken – door The New Yorker geridderd tot meest vooraanstaande conceptuele Art Pop Philosopher aller tijden. Niet alleen heeft zij haar man Lou, maar evengoed Philip Glass of zelfs de wereld der elektronica tot ver over zijn limieten gepusht. Zelfs op 73-jarige leeftijd is er van kalm aandoen nog geen sprake, en doet ze er alles aan om haar avant-gardistische reputatie hoog te houden. Spijtig dat Bill Laswell deze morgen zelf noodgedwongen moest afhaken, maar gelukkig werd er vervanging gevonden in Laura Cromwell. Hoewel zij zelf reeds een heel palmares heeft bijeen gedrumd, onder meer in duet met Zorn zelf, is deze in de jazzwereld onbekende autodidact uit East Village in New York misschien een beetje een vreemde eend in de bijt, maar toch klopt dit plaatje en is het niet zo verwonderlijk dat zij nu in Park Den Brandt opduikt. Zonder twijfel spreken we hier over meer dan de helft van het publiek dat voor John Zorn is gekomen, maar refererend naar het aantal personen dat gestaag andere oorden opzocht, was niet iedereen even enthousiast. Wat begrijpelijk is, want zelfs al lonkt tram zeven stilaan harder en harder, er is geen haar op Zorns kop dat eraan denkt om hapklare jazz-brokjes voor de goedkeurende jazzpolitie te serveren. Integendeel, op allerlei manieren pijnigde hij zijn altsax zodanig dat zelfs een school gillende zwanen hier niet tegenop kon. Klopt, enerzijds bewees Laura dat zij niet moet onderdoen voor menig slagwerker als het om volume gaat, alsook Laurie die met haar elektrische viool, loops en electronics als enige soms poogde enige melodie in deze verhitte muzikale discussie te plaatsen. Niettemin mag gesteld worden dat hier een heus Gesamtkunstwerk tot stand kwam, helemaal tot op het punt dat Zorns jarenlange kompaan Joey Baron (°1955), naar het einde plots het podium besteeg en alle subtiliteit die hij eerder met Mixmonk blootlegde letterlijk overboord kieperde en ons een glimp van zijn dark force liet zien. In short: alweer een John Zorn passage die niet licht zal vergeten worden.

Kameel @ Citadelpark, Gent (18.07) & Café Café, Hasselt (10.11)

Zowaar gevestigd in mijn eigen hometown Geel, besloten drie aangestrande Limburgers een paar jaar geleden de krachten te bundelen om een onorthodoxe road trip te maken dwars doorheen de oneindige muzikale Sahara. Nu weten we dat er in de zandvlakten talloze hemelse dan wel verpulverende muziek is ontstaan, maar indien één van de meest vooraanstaande hedendaagse Nederlandse componisten – Misha Mengelberg (1935-2017) –  zich “Met een Welbeleefde Groet van de Kameel” muzikaal uitlaat, dan is de link naar het ultieme schip van de woestijn snel gelegd. Gerezen uit the spice van vroegere en hedendaagse projecten, slaagt Kameel erin om de ruimte van het experiment af te tasten door de vrijheid die jazz biedt en deze te koppelen aan de zandvlagen die rock-‘n-roll kan doen oplaaien. Compromisloos worden zachte melodieën in achterafkamertjes afgeranseld, duiken uit het niets scheef gewrongen uithalen op of is er plots ruimte om die heupen in rotatie te zwieren. Misschien dat het iets te maken had met dat Hans Mullens, Geert Roelofs en Patrick Steenaerts in Hasselt een quasi thuismatch konden spelen, want dat was in Café Café althans het geval. Beduidend meer gebald, rauwer en gewaagder dan bijvoorbeeld de zomerse passage aan de prachtige kiosk in Gentse Citadelpark, lijkt Kameel rijp om de grotere festivals in te palmen. Zoals onderaan op de laatste editie van Yellowstock (2019). So Corona, put on your own gasmask! Kameel is heading your way!

Koonda Holaa @ Café Central, Brussel (15.09)

In een vorig leven mocht ik al ervaren dat Tjechen er een heel aparte muzikale smaak op nahouden, maar indien wordt aangekondigd dat uit de buurt van wat mij betreft het Parijs van het Oostblok dé one-man-band-porno-blues gitarist pur sang afzakt naar de Lage Landen, dan wordt het tijd om die lasso terug boven te halen. Nope, in de verste verte geen line-dancer te bespeuren tijdens de set van Koonda Holaa maar laat dat de intensiteit niet drukken. De psychedelische country & western die deze mystic-noir americana artiest creëert laat zich niet zo simpel catalogiseren, maar hoe kan dat ook anders als je heel je leven het podium hebt gedeeld met andere klasbakken als onder meer Mike Watt, Steve MacKay, Uz Jsme Doma, Sun Ra Arkestra, Otto Von Schirach, Lydia Lunch, of godbetert Gwar, of (mogelijk) zelfs The Residents. Tel daarbij nog de bijtende humor op die de deze devil-in-disguise uitbalkt om zijn eigen darkness te verdoezelen en U begrijpt ineens waarom Dave Eugene Edwards zich heeft bekeerd tot het christendom en dat zou U misschien beter ook doen. Seven Blessings!

Magma @ Het Depot, Leuven (24.10)

Als we dan al eens met een begrip als uniek mogen schermen, dan schiet Magma hier waarschijnlijk de hoofdvogel af. Helaas daarom niet per se altijd in de juiste richting. Zo is het niet moeilijk om in te schatten dat muzikaal gezien deze in 1969 door Christian Vander opgerichte formatie waarschijnlijk evenveel voor- als tegenstanders heeft. Zo is er om te beginnen het communicatieve aspect. Want kunt U het zich voorstellen? Een Fransman die beseft dat er nog andere talen bestaan dan zijn eigen langue maternelle? Waarschijnlijk niet, want het klopt zelfs niet echt. Het is eerder dat de drummer/zanger een eigen taal heeft verzonnen; het zogenaamde Kobaïaans, dat in het genre Zeuhl vertoeft en ondertussen reeds een halve eeuw de muziekindustrie trotseert. Hoewel Magma in het verleden al ettelijke keren Brussel heeft aangedaan, werd het voor ondergetekende pas op Roadburn 2014 duidelijk waarom Magma zijn onmiskenbare invloed laat gelden. Te midden van al dat sonisch geweld trad plots om 15h in de namiddag Magma aan en lieten zij hun typische Zappaiaanse-mantra-jazz-symphonic-classic-prog-rock losbarsten in een ramvolle 013. Wat gebeurt er ineens? Did the earth move? Nee, het was een optreden van Magma! Wat een mega-teleurstelling om na zo’n anderhalf uur in een complexe silica-oplossing van circa 1100° gezweefd te hebben, terug van planeet Kobaïa op onze eigen aardkloot neer te dalen. Totaal verbijsterd door specifiek dat optreden behoorde Magma in 2014 tot één van de toppers van het jaar, maar dat kunnen we helaas hier niet zeggen van deze passage in Het Depot. Normaliter vermijd ik de valkuil om negatieve kritiek te spuien, maar in wezen vanwege respect aan toch één van de grote namen in de hedendaagse muziek, zie ik het haast als mijn plicht om het wel te doen. Wie weet groeit er een herpak-jezelf-moment uit? Opmerkelijk was wel het relatieve jonge publiek, wat op zich een mooi gegeven is dat ook jongeren mogelijk geïnspireerd kunnen geraken door de hersenspinsels van bezieler Vander. Het had ongetwijfeld ook te maken met de klank-afregeling, maar zelfs dat er buiten gelaten kon ook de set zelf niet lang genoeg boeien. Wat een hemelsbreed verschil met Roadburn, waar het van polyritme vergeven klankenuniversum elke seconde naar meer deed happen. Hier in Leuven was het eerder omgekeerd en dat is best een schrijnend verschijnsel. Ik was erbij en onderging het in Tilburg en daarmee lag misschien de verwachting veel te hoog. Helaas kwam het hier niet van de grond en dat voelt oprecht aan als een gemiste kans. Call me when you are ready, Christian.

Nuits Du Beau Tas presents Mauro Pawlowski & Jean DL @ Le Lac, Brussel (15.06)

Zonder twijfel behoort Mauro tot de muzikanten die ik de afgelopen jaren het meest live heb meegemaakt. Dat is haast onvermijdelijk, want volgens mij gaat er geen dag voorbij dat hij niet op één of ander podium staat. In een jaar zijn dan ook maar 365 dagen, maar in een upcoming Re-Connecting The Dots wordt duidelijk dat hij evenveel bands of projecten bestiert. Om maar iets te zeggen: al dartelend van levensliedzanger Willy Sommers naar de Zappaiaanse madness van Flat Earth Society naar de performance art van Wim Vandekeybus, ik zie het weinig muzikanten doen. Maar wist U dat Mauro ook een zeer experimentele kant bezigt? Vroeger was dat al met Othin Spake en laat nu net de Waalse Jean De Lacoste daar ook deel van uitgemaakt hebben. Samen hier op het podium met slechts twee gitaren, een resem turnaviezen en versterkers die eerder al eens krakend door een podium zijn gezakt. De beide heren zijn mekaar waard en produceren dan ook zo’n anderhalf uur pure improv die ofwel mensen gillend in hun broek laat doen, of au contraire helemaal doet meegaan in de alhier opgebrachte dissonantie, noise en out of the box klinkende Megahertzen. Een avondje om in te verdwalen, maar het is nu eenmaal zalig vertoeven in deze cloud of noise. 

Millionaire @ Het Depot, Leuven (18.10)

Dat een coronacrisis erin kan hakken als een ontspoorde locomotief zal Tim Vanhamel alvast geweten hebben. Nochtans herbronnen na een uitgesponnen powernap, bleven de geplande promotour(s) rond – het net voor de uitbraak van Corona uitgebrachte album – APPLZ ≠ APPLZ (2020) maar verplaatst worden. Maar nu het zover is kan je niet meer rond Millionaire heen. Shows op festivals als het Gentse Boomtown, Werchter Parklife, Maanrock, W-Festival, 40 Years Of Democrazy of in zalen als onder meer Botanique, Trix, Muziekodroom, De Kreun, Cactus, Reflector, en dus ook Het Depot in Leuven stonden in voor de Belgische verwelkoming. Millionaire staat er dus terug, weliswaar in een verwachte onverwachte gedaante, want als Tim nu voor één ding allergisch zou zijn, is het wel terugvallen op uitgekauwde trucjes. Waar de destijds piepjonge gitarist van Evil Superstars of dEUS met zijn eigen opgerichte Millionaire meer dan enkele hits kon scoren die in het collectieve muzikale geheugen zijn gebrand, druppelt anno 2021 de blues waar ze niet kruipen kan. Uiteraard met alle typische Millionaire scheeftrekkertjes vandien, maar de rock heeft zelden zo strak rond de poep gezeten. En dat mag U letterlijk nemen, want zeker het eerste deel van de set vertoefde helemaal in de rechttoe rechtaan rock-‘n-roll. Een tweede gedeelte brak los met onder meer het o zo catchy “Loves Has Eyes”, om zich zo verder met plezier in het drijfzand te positioneren waar Millionaire onverbiddelijk de plak zwaait. EINDELIJK die begeerde spiral of Millionaire weirdness, met zowaar zelfs veteraan Aldo Struyf te ontwaren op de planken. Overigens opmerkelijk was wel het geluid. In tegenstelling tot bijvoorbeeld het Boomtown festival had Millionaire in Het Depot werkelijk een geluid bij dat stadions kon doen kraken. Wat eenmaal als alles terug normaal kan verlopen ook daadwerkelijk het geval zal zijn, of zo mogen we hopen. Hoe dan ook, ineens was het niet meer “I’m”, but “We Are On A High”. En ja, na al die jaren deed het begot deugd om de “Champagne” nog eens uit te gieten in een decibel gevormd glas. Campai Millionaire!

40 Years Jazz Middelheim presents Mixmonk @ Park Den Brandt, Antwerpen (14.08)

Dat Bram De Looze en de naar New York verkaste Kempenzoon Robin Verheyen begenadigde klasbakken zijn, wist U uiteraard wel. Eerder bundelden deze twee ras-muzikanten hun skills om hun voorliefde voor Thelonious Monk (1917-1982) te betuigen. Maar wat als in 2018 op vraag van Bozar niemand minder dan levende legende Joey Baron dat kamp vervoegt? Wel, dan krijgt U Mixmonk, die in 2019 hun gelijknamige debuut hebben uitgebracht en dat internationaal op lofbetuigingen mocht rekenen. Aangezien Monk zelf ook in constante strijd was met zijn demonen, is het spel tussen donker en licht heel bewust uitgewerkt. Ook live worden deze herinterpretaties gemixt met al dan niet verwante eigen composities die verschillende sferen weten op te roepen. Net als eerder in het door Klara rechtstreeks uitgezonden concert in het Brusselse Café Monk, waren ook hier uitschieters niet aan de orde. Kwestie van zalig wegsoezen in het deken van een uitgemeten evenwicht kon dit concert echter wel tellen en leek het de perfecte voorbereiding voor wat Joey Barons jarenlange mentor John Zorn voor ons in petto had.   

Five Years Rotkat presents Namid & Sondervan @ OLT, Antwerpen (05.07)

Zoals in Cat Flap #3 reeds werd belicht staat Antwerpenaar Dago Sondervan reeds geruime tijd bekend onder één van zijn vele alter ego’s Sonic Pi. Hiervoor ruilde hij zijn geliefde drumstel in om zich helemaal op te storten op een relatieve nieuwe techniek die onder de noemer live coding gebukt gaat. Als specialist ter zake wordt hij hier ondertussen zelfs voor uitgenodigd als internationale gastdocent. Zelf ben ik niet technisch genoeg onderlegd om dit allemaal te vatten, maar afgaande op mijn mij zelden in de steek latende buikgevoel denk ik dat het niet overdreven is om te stellen dat het ontbreken van deze best revolutionaire muzikale ontwikkeling gewoon de grote flater van THE MATRIX (1999) blijkt te zijn. Of zou het een rituele oeroude rain dance kunnen geweest zijn? Ik weet het niet, maar dergelijk soort Neveljazz heb ik nog maar zelden beleefd. Wat zegt U, Neveljazz? Jawel, Neveljazz meneer. Niet alleen van helemaal beneveld te geraken van het combo Namid die met het analoge van de respectievelijke musickteers Bart Borremans op tenorsax, de drums van Maarten Moesen, de onder effecten lijdende contrabas van Fré Madou en de saxofoons en electronics van Vincent Brijs, de dialoog aangingen met de digitale kosmos van Sondervan. Sterker nog: van mijn kant oorspronkelijk met tegenzin om helemaal doorweekt te worden, is het nu duidelijk dat het druiligere regengordijn gewoon een onderdeel is van wat ik gerust de space-jazz trip van het jaar durf te noemen. Denk inderdaad aan Weather Report en de weerman, de Ngheti en de toendra. Squarepusher en Pullover, Motown in Oneohtrix Point Neverland, Praxis en de Snaartheorie. Marc Moulins Placebo met effect, Sun Ra en Moondog. Uncanny Valley of the Silicon Dolls, Luchtbal in Addis Abeba, Man-Machine Learning, de Titanic-band op DAS BOOT, Anarchie in Parliament, modale modules, cyber punk funk en future kraut shock! You Savvy???

Osees @ Voo?uit, Gent (23.11)

Ditmaal niet als Thee Oh Sees of Oh Sees, maar wel als Osees stonden John Dwyer en de zijnen op 23 november paraat om dat arme kunstencentrum Vooruit achteruit aan flarden te spelen. Voorafgegaan door de meiden van Automatic, waar via Lola Dompé zowaar zelfs het bloed van Bauhaus drummer Kevin Haskins in dwaalt, kon het trio uit LA echter de spanningsboog niet lang genoeg strak houden. Er waren af en toe wel leuke riedels, maar het geheel bleef eerder te flets dan uitdagend, en dat bouwde die beoogde verwachting naar die andere stormram alleen maar op natuurlijk. Nu zijn er al verhitte discussies geweest over de effectieve meerwaarde van twee drummers, maar wat wel vast staat is dat een ritmesectie waarin een potje synchroon drummen deel van uitmaakt, tenminste toch het gevoel geeft dat er zoveel meer kracht uit straalt. De aanleiding was het nieuwe album PROTEAN THREAD (2020), maar de leidraad was zoals vanouds energy, fuzz & noise… Of had U iets anders verwacht van besnorde hyperkineet John Dwyer misschien? Alles bijeen werd die vuurbol over een periode van ruwweg 1h45 vanop het podium de zaal ingejaagd, om met het laatste kalme nummer “C” terug in het mandje geroepen te worden. Vooral tijdens ’The Dream‘ kraakten de fundamenten tot in hun catacomben, maar algemeen bleef het keywoord beuken tot je er bij neervalt. And we love it!!! (Zie ook Cat Flap #12) 

Secret Sessions presents PAARD. @ Secret Location, Diest (28.06)

Onder de vlag van Secret Sessions vinden dus voor het tweede jaar op rij een reeks concerten plaats op locaties die tot op het einde geheim worden gehouden. Niet alleen is dit een leuk concept maar als ook de programmatie naar behoren is, zit je gebeiteld voor een fijne avond uit. Voor het aldaar gehouden interview verwijs ik U graag naar Creative Inertia #4 alwaar vibrafonist Wim Segers (Compro Oro, Flat Earth Society), bassist Owen Perry Weston (Coely) en drummer Sigfried Burroughs (Kapitan Korsakov) hun zegje doen over de do’s-and-don’ts in deze bizarre coronatijden, maar ik kan U alvast verzekeren dat indien U net als ik een nekmassage kan gebruiken om alles los te wrikken, PAARD. U zonder enige twijfel consultaties met de osteopaat kan besparen. Hoewel zittend net die specifieke avond niet meer aan de orde was. Er werd op voorhand nog wel aangemaand om eigen stoel en zelfs eigen drank mee te brengen, maar conform de nieuwe regelingen ten gevolge van Covid-19 bleek PAARD. het eerste staand en – godbetert – dansend optreden te zijn. En dat is maar goed ook, want PAARD. verdient het om ten volle beleefd te worden. Hetzij misschien op die avond toen mijn ouders hun eerste dans hebben gedanst in de Lakenhalle, liet dit energieke Gentse trio namelijk dit middeleeuwse erfgoed knallen als nooit tevoren. Die organische cocktail van opgepimpte groove die wordt gebracht met een enthousiasme waarvan de eeuwenoude steunpilaren spontaan de tango beginnen te dansen, is behoorlijk onweerstaanbaar. Die funky mish mash die platgelopen kasseien mijdt als de toepasselijke pest, wringt zich in bochten waar misschien zelfs een Herbie Hancock zijn betere moves wil voor bovenhalen. Gezien dansen lange tijd als crimineel werd beschouwd, mag PAARD. dan ook gaan lopen met de mascotte als meest dansbare concert van 2021.

Partners in Jazz featuring Wallace Roney Jr & Eric Alexander, Danny Grissett, Essiet Essiet & Joris Dudli @ CC Zwaneberg, Heist-op-den-Berg (07.12)

Zoals Cat Flap #13 al toellichte, bleek het geen sinecure om dit combo in deze corona tijden present te laten tekenen, maar het is dus wel degelijk gelukt. Partners in Jazz lijkt een ideale bundeling als je een resem topmuzikanten bij elkaar plakt, die elk dan ook nog eens op één of andere manier verbonden blijken te zijn met de Hnita Jazz Club; vooralsnog één van de oudste en meest actieve jazzclubs in Europa. Gezien de indrukwekkende lijst aan muzikale collaboraties zou U mogelijk wel ééns een paar keer extra moeten slikken. Niet iedereen kan namelijk zeggen dat hij nog heeft gespeeld bij Art Blakey & The Jazz Messengers – die overigens in 1989 in de Hnita Jazz Hoeve hun laatste optreden op Belgische bodem gaven – maar wie dat alvast wel kan is de Amerikaans-Nigeriaanse contrabassist Essiet Okon Essiet. De spil wordt gedragen door Eric Alexander en Wallace Roney Jr. en die laatste is waarschijnlijk wel de Benjamin van het gezelschap, maar niettemin heeft hij al een heel palmares bijeen getoeterd bij onder meer de legendarische Ornette Coleman (1930-2015) of de helaas eerder dit jaar overleden Chick Corea (1941-2021). Dat is echter misschien niet zo verwonderlijk als je weet dat zijn vader Wallece Roney Sr. (1960-2020) – die helaas recent is overleden aan corona – bejubeld werd als de ware protegé van Miles Davis en bij de beste trompettisten in de wereld werd gerekend. Als we veel-platen-maker Eric Alexander – algemeen beschouwd als één van de leidende ambassadeurs van Modern Straight Ahead Jazz – mogen geloven is het echter Joris Dudli die de werkelijke bezieler van dit project blijkt te zijn. Ook deze van oorsprong Zwitserse percussieveteraan heeft in het verleden onder verschillende formaties in de Hnita gespeeld, zoals onder meer in 1985 met het Vienna Art Orchestra. Laten we trouwens aub de Weense pianist Danny Grissett niet vergeten. Dergelijke name dropping heeft echter weinig waarde als het live niet wordt waargemaakt, maar dat bleek deze – uiteindelijk dus wel gelukte – avond geen enkel probleem. De verbazing slaat namelijk toe wanneer dit internationale all-star kwintet een eigengereid tableau van standards vermengt met eigen composities. Dit combo weet moeiteloos te overtuigen als improvisatoren met een dynamische speeltechniek, bijwijlen virtuoze piano- en uiteraard saxofoon- en trompetsolo’s, maar bovenal een onmiskenbaar overkoepelend ensemblegeluid. Gedurende grosso modo twee uur wordt de bezoeker op een kosmopolitische reis getrakteerd waar het getal twee een nieuwe dimensie verkreeg, steeds laverend tussen high-speed jazz en spaarzame tutti’s en solo’s. U weet wel: less is more…  

10.000 Russos @ Magasin 4, Brussel (12.10)

Wie zegt dat er uit Portugal geen goede muziek zou komen, heeft duidelijk nog nooit van 10.000 Russos gehoord. Nu ja, 10.000 is wel ietsiepietse overdreven, want in werkelijkheid zijn het slechts João Pimenta die zijn drums opstelt tegenover de gitaar van Pedro Pestana en de bas van André Couto. Niettemin plantten de Russos hun zaad in de juiste potgrond en groeide het uit tot een noemenswaardige force to be reckoned with en bijgevolg werd al snel podia allerhande podia met bands van het kaliber van Wooden Shjips of A Place To Bury Strangers (die overigens in 2019 nog één van die alles verpletterende concerten gaven in Trix). In tegenstelling tot deze mentale wervelstormen heeft 10.000 Russos zich echter gefocust op wat ze zelf soundscapes of subconscious plegen te noemen en getuige hun vaak oneindig lijkende obscure jams konden we dat zelf niet beter verwoorden. Voortstuwend op een beat die je hartslag doet verbleken, scheuren de repetitieve vlagen NEU! en meest grimmige drones van Suicide je neusharen af om je vervolgens achter te laten in een urban wasteland waar je net in de goot – helaas – bent wakker geworden. Hoewel platen thuis oneindig op repeat werden afgespeeld, werd deze verwachting tot mijn grote verbazing live maar halvelings ingevuld. Nochtans was alles aanwezig: Spacy? Check! Fuzzy? Check! Noisy? Check! Misschien was dit te wijten aan de niets ontziende uppercut die het elders besproken The Gluts net ervoor uitdeelde, maar kwestie van de beoogde mentale trip bleef ik net als bij pakweg King Gizzard and The Lizard Wizard net iets teveel op mijn honger zitten. Versta me echter niet verkeerd: dit blijven kwaliteitsvitaminen voor fans van The Oscilation, Föllakzoid, Radar Men From The Moon, Loop, A Place To Bury Strangers en tal van andere Fuzzpsych georiënteerde noisecloudmakers.  

Surround presents Steven De bruyn, Karen Willems, Michel Mast @ Sint-Amandskerk, Geel (23.10)

Een bekentenis van mijnentwege stipuleert dat ik vreemd genoeg de laatgotische Sint-Amanduskerk in Geel nog niet eerder had betreden. (Hetzij één keer bijna, maar laten we zeggen dat op dat moment toen de deuren gelukkig gesloten waren.) Echter welke betere manier om me te lokken dan met een concert dat exclusief voor Surround werd samengesteld? Sterker nog: als behalve Michel Mast dan ook nog bevriende muzikanten Steven De bruyn en Karen Willems blijken geprogrammeerd te staan in dit beschermd erfgoed, dan is er hoegenaamd geen excuus meer om deze tempel van imaginaire verlichting links te laten liggen. In Creative Inertia #5 heeft Karen Willems het al uitgebreid gehad over onder meer de impact die COVID-19 met zich meebracht, maar niettemin mocht ik ze hier in Geel verwelkomen. Jawel, het besef is er wel degelijk dat dit soort free-improv niet aan iedereen besteed is, maar dat sluit een uitdagende opkomende trip niet uit. Improv mag U trouwens letterlijk nemen, want zo had bijvoorbeeld Karen saxofonist Michel Mast (o.a. WoFo, Flat Earth Society, Laughing Bastards, X-Legged Sally) nog niet eerder ontmoet. Maar tegen de tijd dat iedereen zijn draai had gevonden op zijn kerkstoel, was het ineens zover. Op het pal voor het altaar opgestelde podium gingen ineens de gordijntjes open en daar verscheen als eerste Steven De bruyn, die in zijn voor zich opgestelde valies begon te rommelen terwijl de andere twee muzikanten hun plaats innamen. Net als Baron Toots Thielemans (1922-2016) een enorme collectie mondharmonica’s koesterde, werd het onmiddellijk duidelijk dat in die koffer niet bepaald een tandenborstel zat verscholen. De eerste noten vanuit zijn mondharmonica verdampten als wierook recht de kerk in, om zo het totaal op gevoel afgestemde nakende anderhalf uur de spanningsboog strak te houden. Geen gemakkelijke taak overigens, en daarom dat ik al waarschuwde dat dit soort improv echt niet voor iedereen is. Voor diegenen die er net als ikzelf wel konden inkomen, was deze exercise–into-sound zowaar een godsgeschenk. Deze experimentele oefening die zich adresseerde aan met name het geestelijk vermogen, is nog wel even blijven nazinderen. De muzikale polygamie die hopte tussen blues, jazz, world en free avant-garde weergalmde vanuit elk hoekje van deze driebeukige kruisbasiliek en prikkelde intens het heersende hongergevoel naar muzikale dimensie. Achteraf vernam ik dat sommigen het haast ondraaglijk vonden, maar anderen (waartoe ik mezelf reken) vonden het een geestelijke verademing.    

20 Years of Gent Jazz presents STUFF. @ De Bijloke, Gent (17.07)

Hoewel een maand later drummer Lander Gyselinck in Park Den Brandt zich dezelfde proclamatie liet ontvallen dat dansen is toegestaan, ontaarde dit in een voor Jazz Middelheim ongeziene moshpit. Op Gent Jazz moest het publiek ook geen twee keer nadenken, maar veel verder dan wat armzwaaien en uiteraard heupwiegen ging het toch niet. Maar hoe je het ook draait of keert: Stuff. is klasse! Ik hoor soms zeggen dat Stuff. speels aanvoelt, maar vergis u niet. In realiteit brengt dit kwintet zo’n complexe en minutieus uitgevoerde songstructuren dat een wiskundige er hoofdpijn van zou krijgen. Het is weinigen gegeven: verwondering brengen en tegelijkertijd swingen als een tiet. Uiteraard grotendeels aangevoerd door Andrew Claes zijn onmiskenbare ewi (U weet wel: dat draadloos, elektronisch blaasinstrument dat zo uit dat piratenhol op Tatooïne gesmokkeld lijkt te zijn). Lander Ghyselinck blijft de meest complexe ticks uit zijn drumkit toveren, terwijl Joris Caluwaerts al zijn registers opentrekt om de bezwerende groovyness te garanderen, uiteraard geruggensteund door Dries Laheye zijn funky bas. Al scratchend en sampelend kruidt Mixmaster Menno dit superdeluxe-menu helemaal af. Ik zeg nog eens: Stuff. is Klasse met een grote K! 

   

Sum Of R @ Café Central, Brussel (29.09)

Er van uitgaand dat Roadburn 2022 kan doorgaan, zullen we voor de gehele presentatie van SUM Of R’s nieuwste boreling LAHBRYCE – die in maart wordt uitgebracht op het Gentse Consouling Sounds – nog even moeten afwachten. Maar wat een meevaller dat ze in Brussel al vroeg bij de pinken waren om deze Finnen de troon te geven die ze verdienen. Muzikale bezige bij Reto Mäder (Ural Umbo, JeGong, RM74) vond namelijk Jukka Rämänen (Dark Buddha Rising, Hexvessel, Waste Of Space Orchestra, Dust Mountain) en Marko Neuman (Dark Buddha Rising, Ural Umbo, Waste Of Space Orchestra, Convocation) bereidwillig om samen te incarneren in het huidige SUM Of R, dat sinds zijn oprichting in 2008 verschillende stadia van muzikale transities heeft doorlopen. Persoonlijk was mijn eerste encounter op de ronduit schitterende compilatie BLACK MASS RISING 3LP (2012, Black Mass Rising Records) en werd ik toen helemaal getriggerd door het haast claustrofobische karakter. Gaande van atmosferische doom tot ritualistische drone rock om zo in dark ambient xprmtl te glijden, die anno 2021 nog wordt versterkt door de prangende invloed die een drie weken durende afzondering in een omgebouwde schuur op het Finse platteland nabij Jyväskylä met zich meebrengt. Met een vernieuwde filosofie onder de oksels kreunde Café Central onder SUM Of R’s slepende psychedelic avant doom die blijkbaar staat te popelen om een nieuwe dimensie te betreden. FYI: met plezier duik ik mee in die gitzwarte poel of heavyness, de soundtrack of judgement day! Onderaan fragment op het door Consouling Sounds georganiseerde 24 HOURS OF DEEP LISTENING FESTIVAL.

The Gluts @ Magasin 4, Brussel (12.10)

Als een telg van Fuzz Club Records zowaar de lage landen aandoet, dan ga je daar uiteraard onverwijld naar toe. Dit label uit Oost-Londen biedt namelijk onderdak aan de betere groovy psychedelics kaliber King Gizzard and The Lizard Wizard, Lumerians, Electric Eye, Cult of Dom Keller en dus ook psychedelic noise punk formatie The Gluts. Wie nog steeds in de overtuiging is dat Milaan alleen maar pompeuze winkels heeft te bieden, slaat de bal flink mis. Sowieso dwaalt er in Italië een hele scene rond met o.a. duo’s als Ovo of Zeus als vaandeldragers, maar wie The Gluts zegt denkt haast automatisch evengoed aan synoniemen als excessief, surplus, teveel, overkill, overload en daar is vooral live geen grammetje van gelogen. Hun explosieve psychedelic noise piercte een gaatje in mijn vastgeroeste nek en leverde een ware verademing in dit quasi cultuurloze jaar. Het ging zelfs zover dat ik effe de energie van het machtige Italiaanse Raw Power terug kon proeven, want zo rauw was hun power effectief! En dat lag niet alleen aan de groovy bassiste trouwens! Siësta por favor!!!

Op nu naar een KNALLEND 2022 BEGOT!!!