Creative Inertia #2: ITV Kika Da Silva (The American Dream Factory)

Wie naar aanleiding van de elders besproken expositie Andy Warhol – The American Dream Factory over The Factory spreekt, denkt naast kunst en film ook onmiddellijk aan muziek en meer bepaald aan de onnavolgbare en grensoverschrijdende The Velvet Underground, die als deel van Warhol’s show The Exploding Plastic Inevitable hun rol als onvervalste pioniers-der-tegendraadsheid met verve vervulden. (U weet wel, die alles hatende mafkezen met hun destijds verbannen bananenplaat uit 1967, die tot op heden als meest iconische platencover ooit wordt beschouwd.)

Afgaande op de elders besproken Velvet Underground biografie en mede dankzij hun zorgwekkende teksten over drugs, travestieten, SM of andere gangbare en kleurrijke facetten uit het ruige getto dat New York toen was, waren deze door de goegemeente beschouwde griezels echt niet overal even graag gezien. (Gebaseerd op het gelijknamige en elders besproken boek van de Oostenrijkse schrijver Leopold Von Sacher-Masoch (1836-1895), handelt ‘Venus In Furs’ over seksuele thema’s als sadomasochisme, bondage en onderwerping. Weliswaar tegen Von Sacher-Masoch’s eigen wil, maar van zijn naam werd door de Oostenrijkse psychiater Richard von Krafft-Ebing de term sadomasochisme afgeleid. Over kleine wereld gesproken: Kika weet me te vertellen dat die andere mooie blonde juffrouw, Marianne Faithfull, een bloedverwant is van deze illustere Von Sacher-Masoch.)

Vergis U dus niet, talloze getuigenissen van bands en kunstenaars bevestigen één voor één hoe levensgevaarlijk New York eind jaren zeventig, begin jaren tachtig van de vorige eeuw wel niet was. In de loop van ons gesprek rakelde Kika de bekende hilarische anekdote op over journalist Marc Didden en fotograaf Herman Selleslags, die destijds The Ramones in New York gingen interviewen, toen daar nog budgetten voor waren. Op een gegeven moment werd het tijd voor een obligate foto, maar bleek dat de lichtinval voor dat noodzakelijke shot niet goed viel. Toen Herman opperde om eventueel de beoogde foto buiten te nemen, verklaarden The Ramones die Belgische Quick & Flupke unaniem compleet voor gek: ‘What do you mean? Outside? Are you crazy? Way too dangerous man!’

Er waren trouwens ook maar een paar noemenswaardige bars of cafés waar iedereen samentroepte. Naast café Bizarre of Electric Circus dat zijn steentje bijdroeg om de New Yorkse kunstwereld te definiëren, frequenteerde de art jetset naast The Factory zelf, zowel het iconische The Dom (waar The Velvets pas echt uit hun startblokken schoten), alsook in dé toonaangevende hotspot Max’s Kansas City waarvoor Micky Ruskin in 1965 zijn deuren opende en waar bijvoorbeeld über-godmother-of-punk Patti Smith en fotograaf Robert Mapplethorpe in een later stadium graag uithingen, zeker vanaf dat Warhol de zogenaamde backroom domineerde. (Speaking of a guardian angel: gelukkig voor haar werd Patti net voor de HIV besmetting van Mapplethorpe gekaapt door Fred ‘Sonic’ Smith van MC5. Zie ook haar elders besproken award-winning boek JUST KIDS, 2011) Waarschijnlijk stond Debbie Harry toen al niet meer achter de bar, maar onder meer Nico & The Velvet Underground, Sid Vicious, Iggy Pop, hebben hier allemaal opgetreden terwijl William Burrroughs een filosofisch momentje met Allen Ginsberg had.

Anderzijds overlapten de freaky nachtbeesten wel met de CBGB’s, dat Hilly Christal in 1973 oorspronkelijk bedoelde als een Bluegrass/country café maar dat nogal snel transformeerde tot één van de meest iconische hardcore tempels op deze aardkloot.

Dit wil echter niet zeggen dat er geen feestjes waren, O, wat had ik er bijvoorbeeld in 1966 zelf graag bij geweest toen Warhol werd uitgenodigd op het jaarlijkse diner van The New York Society for Clinical Psychiatry in het Delmonico’s Hotel in New York City en daar voor al die psychiaters en dokters The Velvet Underground een live setje liet spelen, het fetish-zweepdansje met Edie Sedgewick & Gerard Malanga incluis. (Overigens dankzij Jonas Mekas gecapteerd, is dit bovenstaande filmpje één van de vier bekende Velvet Underground live video’s.) Dolletjes!  

Net als Warhols latere filmperiode, belichaamde The Velvet Underground wel degelijk een zeer vitaal aspect van het gehele Warhol-imperium, maar helaas zijn beide nogal onderbelicht gebleven op deze expo. Overigens net als de in Keulen geboren actrice, zangeres en fotomodel Christa Päffgen (1938-1988), beter bekend als Nico; ten slotte toch één van Warhol’s protegees.  

Gelukkig vond ik dat niet alleen toch een beetje een gemis en popte in mijn hoofd onmiddellijk fotografe, kunstenares, milieu- en dierenactiviste, flamencodanseres, schrijfster, zangeres, living dj (en dan zwijgen we nog over haar foodie-kwaliteiten) Kika Da Silva op, tevens de bezielster van Needle Goes Velvet. Bij deze enige heuse Nico-tribute band in de Lage Landen gaat Kika Da Silva in muzikale dialoog met de Gentse rockband Needle and the Pain Reaction, die op zijn beurt verleden jaar zijn 20^ste verjaardag mocht vieren. (Congratz boys!) Toen verleden jaar met opzet om hun laatste concert te geven op zoek werd gegaan naar eventuele speellocaties, werd na een aantal verplaatsingen de ideale setting gevonden in de (velvet) underground die de kelder van het Gentse café De Roes kon bieden.

Dat dit buiten de bovenaardse krachten van Nico was gerekend, mag onverwijld duidelijk zijn. Amper een maand vooraleer COVID-19 de wereld in zijn greep kreeg – alsof Nico een teken wilde geven – teisterde die zondagnamiddag (09/02/2020) niet alleen storm Ciara de bovenwereld van de Gentse binnenstad, maar bleek achteraf dat dit sowieso zo aangekondigde laatste Needle Goes Velvet concert gewoon bij de laatste optredens behoorde die onder normale omstandigheden konden worden beleefd. Nog gezwegen over bij thuiskomst je huisje onder water gelopen aan te treffen, maar afgaande op de elders besproken biografie NICO.THE LIFE AND LIES OF AN ICON (Richard Witts, 1993) bleek dit niet meer dan een doordeweekse namiddag te zijn die geheel synchroon verliep met de wervelstorm die Nico innerlijk was en kan zij alvast daarboven/beneden op haar twee oren slapen.

Vooraleer Kika meer dan uitgebreid aan het woord te laten over haar gedachtestroom en aanpalende intenties, krijgt vooreerst dichter Gerard Malanga die zowat zijn half leven naast Andy heeft gestaan, de kans om zijn ode naar Nico nog eens te uiten met zijn essay dat hij begin 1967 schreef voor het magazine Status & Diplomat.

A short Essay in Appreciation of Nico

(This piece was written by Gerard Malanga in early 1967 for the magazine Status & Diplomat.)

‘If there exists beauty so universal as to be unquestionable, Nico possesses it.

 The face is perfect, Impeccable features – mouth precise, nose straight and finely chiseled, eyes limped in delicate balance, visage framed by a curtain of pale shining hair. No feature dominates Nico’s face; all is in improbably perfect proportion. Nothing is outstanding, yet everything is. Symmetry tends to boredom, but Nico arrests, startles, seizes. The appearance of a smile, a pout, a tear, thoroughly assaults with incongruity. But the most incongruous is the look of the eyes, focused most frequently on the imperceptible.

As superstar and chanteuse, Nico is unceasingly noted for the paradox of her beauty and its function – the contrast between Nico, on screen behind the Velvet Underground languidly munching a Hershey bar or casually combing her hair in CHELSEA GIRLS and Nico, on stage, who “hovers over a microphone, cupping her voice in an endless groan, the sound of an amplified moose.” More apparent evidence in the dichotomy is Nico as “Nico”, frolicking and giggling through LA DOLCE VITA or smiling malignantly from an Esquire cover, and Nico as Nico, walking with detachment after a performance, laughing vaguely. Yet, the critics’ discovery of the paradox of effortless innocence on film and macabre, death-like stage presence is only a secondary manifestation of the real enigma: the eyes.

 Because of her impact as a three-dimensional whole, Nico would be most effectively represented in sculpture, but not even the most profound artist could capture the strange and unexplainable quality of her eyes. They captivate, but do not beckon; the ignore, but cannot be forgotten; the reflect the inner reality, but leave no clue to its contents. Their expression or lack of a comprehensible expression, does not relate to the thoroughly comprehensible phenomenon of her beauty. Nico’s eyes seem to guard a great mystery which, hidden in aloofness, they do not want anyone to know exists. Whether or not a mystery is there, the eyes with the enigma of their absence from what surrounds them eclipse the perfection of features and form to add great magnetism. It is this magnetism, cool and inviolable, which enhances Nico’s identification with the Garbo-Dietrich tradition, which elevates her above the genre of uniform Nordic beauties to the elite of an unapproachable mystique.

Uitgenodigd in haar Antwerpse huisje, waar muziek en kunst gewoon door de muren ademen, ontpopte Kika zich na een confronterende werkdag tot een heuse Warholiaanse miss-know-it-all, die ons gesprek naar alle hoeken van haar wunderkammer and far beyond voerde. Met een uitgespitte bagage rond het Warhol-Imperium onder de oksels, bijt Kika zich enthousiaster dan een bengel in een serpentarium vast in het ontluikende gesprek en needle(ss) to say dat de jetlag gewoon om de hoek lag te loeren; compleet met Chinese pannenkoekjes to die for… 

Svn’s Unsane Vortex: Hallo Kika, het is een bizar zijeffect van de coronamaatregelen, maar zowat alle musea zitten maanden op voorhand volgeboekt. Maar goed, je was dus ook bij de gelukkigen die nog binnen geraakte op de eveneens volzette Warhol expo in het Luikse La Boverie?

Kika Da Silva: Jawel, maar eigenlijk heb ik daar niet zoveel moeite voor moeten doen. Dat ging allemaal vrij vlot hoor.

SUV: Als je goed luistert hoor je nu een massa mensen vloeken die daar heel anders over denken, maar werden de verwachtingen wat ingevuld?

KdS: Op zich vond ik het opzet zeker geslaagd. Bewonderingswaardig is dat er tal van zeldzaam getoonde stukken speciaal naar hier gehaald zijn. maar ik vond het wel raar dat een aantal essentiële zaken wat werden onderbelicht.

SUV: Aangezien ik hetzelfde gevoel had, vermoed ik dat je refereert naar The Velvet Underground, of meer nog naar Nico?

KdS: Uiteindelijk wel, maar het zit toch iets complexer in elkaar. Zoals je wel zult gezien hebben kwam in de tentoonstelling bijvoorbeeld Edie Sedgewick even aan bod. Dat was zonder meer een beeldmooie vrouw, maar wel een echt rijkeluiskindje met dito mentaliteit. Eenmaal aangewaaid in de (originele) The Factory viel zij nochtans haast onmiddellijk in de smaak bij Andy – die sowieso al een verfijnde neus had ontwikkeld – om één van zijn potentiële Warhol–stars te creëren.  

SUV: Vele van zijn oorspronkelijke starlets zijn later ook echte sterren geworden natuurlijk. From zero to hero als het ware?

KdS: Absoluut, want Warhol was daar zeer intelligent in. Kijk naar Edie. Toen zij in het begin in The Factory kwam, danste zij in no time samen met Gerard Malanga (lange tijd Warhols rechterhand, nvdr) hun fetish-dansje-met-zweepje op de tonen van The Velvet Underground stoute nummer ‘Venus in Furs’. Wat trouwens de rechtstreekse inspiratie was voor verschillende kledingontwerpers als Viviane Westwood en Malcom McClaren om met meer Gothic/SM-achtige kledij uit te pakken.  

Edie werd zelfs geruime tijd als Miss Warhol beschouwd omdat vanaf Andy zijn witte pruik begon te dragen, zij haar mooie lange bruine haren kort liet knippen en haar nieuwe coupe zilverwit verfde om zo dan als The Silver Couple door het leven te stappen (Belangrijk voor zo dadelijk: Andy was nochtans homoseksueel, dus dit was eerder een soort van acte de présence dan wel een echt koppel). Het enige probleem was dat Edie – zelfs naar Factory normen – heel erg raar en weird gedrag vertoonde, vaak op het zielige af. Uiteraard komt dat van ergens, want niet alleen Edie haar verwaande mentaliteit is hier van tel, maar ook het feit dat ze was misbruikt is een niet te onderschatten factor. Eenmaal haar vader door had in welk verdacht milieu zijn dochter vertoefde, draaide hij zijn geldkraan volledig dicht met als gevolg dat zij zich liet gaan met drank en af en toe iets in de neus, om vervolgens in bed te belanden bij een gast waarvan ze de dag nadien zijn naam niet meer kon herinneren. Als dit een regelmatig patroon wordt, zou men van minder onstabiel worden natuurlijk. 

SUV: Jij als wereldburger misschien nog wel, maar ik ben zelf helaas in geen enkele van de Factory’s geweest. Met alles wat ik er over gezien heb in allerhande docu’s of gelezen heb in verschillende biografieën, lijkt het wel of The Factory gewoon een trekpleister was voor enerzijds zeer creatieve geesten uiteraard, maar anderzijds uiterst labiele of zelfs geestesgestoorde mensen. En dan heb ik het nog niet eens over de impact van de kilo’s witte poeders die daar voor normaal gebruik werden aangenomen, maar die afgaande op de verschillende biografieën evenzeer zijn diep gekraste sporen heeft nagelaten.

KdS: Nee, ik ben er ook nooit geweest, maar correct. In het geval van Edie ging dit nog wel wat verder. Toen Nico (in 1964, nvdr) Andy leerde kennen, werd hij haast onmiddellijk betoverd door haar energie en het aura dat zij uitstraalde. Niet zozeer vanwege het feit dat zij op haar beurt ook een juweel van een vrouw was, maar eerder een soort broer/zus gevoel; zij begrepen elkaar. Je kan je voorstellen dat de super onzekere Edie hier alleen al van gruwelde, maar daarbovenop peperde Andy zijn Velvets in dat ze Nico eventueel als zangeres konden gebruiken.

SUV: Ik zie het zo voor me dat er naast een opzij geduwde Edie, eveneens een zangers-ego van ene Lou Reed daar niet al te blij mee zal geweest zijn? Maar dat kan ook zijn om zijn omdat Nico de avances van Lou afwees natuurlijk?

KdS: De nagel op de kop, want niet alleen zong Lou Reed bijvoorbeeld ‘Sunday Morning’ ineens zodanig goed in om zich er van te vergewissen dat Nico dit nooit zou aankunnen, maar bovendien plaatste hij haar – nog steeds dik tegen zijn zin – dan maar in een hoekje en mocht zij wat op een tamboerijn tokkelen. Veel meer dan mooi wezen zat er namelijk niet in en hij is wel degelijk effe met Nico geweest, hetzij kortstondig en nogal stormachtig.  

Wat Lou Reed ook deed was eigenlijk al zingend de figuren beschrijven die in The Factory rondhingen. Dat was op zich al genoeg. Kijk bijvoorbeeld naar Candy Girl: ‘He was a she and she shaved her legs’, maar diezelfde Candy Girl staat wel op de hoes van Anthony & The Johnsons bijvoorbeeld. (‘Op het tweede album, ‘I’m a Bird now’, uit 2005, nvdr).

Als we dan even naar Edie kijken die haar plaats als Warhol star en girl of the year plotsklaps moet afstaan aan Nico, maar daarbovenop ook nog alsof het niets is in haar fetish-dansje bij ‘Venus in Furs’ wordt vervangen door Marie Woronov, slaat ze gewoon tilt. Overigens een zeer straffe madam die Woronov, want naast haar debuut in Warhol’s eerste commerciële geëxploiteerde film CHELSEA GIRLS (1966) hadden bijvoorbeeld ook Suicidal Tendencies dat goed begrepen toen ze haar uitnodigden om in één van hun clips te figureren. (By the way, naast David Lynch zijn fetish acteur Jack Nance in hun culthit ‘Institutionalized’ uit 1983, nvdr)

Ik weet niet of je vertrouwd bent met de mentaliteit van rijkeluiskindjes, maar geloof me nu maar dat die dubbele afwijzing even hell on earth voor Edie betekende. Ze werd echter gered in die zin dat er een nieuwe potentiële loverboy op het toneel kwam. Onnodig te melden nogal ongewild, want Bob Dylan was hoegenaamd geen vriend van Andy. Dylan stond namelijk als een tang op een varken tegenover The Factory of The Velvet Underground. Niettemin frequenteerde Dylan vaak The Factory en begon veel om te gaan met Edie, die zich nog steeds inleefde in haar slachtofferrol van verstoten meid.

SUV: Naar wat ik gelezen heb, was dit van Dylan eerder bedoeld om Andy de loef af te steken. Bijna op het kinderachtige af: ‘Kijk eens, ik kan met één van je sterren gaan lopen.’

KdS: Klopt, daar wordt vaak wel smalend over gedaan, maar Dylan en The Factory gingen echt niet samen. Dylan zat in een gans andere vibe die zweemde rond Allen Ginsberg en (beat)poëzie, maar de freaks, de drugs, de seks en de rock ’n’ roll, the wildlife, daar stond The Factory voor. Dylan was naar vrouwen toe trouwens niet altijd de meest aimabele man. Edie trapte er echter wel in, want in haar hoofd stond zij al in het wit in de kerk haar beloften te verkondigen, terwijl Dylan au contraire met zijn Sara trouwde. Met die zoveelste opdoffer op korte termijn zakte Edie totaal in zak en as en ging door het lint met drank en dope, waaraan ze uiteindelijk stierf.

SUV: Maar hiermee gingen de klokken pas echt aan het luiden. Zelfmoord, of een ongeluk?

KdS: Ik heb hem hier liggen, maar in George Hickenlooper zijn biografische film FACTORY GIRL (2006) wordt in eerste instantie geïnsinueerd dat Dylan de rechtstreekse aanleiding voor de zelfmoord van Edie zou zijn. Amerika op zijn best, maar daar werd dus een rechtszaak tegen aangespannen. Het resultaat is dat Dylan nu The Singer wordt genoemd, en dat op het einde van de film ineens werd gesuggereerd dat Edie ten onder is gegaan aan het niet lukken van de relatie met Warhol. Wat uiteraard bullshit is, want als je Warhols uitgesproken homoseksualiteit incalculeert, zal er niet veel seks hebben plaatsgevonden, laat staan een echte relatie opgebouwd zijn.     

SUV: Mezelf alweer baserende op wat ik gezien of gelezen heb, heb ik eigenlijk net de indruk dat The Factory als een laboratorium fungeerde waar alles en iedereen werd bijeen gekieperd en dat net daaruit die uitgesproken chemie ontstond?

KdS: Zeker weten! Dylan is er zeker geweest, maar daarom werd hij nog niet perse ingelijfd. In het geval van Dylan was dat ook niet zo heel belangrijk, want die had zijn carrière. Die had dat niet nodig.

SUV: Dat vind ik nu net zo frappant. Uit eigen vergelijkbare ervaring sprekende, ga ik er vanuit dat het uiteindelijk een klein wereldje is hoor, maar pakweg een John Lennon, Mick Jagger of een Dali kwamen er ook regelmatig. Die hadden toch ook al hun carrière?

KdS: Ja, dat is waar, maar sommige kunstenaars of muzikanten werden wel haast automatisch opgenomen in dat Factory wereldje en sommige kwamen er maar eens kijken uit nieuwsgierigheid. Wat dan trouwens weer mooi op de cv van The Factory kon worden opgetekend, om zo de mythe alleen maar aan te dikken.

SUV: Warhol stond dan ook bekend als een regelrechte mythomaan, die om zijn eigen mythe te creëren constant allerlei tegengestelden verzon en uitspeelde. Wat effectief nog werkte ook?

KdS: Ja, Warhol was op dat punt onovertroffen. Het is echt onwaarschijnlijk, maar we zitten hier nu te praten over iets van in de sixties dat effectief zo influential is geweest, dat het zijn weerga niet kent. Met een beetje fantasie zou ik zeggen dat ik ben gemaakt op de tonen van The Velvet Underground, maar nee; on second thought, nee: toch niet…

SUV: Over tonen gesproken: hun geringe succes in hun tijd te buiten gelaten, nu vergeten we nog te vermelden hoe invloedrijk The Velvet Underground zelf wel niet geweest zijn. Op zijn oude dag – ergens in 2000 – schreef minimalist pur sang La Monte Young, door Brian Eno the father of us all genoemd en waar ook John Cale een telg van is: ‘About the style that I originated, I believe that the sustained branch of minimalism, also know as ‘drone music’, is a fertile area for exploration.’ And Oh boy, was he right!? 

KdS: Ikzelf ben niet zo technisch, maar ik weet wel dat John Cale inderdaad als telg van de minimalisten-school van La Monte Young, nogal sterk bezig was met het zogenaamde droning en dat dit fel samenhing met de esthetische kant van de Fluxus stroming waar onder meer Yoko Ono bij betrokken was. Dus als die ene bepaalde noot zodanig repetitief tot in het oneindige werd herhaald trad er een soort hypnotisch trance effect op.

Maar nog meer frappant vond ik Lou Reed zijn uitvinding, die dateert van nog voor The Velvet Underground, zijn zogenaamde Ostrich guitar (Song van Lou Reed & The Primitives: ‘Ostrich Guitar’, algemeen beschouwd als de eerste commerciële compositie die gebruikt maakt van een triviale gitaarstemming, nvdr). (Lacht) Voor alle duidelijkheid dus niet een gitaar die haar hals in het zand steekt, maar één die goed begrepen heeft dat één bepaalde noot op alle andere snaren ook een soort drone effect creëert. 

SUV: Die synergie van The Factory / Velvet Underground was niet alleen in de sixties bepalend, zelfs nu nog schemert die allesomvattende en paradoxale open atmosfeer waar ongeveer alles kan nog op vele plaatsen door. Maar toch was er een kantelpunt. Weliswaar overleefde Warhol de brutale aanslag van Valerie Solanas, maar dit zou zijn verdere leven gevuld hebben met allerhande angsten. Het ging zelfs zo ver dat hij zich sinds de jaren zeventig hoofdzakelijk in de jetset nestelde. Zou dat dan een veiliger gevoel gegeven hebben misschien?

KdS: Absoluut, dat was inderdaad heel opmerkelijk. Zomaar van de punk avant garde switchen naar de disco van Studio 54 en bij uitbreiding alles wat hip en trendy was, recht de jetset in. Dat hebben niet veel mensen hem achterna gedaan.

SUV: Op een gegeven moment werd hij uitgenodigd door de familie Rothschild, toch niet onmiddellijk het meest toegankelijke clubje zou ik zo denken?

KdS: (lacht) Allez Sven, dat zijn toch toffe mensen?

SUV: In tegenstelling tot andere Velvets heeft Nico nooit mijn pad gekruist, maar met wat ik over haar gelezen heb lijkt het mij als zelfverklaarde nazi-anarchist-junkie dat ze waarschijnlijk geen katje was om zonder handschoenen aan te pakken. Van jouw kant is er duidelijk een aantrekkingskracht naar specifiek Nico toe, maar wat omhelst dat dan juist?

KdS: Nadat ik mijn restaurant in Granada verkocht had en in Ibiza woonde, vernam ik op een gegeven moment dat ze van haar fiets was gevallen, waarna ze later aan haar verwondingen is overleden. Nu ben ik via facebook al een paar jaar bevriend met een blonde adonis van ginder die zich op één of andere manier liet ontvallen dat hij Nico op zijn zestiende had ontmoet. Ik geraakte natuurlijk in alle staten en wilde graag eens afspreken, maar dat is dan op zijn Ibiza’s natuurlijk. Zomaar aan een vrijgevochten eiland-ziel vragen ergens om pakweg 15 uur te zijn, not done! Het flowt of niet, maar er gaat toch geen organisatie aan te pas komen zeker?

Maar goed, ik stuur hem een bericht en leg mijn intentie uit om een marmeren gedenksteen te plaatsen op de plaats waar Nico gestorven is en dat ik graag de exacte locatie zou willen weten. Hierop antwoordt die gast dat ik zijn vader Clive moet bellen, die nog een ex-lief van Nico is geweest. En toen viel ik pas helemaal van mijn kruk, want dat was in de periode dat Nico zwanger was van de acteur Alain Delon.

SUV: Voor velen werd The Siren of the Sixties dan ook beschouwd als the most beautiful creature who ever lived, maar onder meer uit Richard Witts schitterende biografie NICO, THE LIFE AND LIES OF AN ICON (1993), blijkt dat ze als ware femme fatale wel meer harten in gruzelementen heeft geslagen.

KdS: Nico heeft effectief wel een hele waslijst celebrities versleten; om maar iets te zeggen, zou ze de muze van Bowie geweest zijn, maar toen was ze nog met zijn vriend Iggy Pop. Of ik denk zelfs dat ze even iets met Leonard Cohen heeft gehad, maar dat weet ik niet 100 procent zeker. (Volgens verschillende kanalen lag het niet aan Leonard, maar wel aan Nico die enkel interesse bleek te hebben in jonge mannen. Ze werden wel vrienden, en Cohen schreef “Take This Longing” voor haar in 1974, nvdr.) Als Nico in Ibiza op verlof kwam, was Clive hier dus haar lief. Maar nu komt het vreemde: toen ik hem opbelde pakte de Duitse moeder van die blonde adonis op, en die antwoorde in een soort diepe bariton stem… (een soort grafstem imiterend; hilarisch moment). Een beetje later krijg ik Clive aan de lijn en leg ik hem mijn plan uit om een gedenksteen te plaatsen op de plaats waar ze gevallen en overleden is. Maar aangezien iedereen me iets anders vertelde, had ik gehoopt dat hij dus de exacte plaats zou weten. Het volgende moment slaat de sfeer over in een duidelijk zeer geëmotioneerde bui, maar lief en vriendelijk legt hij me alles uit en praat vrijuit over Nico alsof hij er nog steeds verliefd op is. Toen ik later aan de zoon een sms stuurde dat ik zo was geschrokken dat zijn moeder net als Nico klonk, stuurde hij terug dat ze er nog op lijkt ook. Spooky hoor.

SUV: En die potentiële gedenksteen die er nu nog niet is, is dan een soort eerbetoon voor haar oeuvre of ligt dit nog gelaagder?

KdS: Sowieso vind ik het heel straf dat iemand op die manier in die omstandigheden zover is geraakt, maar het gaat inderdaad veel dieper.

SUV: Refereer je met ‘die omstandigheden’ naar de behoorlijk gestoorde zijde van The Factory?

KdS: Toen ik zelf fotografe was in de Amnesia in Ibiza heb ik onvoorstelbaar te gekke mensen en creaturen gezien en leren kennen, maar waar ik het meest van geschrokken ben (zeg maar geschockeerd) is van de ontplofte ego’s van de dj’s. Sven, ik kan je verhalen vertellen, maar het is om ziek van te worden. Sorry dat ik het moet zeggen, maar en plus is het een dan ook nog eens een waanzinnig uitgesproken mannenwereld, waar de vrouw als mooi poppetje nog net wat mag in pronken, maar veel verder gaat het niet. Sois belle et tais-toi. Ik word daar echt misselijk van, want die omhooggevallen would-be artiesten die daar wat muziek staan te draaien die zelfs nog niet eens van henzelf is, denken vaak echt dat de evenaar door hun achterste loopt.

En dat was ook zo met The Velvet Underground, evenals de punk en hardcore wereld waar ik in mijn jeugdjaren in vertoefde. Maar goed, zoals Herman Brood steeds zei: ’Spijt is wat de koe schijt!’

SUV: Als we al eens over een andere getormenteerde artiest kunnen praten, haha. Wat ik me ook afvraag is waarom vrouwen zich dan perse zo in dat mannenwereldje willen profileren? Is dat om een bepaalde status te bereiken? Om zelf even in stereotypen te denken: andersom zie ik bijvoorbeeld niet onmiddellijk pakweg een gemiddelde Hell’s Angel die ineens de behoefte krijgt om zich te willen bewijzen in de babyklerenwinkel van de mama? (Waar niets mis mee zou zijn, voor de political correctness police onder ons.)

KdS: Nico was sowieso al de godmother of alternative of de latere gothic wereld: zelfs Patti Smith – nota bene de godmother of punk – keek naar haar op. Niet moeilijk, ze zong in één van de strafste bands van dat moment, maar steeds als vrouw in een mannenwereld waarvan de ego’s zo repulsive waren dat je er ziek van werd. Niettemin was zij waarschijnlijk onbewust zo influential, dat velen dat niet konden verkroppen, zelfs Jim Morrison sleurde wel eens met haar rond in het huishouden. 

SUV: Sprekende uit eigen ervaring: geldt langs beide kanten trouwens, want vrouwen kunnen er ook wat van (je verheven voelen, het doet iets met een mens, haha). Persoonlijk merk ik wel een verschuiving die sinds de opkomst van de LGBT-beweging wel een groter draagvlak creëert, maar muzikanten, dj’s of kunstenaars versus hun ego’s… dat blijft een veelbesproken topic natuurlijk.

KdS: Ja, dat is inderdaad een tweerichtingsstraat. Maar als je haar geschiedenis bekijkt, heeft Nico ondanks haar verblindende schoonheid, of haar talenknobbel en zovele andere talenten, lange perioden van alleen maar pijn gekend, ze was diep ongelukkig. Begrijp me niet verkeerd, zij was een zeer charismatisch figuur, heel erg pig-headed, de koppige artieste met steeds de middelvinger omhoog en als je dat altijd doet krijg je al snel tegenhangers. Maar zou het kunnen dat dit eerder een compensatie was voor onderliggende gevoelens? Ze zei op een gegeven moment ook dat ze niet meer mooi wilde zijn, omdat ze niet gelukkig was.  

De woede die bij mij bovenkomt als ik zie hoe ondergewaardeerd Nico echt was, komt doordat dit heel herkenbaar is voor mezelf. Als ik mijn eigen tijdlijn overloop zijn er effectief ook steeds mensen – zogenaamde vrienden – geweest die me probeerden uit te vagen of de vloer met me aangeveegd hebben. Dat gaat over vroegere liefjes, maar ook over eigen projecten als performances, boeken schrijven, etc die vervolgens gewoon uit de pers weggelaten worden. Maar dat alles maakt dat ik haar pijn kan voelen in elke vezel van mijn lichaam en ik vind dat Nico veel meer aandacht verdient dan ze ooit in real life gekregen heeft. Ik vind dat ze meer bestaansrecht heeft dan pakweg één van die over het paard getilde egotrippende dj’s die ik in Ibiza heb leren kennen.

Daardoor zijn de ideeën voor de tribute band en een gedenksteen ontstaan, omdat ik vind dat ze een mooiere plek verdient in de geschiedenis. Of beter nog: een naar waarde geschat bestaansrecht, daar zal het in de core wel op neer komen.

SUV: Zullen we misschien met deze mooie gedachte afronden, want ik merk net dat we waarschijnlijk een half boek bijeen gekletst hebben? Ik dank je in ieder geval al hartelijk voor dit diepgaande gesprek en als de steen er eenmaal staat, springen we met zijn allen op het vliegtuig. OK?

KdS: (Lacht) Haha, dat is een date. Sowieso dank je wel voor de interesse, want dit was heel erg graag gedaan.